РОДНЫЯ ВОБРАЗЫ Вобразы мілыя роднага краю,               
Смутак і радасьць мая!..      
 
 Якуб Колас
    Галоўная      Слоўнікі           Спасылкі      Аб сайце       Кірыліца      Łacinka    
Адам Глёбус
Даведка
Кантэкстны тлумачальны слоўнік
Дамавiкамерон найноўшы
1
Хлопчык
        
        Палову невялiкага пакоя займаў шырокi, як на траiх, ложак. На iм, пад прасцiнаю, мужчына з жанчынаю займалiся любошчамi. Блакiтнае, накiраванае ў столь святло танканогага таршэра надавала iнтэр’еру выгляд тэатральнай дэкарацыi.
        Пад рухомай прасцiнаю зелянеў квадрат карцiны з яблыняю. Рознакаляровыя, стракатыя плады больш паходзiлi на велiкодныя яйкi, чымся на райскую садавiну.
        – Табе прыемна? – прашархацеў мужчынскi шэпт.
        – Мне прыемна, – правуркатаў шэпт жаночы.
        – Сапраўды?
        – Так, мне прыемна. А табе?
        – I мне. Так бы i рухаўся бясконца, да смерцi.
        – Не трэба да смерцi. Мне будзе сумна без цябе.
        – Знойдзецца iншы.
        – Не буду шукаць iншага.
        – Давай я табе знайду лепшага за сябе, – прапанаваў цiхi мужчынскi барытон.
        Дыханне жанчыны зрабiлася перарывiстым i хрыплаватым. Яна не адказвала.
        – Давай паклiчам каго-небудзь, – настойваў каханак.
        – Каго? – У жаночым сапрана загучала перасцярога.
        – Хлопчыка, – удакладнiў ён.
        Аргазмiчны стогн узняўся пад чыстую столь i апаў на авальны кiлiм каля ложка.
        Жаночая рука адкiнула прасцiну з мужчынскiх плячэй.
        Каханка села на ложку ў позу «лотаса» i сур’ёзна спытала ў шырокай спiны:
        – Ты сапраўды хочаш, каб у цябе на вачах мяне любошчыў чужы Хлопчык?
        Пытанне мела рытарычнае адценне, бо па адным толькi выглядзе гэтай магутнай фурыi адразу адчувалася, што яна з тых, хто спрытна i старанна засоўвае ў сябе органы самцоў. Яе зграбныя маладыя адтулiны – рот, похва, анус – прагнуць многа чэлесаў i жадаюць паглынаць iх шмат i адначасова. Такiя асобы хочуць быць запоўненымi i перапоўненымi. Яны катастрафiчна пакутуюць ад сексуальнай смагi.
        – Ты сама хочаш, – прамармытаў мужчына ў падушку.
        – Не. Я неўпэўненая… А як ты будзеш глядзець, на тое, што тваю каханую брацьме разбэшчаны Хлопчык? – Жанчына сабрала ў далонь мужчынскую вадкасць, што выцекла з похвы.
        – Не буду я глядзець, буду дапамагаць…
        Каханка сядзела на бiдэ, а любоўнiк абмываўся ў рукамыйнiку, калi вырашылася, што пошукi Хлопчыка пачнуцца неадкладна.
        Вулiца начнога горада была пустэльнай i чужой. З-за тоўстых лiстоў вiтрыннага шкла на каханкаў пазiралi прыбраныя па-святочнаму манекены. Высозныя лiхтарнi лiлi на вымыты асфальт туманнае святло.
        – Позна. Нiкога не знойдзем. Усё зачынiлася.
        – Жанчына, запакаваная ў скураную сукенку, гаварыла вяла.
        – Знойдзем. Я ведаю стрыптыз-бар, якi працуе ноч наскрозь. Ён збольшага мужчынскi, але, пашукаўшы сярод геяў, выберам i натурала, – словы мужчыны гучалi пераканаўча.
        Бар «Бункер» мясцiўся ў сутарэннях Палаца архiтэктараў. Ахоўнiкi, маладзёны ў радыкальна-чорных смокiнгах, спачатку не пагаджалiся пускаць у закрыты бар выпадковых клiентаў, але стыльны партманет пераканаў iх у важкасцi намераў прыпозненых гасцей.
        У пошуках Хлопчыка каханкi наведалi ўласна бар, дзе за стойкаю сумаваў даўгатвары гаспадар, потым зазiрнулi ў бiльярдную, поўную сытых дзядзькоў з жыватамi, што звешвалiся праз рэмень, i нарэшце апынулiся ў танцзале. Музыка лiлася гучная й рэзкая. На невысокай сцэне таньчыў стрыптызёр у чорным кацялку, з тростачкай у гумовых руках. Накладная барада густа цямнела на выбеленым твары. Акрамя пералiчанага на танцоры быў адно чырвоны мяшэчак для чэлеса на белым шаўковым матузку. Вакол сцэны скакалi стрыжаныя пад
        нуль геi.
        – Можаш выбраць любога, – прапанаваў мужчына, прысаджваючыся за столiк у кутку залы.
        – Цёмна, я бачу толькi, як яны рухаюцца…
        – Наколькi разумею, уменне рухацца – асноўнае ў падборы Хлопчыка. – Мужчына разбудзi ў агеньчык у залатой запальнiчцы.
        Жанчына пусцiла дымны струменьчык у бок стрыптызёра, якi шпурнуў у натоўп танцораў фетравы кацялок.
        – Я выбрала!
        – Так хутка?
        – Мне няўтульна ў мужчынскiм бардэлi.
        – I з кiм мне дамаўляцца?
        – З гэтым, фарбаваным у белы колер. На iм сiняя майка з белай зоркаю на спiне… Няўжо ты зможаш так проста дамовiцца? – у пытаннi адчуваўся штуршок да дзеянняў.
        Мужчына паклаў руку на гарачае плячо Хлопчыка.
        – Што? – наструнiўся той.
        – Ёсць прапанова.
        – Ты хочаш са мной? – Хлопчык ацанiў мужчыну ў дарагiм касцюме.
        – Не. Мая жанчына захацела трэцяга ў iнтымны ложак. Можаш патанцаваць з ёй. Паглядзець. А потым працягнем гутарку.
        Хлопчык танцаваў з жанчынаю доўга, распытваючы пра яе стасункi з мужчынам. Стрыптызёр паспеў распрануцца цалкам i пачаў займацца сексам з блiскучай тростачкаю, якую лежачы на спiне, глыбока засоўваў ва ўласны анус. Мужчына чакаў, п’ючы кока-колу з цытрынаю.
        – Як Хлопчык? – спытаў ён у каханкi, распаленай таньчэннем.
        – Чакае ў бары…
        Размова з Хлопчыкам не заняла й трох хвiлiнаў. Ён адмовiўся ад грошай, бо жанчына спадабалася. Адно яго цiкавiла – наяўнасць душа цi ваннай у тым месцы, дзе планаваўся акт.
        – Трэба апаласнуцца. Самi разумееце. Я ўвесь вечар праскакаў.
        – А сiлы на жанчыну хопiць? – на ўсялякi выпадак пацiкавiўся мужчына.
        – Павiнна хапiць… Залежыць ад яе.
        Нi ў бары «Бункер», нi ў кватэры мужчына не прапаноўваў Хлопчыку выпiць альбо запалiць. Ён не збiраўся забаўляць жывёлiну. Тая сама мусiла забаўляць яго й ягоную каханку.
        – Вы пачынайце, а я памыюся й далучуся, – Хлопчык схаваўся ў лазенцы.
        – Схадзi, – мужчына сеў на канапу й пачаў разбэрсваць скураны чаравiк.
        – Я саромеюся, баюся, – выдыхнула жанчына, пабачыўшы запытальны пагляд.
        – Давай дапамагу, – аголены мужчына пачаў распранаць любоўнiцу. Ён пакiнуў на ёй адно чорныя панчохi й срэбныя пантофлi з тонкiмi абцасамi.
        Жанчына песцiла танкадзюбым языком галоўку напятага чэлеса, калi ў пакой вярнуўся Хлопчык. Ён сарамлiва прыкрыў рукамi мiжножжа й папрасiў пагасiць таршэр.
        – Я ўвесь у татуiроўках, – апраўдваючы сарамлiвасць, прамовiў ён.
        – Ты хочаш, каб мы пахвалiлi твайго блакiтнага леапарда на грудзях? – Мужчына растулiў пальцамi пялёсткi похвы.
        Хлапечы орган, вызвалены з-пад аховы рук, пачаў павялiчвацца ў памерах, уздымацца, напiнацца, цвярдзець. Тым часам Хлопчык прысеў на ложак i пачаў сцiпла цалаваць жанчыну ў вусны. Мужчына ўзяў руку каханкi й зацiснуў у ёй чэлес Хлопчыка, а сам пранiк органам у жаночы анус i пачаў рабiць рытмiзаваныя штуршкi. Жанчына плаўна й нетаропка зацягнула Хлопчыка пад сябе, каб ён змог паспытаць прагнае похвы. Яе грудзi прыцiснулiся да вытатуiраванага леапарда. Хлопчык так i праляжаў нерухома, пакуль мужчына не скончыў мiж жаночых клубоў. Калi спустошаны мужчына пакiнуў жанчыну, Хлопчык паспрабаваў быў рабiць рухi ў похве, каб спарадзiць канвульсiўны эфект, але жанчына саскочыла з яго, спаўзла на кiлiм, скурчылася й сказала праз далонi, што закрывалi твар:
        – Сыходзь!
        – Табе гавораць, – удакладнiў мужчына, зiрнуўшы ў здзiўлёныя вочы расхрыстанага Хлопчыка.
        – Узбудзiлi толькi, i што цяпер рабiць? Збiраць сваё насенне ў кулак? – Хлопчык пачаў апранацца.
        – Дайце хоць грошы на таксоўку, дамоў даехаць.
        – А ты далёка жывеш? – аголены мужчына раскрыў партманет.
        – Далёка! – У сцвярджэннi не чулася iлжы.
        Калi дзверы за Хлопчыкам зачынiлiся, мужчына прылёг побач з каханкаю на кiлiме й прашаптаў:
        – Ну, як табе Хлопчык?
        Жанчына павярнулася да мужчыны. Яе твар ззяў.
        – Раздражнялi пошлыя прызнаннi ў каханнi нашага Хлопчыка. I цалавацца з iм непрыемна. У наступны раз…
        – А будзе наступны? – мужчына перанёс жанчыну з кiлiма на ложак i паклаў пад карцiну з райскай яблыняю.
        – Будзе, i мы не станем выключаць таршэр?
        – Выдатна.
        Яны накрылiся прасцiнаю з галавой.
        – У наступны раз я буду цалавацца толькi з табою, а Хлопчык будзе ўстаўляць у мяне ззаду свой няўпэўнены чэлес, – з-пад прасцiны вуркатаў жаночы шэпт.
        – Ты думаеш, мне будзе прыемна? – ледзь чутна спытаў мужчына.
        – Так, табе будзе вельмi прыемна… Наступным разам ты сам выбераш, i не Хлопчыка, а Дзяўчынку.
        
        08.08.1997
        
        
        
Хiтрун
        
        Хiтрун выклiкаў прастытутак. Мажнейшая падставiла адтулiны адзiн раз. А стрункая два разы зведала мужчынскую напорыстасць. Спатолiўшы прыапаву прагу, распуснiк разлiчыўся з дзявулямi адной банкнотаю i не сказаў, як падзялiць заробак.
        Атрымаўшы ўзнагароду, выязныя прасталыткi ўсчалi спрэчку. Пышная настойвала на роўным падзеле. Худзенькая патрабавала дзве трэцi.
        – Мы рабiлi адну работу! – вiшчала пышнагрудая.
        – Ты зрабiла адну работу, а я тое самае рабiла двойчы! – басавiта гула струнканогая.
        Пярэчаннi i гыркатаннi перараслi ў бойку.
        Задаволены правакатар з асалодаю назiраў, як раз’юшаныя самкi кусаюцца, хрыпяць i дзяруць пазногцямi скуру. Жаночы двубой напаляў юрлiвае нутро Хiтруна.
        Калi змораныя байчыхi спынiлiся, бо нiводная не змагла дайсцi да перамогi, Хiтрун лёгка дамовiўся на адно заглыбленне ў стрункую i на два заходы ў мажную, што i зрабiў неадкладна.
        Прастытуткi сыходзiлi задаволеныя, з аднолькавымi паперкамi ў станiках. А вось двубой, якiм так цешыўся Хiтрун, так i застаўся неаплочаны.
        
        14.10.1997
        
        
        
Бабнiк
        
        Бабнiк дастаў мужчыну. Натуральна. Давёў да злому, да iстэрыкi i бойкi з нажом. Гэтая пачвара – Бабнiк.
        Некалi даўно паэт спытаў у мужчыны:
        – Цi не ахоплiвае цябе жаданне забiць чалавека?
        Тады не ахоплiвала, мужчына заставаўся перакананым пацыфiстам i ненавiдзеў зброю.
        – Нож не зброя, – настойваў паэт. – Можна ўзяць кухонны мясарэз i развалiць горла, каб паскуда крывёю засмяялася.
        Бывай, бывай, сонца з перарэзаным горлам! Так напiсаў iншы паэт. Але хопiць пра паэтаў i лiрыку.
        Бабнiк з паганялам Качан з’явiўся ў Мiнску вясною. Дэмбельнуўся з дэсантнага батальёна ў горадзе Хыраве, што недзе ў Хахляндыi, i прывалокся ў беларускую сталiцу. Пагуляў, папiў, пабiўся з мiлiцыянтамi i пакацiўся да бацькоў у Прапойск, пад Магiлёў. Дзе зноў пiў…
        Варта сказаць: з таго часу Бабнiк квасiў штодня. Ва ўсялякiм разе, нiхто за наступныя чатырнаццаць гадоў нi разу не бачыў яго цвярозым. Ступенi ап’янення вар’iравалiся ад весялосцi пасля ранiшняга пiва да абсiкання ў ложку з жанчынай, якую людзi называюць Бiблiятэчнiцай, а Бабнiк клiча Похвай.
        П’янкi-гулянкi ў пасёлку Прапойск скончылiся канфлiктам на танцах. Дэмбельнуты дэсантнiк патаптаў мiлiцыянтаву фуражку. Ахоўнiкi парадку, каб не садзiць боўдзiлу, стрэслi з Бабнiкавых бацькоў хабар i прапанавалi яму вымятацца з пасёлка. Бабнiк прыпёрся ў Мiнск да брата, мастака-жывапiсца. Брат пасялiў яго ў майстэрнi i ўладкаваў на Трактарны завод электрыкам. Прапойскаму хлопцу выдзелiлi iнтэрнат. Стасункi з пралетарыятам не вельмi натхнялi электрыка. Яго вабiла мастацкая элiта, асаблiва яе жаночая палова. Бабнiк соваўся па майстэрнях, весялiўся, трахаўся, абрастаў знаёмствамi i з дапамогаю брата паступiў ва унiверсiтэт, на завочны фiлфак. У тыя часы i адбылася першая Бабнiкава прыгода з нажом…
        Мужчына сядзеў у майстэрнi, рабiў шыльду для камiсiйнай крамы, дзе гандлявалi патрыманымi строямi для нявестаў. Увалiўся Бабнiк. Чырвоны, вочкi гараць, ручкi калоцяцца…
        – Слухай, я твайго разьбяра зарэжу… Й-ён – сука, маю бабу… Я прывёў… А-а-а йон, сабака, яе… Дупы адно аднаму нюхаюць… Ты…
        – Ды не зарэжаш ты разьбяра. Ён тры гады адсядзеў i бiцца навучыўся. Так што аглядайся, каб самому не атрымаць стамескаю ў пячонку. I што здарылася ў рэшце рэшт? Ты прыйшоў да разьбяраў майстэрню? Так?
        – Так!
        – Прыйшоў не адзiн, а з лахудраю?
        – Ды не лахудра яна… Жанiцца сабраўся… Боо-ожа! Яна – дачка рэктара кансерваторыi…
        Менавiта сям’я рэктара ўпячэ Бабнiка за краты, але пра тое пазней. А тады раз’юшаны Бабнiк марыў зарэзаць разьбяра.
        – Вы шмат выпiлi?– пацiкавiўся мужчына.
        – Шмат, i леглi… Я з ёю, а разьбяр на канапе.
        – Ты яе трахнуў?
        – Канешне, i не адзiн раз, а потым заснуў, а прачнуўся… Яны на канапе перапiхваюцца…
        – Ты кiнуўся бiцца?
        – А што рабiць?
        – Ты пачаў бiцца з разьбяром? Цi не?
        – Пачаў, хацеў…
        – I разьбяр набiў табе пысу?
        – Ды не набiў ён мне морду…
        – А-а-а, не набiў, проста сказаў, каб ты сыходзiў з майстэрнi?
        – Ну, сказаў… Бо-о-ожа мiлы, я зарэжу яго, зарэжу, падпiльную ўвечары п’янага i заб’ю.
        – А што далей?
        – Не ведаю…
        – Тады скажы, што ты хочаш?
        – Каб ён не чапаў маю нявесту…
        На спрошчанае мужчынам пытанне: «Нашто ты нюхаў Бабнiкаву лахудру?» – Разьбяр даў досыць пераканаўчае тлумачэнне:
        – Касавокая сама захацела. У цемры ж не вiдаць, хто касавокi, а хто не…
        Няцяжка здагадацца: нiхто так i не прышыў разьбяра. Бабнiк замiрыўся з касавокай лахудраю i ўзяў у жонкi, i ў iх нарадзiлася дзiця. Качан пасялiўся ў кватэры галоўнага цымбалiста БССР. Пiць ён кiнуць не змог, з дзеўкамi качацца працягваў, але свой сацыяльны статус змянiў не толькi дзякуючы сям’i. З Трактарнага завода ён перабраўся працаваць у Саюз пiсьменнiкаў Беларусi, канешне электрыкам, але i не толькi. Бабнiк выконваў у Саюзе шмат чорных даручэнняў. Капаў магiлы для майстроў пяра i ўкладаў пiсакаў у труны.
        Толькi на першы погляд пакласцi нябожчыка ў труну лёгка. А калi ў моргу не даглядзелi, i ў якога вiртуоза адна нага была выпрастаная, а другая сагнутая? Мала таго, што сваякi не далi грошы на касцюм, i сакратару Саюза давялося зняць з плечыкаў свой святочны гарнiтур, дык i калена нябожчыка востра тырчала з труны. У такiх сiтуацыях Бабнiк быў незаменны. Хай завярнуў труну, хай падраў абiўку, але нагу рыфмаплёту зламаў i выпрастаў. Скупыя сваякi нiчога не заўважылi – нi добрага гарнiтура, нi зламанай нагi, нi ўсмешкi далакопа. Праз слёзы i смутак цяжка нешта заўважыць. Як i праз смех. Менавiта праз смех Бабнiк гаварыў, што пахавае ўсiх беларускiх пiсьменнiкаў. Толькi наўрад гэта зробiць адзiн чалавек. Праўда, пахаваў Бабнiк шмат чаго, у тым лiку i сваю першую сям’ю.
        Не склалiся ў Бабнiка адносiны з цешчаю, i ён паслаў яе ў похву. Так i сказаў, вярнуўшыся з чарговых хаўтураў:
        – Iдзi ты ў похву.
        Тая прапанавала памыць пялюшкi, а Бабнiк яе адаслаў. У цешчы схапiла сэрца, i Бабнiка выгналi з кватэры знакамiтага цымбалiста. Выперлi яго i з унiверсiтэта, за «двойкi» i пропускi. Толькi ён не перажываў. Урачыстых вечарын у Саюзе пiсьменнiкаў хапала. Сыты i п’яны Бабнiк крочыў па жыццi кульгавай хадою. Нагу пашкодзiў у войску, няўдала скокнуў з парашутам. Але кульгавасць не замiнае ў ложку. I Бабнiк качаўся з дзявулямi i як мог паўтараў подзвiгi Казановы. Нi ўзрост, нi знешнасць, нi сацыяльны статус партнёрак не мелi анiякага значэння. Ён нават змог трахнуць хорам, разам з двума лiтаратарамi – лiрыкам i драматургам, пажылую жонку аднаго лiтчыноўнiка, пра што шэптам распавёў усяму сярэдне-культурнаму Менску. Чорт iм суддзя.
        Тым часам у СССР набiраў сiлу нацыянальна-вызваленчы рух. Палiтыка пазабiвала ўсе галовы савецкага насельнiцтва, i хто як маркiтуецца ў ложку, а не на трыбуне апошняга з’езда КПСС, мала каго цiкавiла. Бабнiк зафарбаваўся ў нацыяналiста, беларускага, вядома. Махаў бел-чырвонабелым сцягам на мiтынгах. Хадзiў на пасяджэннi нацыяналiстычных суполак, таварыстваў, франтоў i партыяў. I разам з гэтым не забываўся азiрацца на матэрыялiстычны бок хуткаплыннага жыцця. Не было такога змагара за незалежнасць, якога б не ведаў Бабнiк, не было той вечарыны цi з’езда патрыётаў, дзе б не прысутнiчаў ён. Бабнiк быў у курсе падзей. I ўсё, што ведаў дэсантнiк з Хырава, ведалi ў ЦРУ i КДБ. Саюз пiсьменнiкаў быў напрыканцы 80-х цэнтрам вызваленчага руху. Iнфармацыi хапала. За яе плацiлi. Электрык атрымаў на ўскрайку Мiнска, у Малiнаўцы, новенькую кватэру. Пiсьменнiкi чакалi кватэры па пяць–дзесяць гадоў, а электрыку далi без чаргi за iнфарматарскiя паслугi. Ну не за выпростванне ж нагi рыфмаплёта далi бясплатнае жытло?!
        А што за кватэра без гаспадынi? Бабнiк узяў сабе бухгалтарку. На вяселлi Бабнiк напiўся так, што на гаўбцы ў кутку адтрахаў лепшую бухгалтарчыну сяброўку. Бухгалтарка, праўда, спала i таму не стала рэзаць i забiваць паскуднiцу, што спакусiла яе законнага мужа – Бабнiка.
        Жыццё бегла хутка. Незалежнасць такая-сякая адваявалася. Саюз пiсьменнiкаў пацiху пачаў здыхаць. Загаварылi пра бiзнес i капiталiзм. Бабнiк завёў сваю справу: падрабляў пячаткi ў пашпартах. Быў такi перыяд у жыццi тубыльцаў, калi ў чырванаскурым дакуменце, каб выехаць за мяжу, трэба было паставiць пару пячатак: адну пра тое, што грамадзянiн РБ, другую, што маеш права перасякаць беларускiя межы. Бюракратыя, яе вялiкасць, красавала. Пры ёй квiтнеў Бабнiк. Ён праз знаёмых беларусаў з Польшчы даставаў запрашэннi, упiсваў туды прозвiшчы мiнскiх бандзюганаў i дробных спекулянтаў, заносiў дакументы ў мiнiстэрства замежных справаў, дзе i ставiлiся без чаргi патрэбныя пячаткi. Толькi не такiя наiўныя людзi працавалi ў мiнiстэрстве, каб ставiць, хай i за хабар, пячаткi бандзiтам. I тады Бабнiк, хаваючыся за знаёмства з мiнiстрам, пачаў наймаць мастака-рок-н-рольшчыка, каб той маляваў патрэбныя ўзоры ўсiм, каго не прывячала МЗС. Грошы цяклi праз Бабнiкавы кiшэнi. А гарэлка з пiвам лiлiся праз ягонае прагнае горла. I цечка здавалася бясконцаю, але надышоў час Ч. Памежнiк у Берасцi ўгледзеў пяць несапраўдных пячатак. Ён не стаў арыштоўваць крымiнальнiкаў. Парваў пашпарты.
        Бандзюгi вярнулiся ў Менск, знайшлi Бабнiка, завезлi ноччу на родны Трактарны, пасадзiлi на ланцуг на дне пустога басейна i пачалi пускаць ваду. Бабнiк ледзь не захлынуўся. Яго дасталi. Пабiлi. Паказалi паяльнiк, якi наступным разам будзе ўстаўлены ў дупу i ўключаны, калi не знойдуцца 2500 даляраў, каб сплацiць доўг за збаёданыя дакументы.
        Напужаны i збiты дэсантнiк прынёсся да мужчыны.
        – Я тут пры чым?
        – А ў цябе ёсць грошы.
        Логiка…
        – Мае грошы належаць маiм дзецям. А дзяцей чапаць нельга. А што сказаў твой брат?
        – Не дае.
        – Прадай кватэру.
        – А дзе я жыць буду?
        – А ты жыць не будзеш…
        – Брат дасць, ты з iм пагавары, у яго ж толькi адзiн брат на свеце.
        Зноў логiка…
        Брат грошы даў. Толькi спачатку Бабнiк напiсаў запiску, у якой прызнаваўся, што падрабляў пячаткi ў пашпартах па замове крымiнальнiкаў. Прозвiшчы ўсiх бандзiтаў красавалiся ў тым даносе на самога сябе.
        Бандзюганы даляры ўзялi, запiску пачыталi, паабяцалi пiсьменнiцкага далакопа болей не чапаць.
        Бабнiкаў брат стаў бяднейшы на 2500 даляраў. А Бабнiк пабагацеў. Крымiнальнiкi вярнулi яму 600 з 2500. Сказалi, што ён абуў лоха i сумленна зарабiў. Увечары Бабнiк шырока баляваў у бары Саюза з лiрыкам i драматургам за грошы абрабаванай братавай сям’i.
        – Што ж ты робiш, падлюка пуставокая? – спытаў мужчына.
        – Бо-о-ожа, сам падумай – а за што мне жыць? I мацi сказала, каб я брату з ягонай сквапнай жонкаю пазыку не вяртаў, яны яшчэ заробяць…
        Мужчына зразумеў: Бабнiк – чума. Iнфекцыя на кульгавай назе з чырвонай мордай. Ад чумы трэба трымацца на адлегласцi, на максiмальнай аддаленасцi. Пэўна, да таго ж дапетрыла i бухгалтарка i кiнула Бабнiка.
        А ён прыбiўся ў ложак да лыжкамыйкi з бара. I пераехаў да яе ў Калодзiшчы, дзе ўладкаваўся на аэрадром грузчыкам. Вайсковыя лётчыкi вазiлi сякую-такую кантрабанду. Бабнiк лётаў па Менску i гандляваў прасавальнымi дошкамi, памперсамi i ўсiм-усялякiм. Але на аэрадроме быў адзiн закон, якi Бабнiк, каб i хацеў, выканаць не мог: на працы мусiш быць цвярозы. Бабнiка выперлi з аэрадрома, пагнала яго i лыжкамыйка, бо заспела ў сваiм каладзiшчанскiм ложку з непаўналетняй суседкаю.
        Бабнiк вярнуўся ў сталiцу i пачаў ляпiцца да Бiблiятэчнiцы, самотнай мiлажальнай асобы, якой, як яна сама ўсiм казала, не было каму пашкрэбцi чэлес. Завязаўся турэмны раман. Бо аднаго разу ў Бабнiкаву кватэру пастукалi мiлiцыянты. Сям’я рэктара падала на Бабнiка ў суд за доўгатэрмiновую няўплату алiментаў. Суд некалькi разоў папярэджваў i нарэшце асудзiў боўдзiлу на тэрмiн. Мiлiцыянтам Бiблiятэчнiца сказала, што Бабнiка няма, але тыя не паверылi, зрабiлi вобыск i знайшлi злоснага алiментшчыка ў прыбiральнi. Бабнiка пасадзiлi на паўгода.
        У турме пачалiся прыпадкi. Арганiзм патрабаваў гарэлкi. А дзе яе возьмеш за кратамi? Бабнiк бiўся галавою аб сцяну, курчыўся ў сутаргах i пускаў пену. Сукамернiкi спачувалi, трымалi за рукi, за ногi i ўстаўлялi дошку ў рот, каб кусаў, грыз яе i не выў. Гэтай дошкаю i павыбiвалi Бабнiку зубы. Шчарбатага, яго перавялi з турмы, што на вулiцы Валадарскага, у Магiлёўскую вобласць, на пасяленне. Там ён зноў пачаў пiць.
        Мужчыну тое тычылася мала. Але, зноў з’явiўшыся ў Мiнску, Бабнiк не знайшоў лепшага месца для распуснага жыцця за мужчынаву кватэру. Так склалася, што мiлажальная Бiблiятэчнiца жыла ў кватэры, купленай у крэдыт за грошы мужчыны. Яна ў адрозненне ад свайго сужыцеля працавала i пацiху сплочвала пазыку. Такая была дамоўленасць. I раптам – гангрэна. Дзе Бог? Вiрусалiм, Вiрусалiм!!! Мужчына папярэдзiў. Не дапамагло. Наогул, размовы чуму не лекуюць. А ў мужчынавай кватэры загулi п’янкi-гулянкi. Звычайна, зайшоўшы да Бiблiятэчнiцы, мужчына бачыў голага Бабнiка на канапе з адкаркаванай бутэлькаю гарэлкi i тэлевiзарам на поўны гук. Бiблiятэчнiца пiла меней за Бабнiка. Яна глынала гузiкi без дзiрачак, супакойвалася рэланiумам i да таго падобным.
        Нарэшце Бабнiк дастаў мужчыну, i той узяў нож i сказаў:
        – Адрэжу галаву! Калi кульгавая нага хоць раз пераступiць парог маёй кватэры!
        Бабнiк ачах. Брат звазiў яго ў псiхiятрычную клiнiку i закадаваў ад алкагалiзму.
        Бiблiятэчнiца з’ехала з мужчынавай кватэры ў Малiнаўку, да Бабнiка.
        Мiлiцыянты зноў намерваюцца вярнуць яго ў турму, бо не працуе i не плоцiць алiменты ў сям’ю рэктара-цымбалiста.
        Людзi кажуць, што мужчына пабiўся з Бабнiкам i прагнаў Бiблiятэчнiцу з-за рэўнасцi. Няпраўда. Яна проста зняважыла мужчыну сваiмi паводзiнамi, сваiм сужыцельствам з Бабнiкам.
        
        27.10.1997
        
        
        
Дапытнiца
        
        Аголеная жанчына ляжала на шырокiм, як ложак, стале.
        Мужчына рухаўся ў ёй.
        – Ты хочаш паглядзець, як мяне ябуць? – гучна спытала яна.
        – Так! – хрыпла запэўнiў ён.
        Жанчына прыўзнялася на локцях. Чэлес увайшоў у похву яшчэ глыбей.
        – Ты прагнеш глядзець, як у маю вагiну ўстаўляюць iншы член? – Вочы каханкi пазiралi ў будучыню.
        – Так, – каханак паклаў далонi на мяккiя грудзi i сцiснуў пальцы.
        – Мяркуеш, табе будзе прыемна назiраць, як тваю любую пачне маркiтаваць нехта чужы цi нейкiя чужыя? – Кончык жаночага языка дакрануўся да кончыка мужчынскага носа.
        – Так, – раўнадушна выдыхнуў мужчына.
        – Ты будзешь спакойна сузiраць, як трое хлопцаў мяне распрануць i папросяць смактаць iх чэлесы, як iх пальцы рассунуць пялёсткi маёй ружы, як у маю дупу ўставяць тоўсты i кароткi стрыжань, а ў похву зойдзе доўгi i выгнуты стамбур, а мае вусны i язык пачнуць песцiць чорны канец? – Жанчына звяла ногi на мужчынскай спiне.
        – Так, – каханак наблiзiўся да вяршынi асалоды.
        – Чужое насенне пачне запаўняць мае адтулiны. Яно будзе лiцца ў мяне i на мяне, у вантробы, у пiзду, у рот, на жывот, на грудзi, на шыю, на бровы. Я пачну размазваць сперму па сваёй аксамiтнай скуры, па сваiх залатых валасах. А што будзеш рабiць ты? Маляваць? Фатаграфаваць? Здымаць на вiдэастужку? Цi будзеш цiха мастурбаваць i самазадавальняцца?..– Жанчына ўздыхнула i скончыла.
        Похва сцiснулася колькi разоў запар.
        Мужчынскi чэлес напяўся да максiмуму i выштурхнуў у каханку жыццядайны сок.
        – Ты ўсё ж будзеш самакахацца? – Жанчына саслiзнула са стала i, зацiснуўшы похву далонню, накiравалася па калiдоры да бiдэ.
        – Так, – iдучы за ёй, адказаў ён.
        – А пасля оргii ты будзеш любiць мяне, як раней?
        – Жанчына асядлала чарупiну.
        «Не!!!» – падумалася мужчыну, калi ён абмываў галоўку стрыжня, але прагучала абыякавае «так».
        
        17.12.1997
        
        
        
Самазабойца
        
        Ператомленыя каханкi адпачывалi на кiлiме.
        – Загрызi мяне, – цiха папрасiў мужчына.
        – Як? – Жанчына прытулiлася да каханка.
        – Перагрызi артэрыю на шыi. – Ён быў спакойны, як мармуровае надмагiлле.
        – Не змагу. – Падушачка жаночага пальца слiзганула ад мужчынскага кадыка за вуха.
        – У цебе выдатныя зубы. Адкрый рот. Шырэй. Пакажы iклы. Я цябе палюбiў за вострыя, доўгiя, белыя iклы. – Падушачка мужчынскага пальца легла на вяршыню вокавага зуба. – Цяпер кусай! Мацней! Яшчэ мацней…
        Каханка што было моцы сцiснула скiвiцы. Яе гладкi скульптурны твар скрывiўся, ашчэрыўся, зморшчыўся i набыў драпежны, пажадлiвы, юрлiвы выраз.
        – Вы-дат-на, – выдыхнуў каханак.
        Слёзы захаплення пацяклi з ягоных блакiтных вачэй.
        Жанчына расцiснула акрываўленыя зубы.
        – Цяпер тое самае зрабi з маёй далiкатнай шыяю. – Самазабойца запракiнуў галаву.
        Вострыя, нiбыта наканечнiкi варожых стрэлаў, жаночыя iклы прабiлi сонную артэрыю з першай спробы. Каханка адхiснулася ад смяротна параненага палюбоўнiка. Кроў засвiстала з адтулiнак тонкiмi дугападобнымi струмянямi. На белым кiлiме запунсавелi ўзоры смерцi.
        Уратаваць Самазабойцу не было анiякай магчымасцi. Нiхто i не спрабаваў…
        
        06.04.1998
        
        
        
Мастак
        
        Калекцыянерка прыехала ў госцi да дысiдэнта. Да поўначы яны пiлi гарбату ў маленькай, як шпакоўня, варэльнi. Разважалi пра надзеi i безвыходнасць. Дысiдэнт верыў у духоўнае адраджэнне. Калекцыянерка спадзявалася на грошы i густ. Абое цытавалi Эклезiяста i не сумнявалiся ў марнасцi чалавечых высiлкаў.
        – Цi ёсць у вашай краiне мастакi? – Пад ранiцу калекцыянерка вярнулася да сваiх непасрэдных абавязкаў.
        – Безлiч. Iх у нас столькi, колькi мiлiцыянтаў, а можа i больш! – без ценю сумневу канстатаваў ператомлены бяссоннем дысiдэнт.
        – Не пра тых гаворка. Цi ведаеш ты непрызнаных, але таленавiтых мастакоў? – Калекцыянерка, вiдавочна, не збiралася адпачываць.
        – Усе мастакi лiчаць сябе таленавiтымi i недастаткова прызнанымi, – гаспадар гасцiннай варэльнi салодка, як дзiця, пазяхнуў.
        – Не разуме-е-еш, – калекцыянерка гэтаксама не ўтрымалася ад пазяхання.
        – Разуме-э-эю. Не iдыёт. Ты б спытала пра самотнага генiя, i я б сказаў: ёсць цiхi стары вар’ят, якi днюе i начуе ў майстэрнi i пра якога кажуць, што ён – ге-е-енiяльны жывапiсец.
        – Жыд?
        – Не, але ў нашай краiне найгоршае i найлепшае знiтоўваюць з яўрэямi.
        – А што ён малюе? Ты бачыў?
        Дысiдэнт засяродзiўся. Ён спрабаваў згадаць хоць бы адно палатно, напiсанае майстрам, i не мог. Выратаванне знайшлося ў будзённым заваконным краявiдзе з дрэвамi, небам i будынкамi.
        – Ён малюе тое, што ўсе знакамiтыя мастакi: аголеных жанчын, дрэвы i дамы…
        – Пазнаём нас, зараз жа!
        – А сёмай ранiцы? – Дысiдэнт шырока пазяхнуў i не зрабiў нават спробы прыкрыць даланёю пашчу. Так ранiцаю пазяхае рысь у заапарку.
        – Я прыехала за тысячу кiламетраў, я раблю яму палiтычную кар’еру, друкую па ўсiм свеце ягоныя пасквiлi… А ён? – Калекцыянерка ажно папярхнулася ўласным абурэннем. – А ты пазяхаешь, як сыты кот, што абжэрся рыбаю.
        Прыстыдоблены мужчына ўзяў слухаўку i разгарнуў нататнiк.
        – Добрай ранiцы! Вы пазналi?.. Прабачце, што зарана патурбаваў, але справа неадкладная… У мяне ў гасцях выдатная калекцыянерка сучаснага жывапiсу, яна шмат чула пра вашыя творы i вельмi хоча пабачыць карцiны. Пагадзiцеся, чуць пра жывапiс – гэта замала… Мы разумеем, вы вельмi заняты чалавек. Але яна толькi паўдня прабудзе ў Менску… Мы ненадоўга… Дзякуй за запрашэнне… Праз паўгадзiны будзем! Дачакайцеся нас, калi ласка.
        Слухаўка злосна бразнулася на апарат.
        – Стары вяпрук! У яго справы а восьмай ранiцы! Ты чула такое? Добра, што не хаваўся за спатканне з жанчынаю ў свае сто гадоў. Паехалi.
        Калекцыянерка з дысiдэнтам праз хвiлiнаў дваццаць ужо стаялi перад масiўнымi абабiтымi бляхаю дзвярыма майстэрнi.
        – Брама ў свет чароўнага мастацтва. – Мужчына сагнуў указальны палец i фiгаю пастукаў у жалеза.
        Нiхто не азваўся. Пагрукалiся мацней. Вынiк атрымаўся той самы. Дысiдэнт абурыўся i забарабанiў кулаком. Калi рэха ўдараў ацiхла, наведнiкi пачулi асцярожныя крокi, што з боку майстэрнi наблiзiлiся да дзвярэй.
        – Ён там, – узбуджана зашаптаў мужчына ў блiзкi жаночы твар.
        – Падышоў да дзвярэй i стаiць, – жанчына шаптала так, што вусны пяшчотна краналi мужчынскае вуха.
        Дысiдэнт пашкрэб пазногцямi дзверы i завуркатаў аксамiтным голасам:
        – Гэта мы. Як i дамаўлялiся. Адчыняйце. Тут толькi свае.
        Калекцыянерка ўкленчыла каля дзвярэй. Яна намервалася зазiрнуць у замочную шчылiну. Там тырчэў ключ. Калекцыянерка прыклала вуха да замка i пачула цяжкае дыханне старой iстоты.
        Дысiдэнт дастаў чэлес i ўклаў у рот калекцыянеркi.
        Мастак за дзвярыма маўчаў. Ён выдатна чуў жаночыя, пераплеценыя з мужчынскiмi, стогны за дзвярыма сваёй майстэрнi, якую ён спазнiўся адчынiць безнадзейна. Старэчая спiна торгалася ад стрыманага плачу.
        Калi дысiдэнт з калекцыянеркаю выйшлi ў зялёны, поўны птушыных галасоў двор, жанчына спытала:
        – Ты думаеш, Мастак там быў?
        – Ты ж чула, як стары плакаў па той бок дзвярэй.
        – Нармальныя людзi так не робяць.
        – Хто казаў, што ён нармальны? Ён – генiй!
        Стары Мастак з-за фiранкi назiраў праз слёзы, як сонца ўстае над горадам.
        
        08.07.1998
        
        
        
Нямога
        
        Бяскрыўдны Нямога пражыў сорак гадоў i не ажанiўся. Ён пабойваўся жанчын, але зрэдзьчасу рабiў спробы пераадолець недахоп. Раз у два-тры месяцы звязваўся са зводнiцаю i дамаўляўся на кароткатэрмiновую сустрэчу з распуснiцай.
        Тым разам Нямога належным чынам прызначыў спатканне, надзеў свежую кашулю, напарфумiўся i паехаў у прызначанае месца, на ўскрайку горада, дзе давялося досыць доўга туляцца на пляцы памiж пiўным барам i прадуктовай крамаю, пакуль не падыйшла крываногая маладзiца.
        – Пэўна, Вы мяне чакаеце? – Лiслiвы голас не спадабаўся шукальнiку прыгодаў.
        – Чаму спазняешся? – сувора запытаў ён у вялiкагаловай ускудлачанай прасталыткi.
        – Прыбiрала кватэру. Хацела як лепей зрабiць. Гасцей не водзяць у пакоi, дзе бардак. Выбачаюся. Тут недалёка, хвiлiну пешкi…
        Востры нос Нямогi ўчуў саладжавы водар таннага вiна, што сыходзiў ад шыракаплечай жанчынкi, i скрывiўся.
        – Чакай. Ты нейкi бледны. Можа, пiва хочаш? Цi вiна? Не саромся, скажы. Я за свае грошы вазьму. Ты так цудоўна пахнеш…
        Няважны настрой Нямогi прыпсаваўся яшчэ болей. Шмат разоў ён абяцаў сабе не сквапiцца i замаўляць жанчын даражэйшых, выхаваных i з вышэйшай адукацыяй, але ў апошнi момант пагаджаўся на першую прапанаваную.
        – У мяне мала часу, – замiргаўшы доўгiмi веямi, схлусiў ён.
        Прастытутка павяла клiента праз запушчаны скверык, уздоўж шчарбатага плота, на чыгуначны пераезд i ў зарослы недагледжаным бэзам i крывымi соснамi двор.
        – Пастой каля пад’езда. Я ў суседзяў дзiця забяру. Не хвалюйся. Дзяўчынка не мая, а суседская. Яна будзе цiха сядзець у зале i глядзець тэлевiзар, а спачывальня зачыняецца на ключ.
        Нямога застаўся пад сасною. Мурзатыя дзецi выйшлi з пясочнiцы i зводдаль пазiралi на добра апранутага чалавека, якога ў падобных мясцiнах амаль не сустрэнеш.
        I ў родным горадзе можна пачувацца, як на iншай планеце. З гэтай думкаю Нямога ўжо намерыўся ўцякаць, але з-за рога выкацiлася прасталытка. Яна iмпэтна цягнула за руку падобную да сябе кудлатую дзяўчынку. Тая, пабачыўшы мужчыну, закрычала на ўвесь бэзавы двор:
        – Не буду адна сядзець! Ты абяцала гуляць са мной! Абя-я-яца-а-ала-а!
        – Сцiхнi! – прасычэла жанчына праз сцятыя зубы. – Уключым вiдзiк. Паглядзiш мульцiк пра Маўглi, пра рускую царэўну Анастасiю. Ты ж любiш Анастасiю i Маўглi. Не ўпiрайся. Iдзi роўна. I шакаладка ў мяне ёсць.
        – Пакажы! – рот дзяўчынкi адкрыўся так шырока, што i здалёк можна было заўважыць адсутнасць верхнiх зубоў.
        На здзiўленне Нямозе ў двары з кiшэнi ў спаднiцы дасталася круглая, як медаль, шакаладка.
        – Давай! – запатрабаваў бяззубы сквапны рот.
        – Дома зжарэш.
        Збянтэжаны Нямога пакорлiва пасунуўся за шырокай натыканкаю ў цёмны, прапахлы плесняю i катамi пад’езд. Водар цвiлi лунаў i ў надзiва прасторнай кватэры.
        – Праходзь у спачывальню. Там усё падрыхтавана. Я хутка.
        У спачывальнi панаваў ружовы паўзмрок. Сонца ледзь прасочвалася праз шчыльна-бурачковыя шторы. На шырокiм ложку Нямогу прывiтаў пачак айчынных кандомаў. За сценкаю, як абяцалася, уключыўся i завухкаў галасамi непралазных джунгляў вiдэамагнiтафон. Нямога сеў у прадаўлены фатэль i пачаў збiраць рашучасць, каб пакiнуць убогi дом, варожы дом i жабрацкi раён.
        – Што ж ты не распранаешся? Казаў: мала часу. А сам сядзiш спакойненька, як анёл на воблаку…
        Вакханка ўжо паспела пераапрануцца i стаяла перад мужчынам адно ў расхiнутым фiялетавым i задоўгiм, а таму, пэўна, чужым халаце.
        Чыстае цела ўзбудзiла ўсё мужчынскае, што меў Нямога. Распрануўся ён жвава. Чэлес стаяў.
        – Якi хуткi! Хто б падумаў!
        Не здымаючы халата, каханка легла на неразабраны ложак i паказала блiскуча-мацiцовую ракаўку вульвы. Каханак пакрыў абраннiцу i зарухаўся ў iмпэтным напорыстым рытме. Жанчына ўздыхнула i ашчаперыла мужчынскую талiю гладкiмi лыткамi. Каханак затрымцеў i, перад тым як скончыць, папрасiў маладзiцу скiнуць халат, павярнуцца i прыўзняць дупу.
        – Табе нязручна?
        – Павярнiся. Я скончу ў зручнай паставе!
        Прастытутка скiнула халат. Нямога пашкадаваў, што настойваў. Брунатныя сiнякi чарнелi на рэбрах i лапатках. Скура на холмiках хрыбетнiка была паздзiраная. Струпы засохлае крывi i жаўтлявага гною дапаўнялi карцiну знявечанай плоцi. Ад вiдовiшча пакатаванай спiны чэлес скуксiўся.
        Нямога злез з ложка, шпурнуў пусты кандом на падлогу i пачаў апранацца.
        – Ты не скончыў.
        – Другiм разам, – Нямога зашпiлiў кашулю на ўсе гузiкi.
        – Ты такi прыгожы, акуратны. Такiя, як я, не для цябе. Не паверыш, мне было з табой прыемна. Можаш прыходзiць бясплатна. Спiна загоiцца.
        – Прыйду.
        Зразумела, што Нямога больш нiколi не пойдзе ў засаджаны соснамi i бэзам двор i не падорыць бяззубай дзяўчынцы шакаладку. I самае галоўнае: ён хутчэй за ўсё перастане сквапнiчаць i пачне замаўляць адпаведных сабе жанчын. Хоць, з iншага боку, Нямозе паталагiчна не шанцавала з прастытуткамi, i ён усур’ёз пачаў падумваць пра набыццё зручнай, чыстай, гумовай каханкi.
        
        11.07.1998
        
        
        
Ваўкалак
        
        Рукi леглi на стол. Iскрыстыя вочы назiралi, як выцягваюцца пазногцi i робяцца кiпцюрамi, як чалавечая скура парастае звярынай поўсцю, як шырэюць пальцы i ўвасабляюцца ў ваўчыныя лапы…
        Перакiдвацца ў звера мужчына навучыўся ў юнацтве. Атрымлiвалася тое само сабою, дастаткова было жадання. Падобным чынам, праз жаданне i волю, паўстае мужчынская сутнасць.
        Нiякай шкоды i гвалту ў аблiччы ваўка мужчына не чынiў. Абарочваўся звяругам, скакаў па пакоi, гыркаў, качаўся на спiне, супакойваўся, нацешваўся ваўчыным целам i пераўтвараўся ў звычайнага чалавека, нiчым не адметнага юнака, цiхамiрнага i спакайнейшага за астатнiх раўналеткаў.
        Таямнiца пярэваратнiцтва старанна ўтойвалася. Глыбока ў душы мужчына разумеў: пераўвасабленнi ў хцiвую жывёлiну раней цi пазней скончацца, як сканчаецца ўсялякi iмпэт i патэнцыя. Але наколькi трагiчны будзе той канец для яго самога i для некага iншага, не ведаў. Разуменне небяспекi не спынiла Ваўкалака, гульнi працягвалiся.
        Увосень, на дзяды, мужчына вырашыў наведаць i прыбраць магiлы прашчураў. На кiрмашы прыдбалiся кветкi. Духмяны букет апусцiўся ў метро. У вагоне Ваўкалак адчуў напругу ў паветры. Цягнiк быў бiтма набiты. Навокал гаварылася пра шэсце, пра мiтынг, пра шыхты ўзброеных мiлiцыянтаў… Агiтавальнiкi казалi, што ў мiлiцыi працуюць свае хлопцы i яны не пойдуць супраць народу.
        Ваўкалак, упэўнены ў сваёй абранасцi i адасобленасцi ад чалавецтва, выйшаў са станцыi i патрапiў у маўклiвы натоўп, што павольна рухаўся ў бок могiлак. Неабазнаны ў мiтынговых варунках, ён прыспешыў хаду i апынуўся сярод першых, каму ланцуг узброеных гумовымi дубiнкамi ахоўнiкаў заступiў дарогу.
        – Назад, скацiна! – загыркаў на Ваўкалака мурлаты мiлiцыянт у круглым, як пудовы гарбуз, шаломе.
        Прадпрынялася спроба тлумачэнняў… Звычайны намер: упарадкую капцы i ўскладу кветкi.
        Замест спагады i разумення Ваўкалаку быў нанесены агаламшальны ўдар палкаю па галаве. Свядомасць згасла, згарнулася ў беспаветранае цямноцце.
        Ачомаўся ён у прыдарожнай лесапасадцы, насупраць могiлак. Як уцякаў, як хаваўся ў кустоўi, як запоўз пад ялiну – не памятаў. Прыйшоў у сябе ад холаду. З неба на астыглую зямлю сыпаўся снег з дажджом.
        Першага мiлiцыянта Ваўкалак упаляваў паблiзу ад аэрапорта. Маладзён у навюткай параднай форме сышоў з дарогi, каб перакурыць. Пачвара скочыла яму на спiну, павалiла, прыцiснула тварам да iглiцы i выдзерла iкламi вялiзны кавалак шыi разам з форменным каўняром.
        Чутка пра людарэза распаўзлася iмгненна. Вайскоўцы, мiлiцыянты i паляўнiчыя сфармавалi атрады, каб падпiльнаваць i забiць шалёнага ваўка. Таму другога праваахоўнiка давялося задзерцi ў горадзе, за Домам урада. Высочваўся мiлiцыянт не адзiн тыдзень. Назiранне вялося не ў ваўчыным, а ў чалавечым аблiччы. Акт помсты рыхтаваўся грунтоўна. Iдучы на справу, Ваўкалак замаскаваўся, надзеў сабачы ашыйнiк з медалём, нiбыта ён i не драпежная пачвара, а выхаваны сабака, якога вось-вось гукне гаспадар.
        Нiхто не свiснуў у завулку побач з касцёлам, калi стары, пенсiйнага ўзросту мiлiцыянт збiраўся палашчыць за вухам магутнага сабаку, што ляжаў на нiзенькiм каменным плоце. Перасычаны пачуццём любовi да чатырохлапых сяброў мiлiцыянт нахiлiўся i працягнуў руку. Ваўкалак устаў на заднiя лапы i ўдарыў лобам у нiжнюю скiвiцу праваахоўнiка. Той адкусiў сабе язык i, павалiўшыся на спiну, раскрышыў патылiцу аб асфальт. Замест кантрольнага стрэлу ў голаў Ваўкалак перагрыз старую шыю.
        Часткова спатолiўшы прагу помсты, Ваўкалак забаранiў сабе перакiдвацца ў людарэза, бо жывёлiна наблiзiлася да того, каб вынiшчыць усё чалавечае ў ягонай няўстойлiвай асобе.
        Трэцяга двухногага ў ботах i пагонах Ваўкалак забiў альпiнiсцкiм лёдасекам, якi застаўся ў спадчыну ад дзеда па бацькаўскай лiнii. Таго самага дзеда, на чыю магiлу нёсся i не данёсся букет белых гваздзiкоў.
        Мяккiм, амаль жаночым голасам Ваўкалак выклiкаў участковага ў дзiцячы садок, дзе нiбыта падшыванцы-падлеткi ломяць i нявечаць нядаўна пасаджаныя дрэўцы. Не чуючы пасткi, дзябёлы лейтэнант пайшоў адзiн разбiрацца з хулiганамi. Замест малалетак пад шыферным навесам дзiцячае альтанкi яго сустрэла чалавекападобная звяруга з лёдасекам у лапе. Лейтэнант паспрабаваў расшпiлiць кабуру, каб куляю супакоiць драпежнiка. За гэтым заняткам яго i заспеў лёдасек, што сталёвай дзюбаю прыгваздаў фуражку да чэрапа. Заграбаючы паветра кароткiмi рукамi, праваахоўнiк зрабiў колькi крокаў i бразнуўся ў пясочнiцу. Наступiўшы лапаю на мёртвы твар, Ваўкалак выдраў лёдасек, каб успароць iм чалавечае чэрава i павыкiдаць вантробы.
        Калi Ваўкалак змыў кроў з лёдасека, ён урачыста даў сабе слова не наведваць мiтынгi, не трапляць у шэсцi i не загаворваць з мiлiцыянтамi ў круглых, як глобусы, шаломах.
        
        12.07.1998
        
        
        
Натурыстка
        
        Натурыстку павiнна было адпусцiць. Калi тое здарыцца, яна адно здагадвалася. Трэба распрануцца, стаць тварам да мора i глядзець на далягляд. Яно – цяжкае, цёмнае, злое – перастане мучыць i знiкне. Можна будзе жыць далей.
        Зрабiць такi акт складана, калi жывеш у краiне, дзе няма мора, дзе паўгода ходзяць у футры, дзе ўзаконена нянавiсць да натурыстаў i йдзе пераслед усiх, хто ў меншасцi. Даводзiцца працаваць i працаваць, каб з’ехаць да мора, а там чакаць палёгку.
        У вегетарыянскай сталоўцы Натурыстка ўзяла маркоўныя катлеты з грыбамi i памiдоравы сок. Пачварная Радзiма засталася далёка, а марскiя хвалi шумелi зусiм блiзка. Можна супакоiцца i не спяшацца. Жанчына з асалодаю паснедала i накiравалася на пляж.
        Насланнё пачалося раптоўна. Жанчына стаяла дома на гаўбцы, адчула млосць; свет успыхнуў i счарнеў, а калi зрок вярнуўся, наваколле мела бяскроўны твар. Жаданне жыць скончылася. З таго вечара жанчына i зрабiлася ўласна Натурысткаю. Адмовiлася есцi стравы, прыгатаваныя з тых, хто дыхаў. I займела ўстойлiвую прагу глядзець на далягляд.
        Мора штармiла. Па гладкiм аквамарынавым небе рухалiся расхрыстаныя кудлатыя хмурыны. Сонечныя плямiны спаўзалi з гор i металёва iскрылiся на шумлiвай вадзе.
        Натурыстка агалiлася i наблiзiлася да мора. Яна стаяла на спрасаваным начнымi дажджамi пяску i ўглядалася ў далягляд. Яе безнадзейна худое цела асвяцiла зыркая сонечнасць. Праз тую сонечнасць пасыпаўся крышталёвы дождж. Дробныя кроплi паколвалi i апякалi скуру.
        Яно – безназоўнае, млоснае, цяжкае – прапала.
        Можна паспрабаваць дажыць да наступнага лета.
        
        14.07.1998
        
        
        
        
ВIННIК

        
        Вiннiк шанаваў вермут. Сярод вiнаў ён аддаваў перавагу горкiм напоям. Iсцiна, якая тоiцца ў вiне, на думку Вiннiка, горкая. Сярод вермутаў ён лiчыў за найлепшы сухi марцiнi з Iталii, але з асалодаю смакаваў любы з iх, i самы найтаннейшы быў у радасць. Кактэйлi не паважалiся. Адно, што дазвалялася ў спякотны дзень, – кiнуць у шклянку колькi крышталiкаў колатага лёду. Пiць свой вермут Вiннiк мог з ранiцы да вечара i ноч навылёт. Напiваўся зрэдку, пад настрой i выключна сам-насам. Размаўляў з сабою ўголас, спяваў i таньчыў, плакаў i клаўся спаць на падлозе. Ён, пэўна, спiўся б ушчэнт, каб не яшчэ адно моцнае захапленне: калекцыянiраванне размаiтых трункаў. Вiннiк збiраў алкагольную калекцыю з дзяцiнства. Напачатку складалiся ў альбом налепкi, знятыя з пляшак. Пазней састаўлялiся на палiчку бутэлькi незвычайных формаў, а ў шуфляду хавалiся разнастайныя коркi. Праспекты i каталогi трункаў вельмi лагiчна знайшлi сваё месца ў зборы разам з рэцэптурнымi кнiгамi па вiнаробстве i самагонаварэннi. Таму над выбарам асноўнага занятку ў жыццi асаблiва задумвацца не давялося. Пры першай магчымасцi Вiннiк узяў крэдыт i адчынiў краму. Нясквапнасць i дасведчанасць у хуткiм часе ператварылi маленькi магазiнчык у невялiкi гандлёвы склад.
        Чаго толькi не было на тым складзе! Трункi, напоi, алкагольныя вадкасцi з усяго свету. Пералiк назоваў i коштаў прымусiў Вiннiка набыць кампутар. Памiж стэлажамi з бутэлькамi давялося ставiць люстэркi, каб сачыць за наведнiкамi. Пад касавым апаратам трымаўся газавы рэвальвер. Шмат людзей цягнуцца да алкаголю, i жабракоў сярод iх болей, чым заможных, бедных нашмат больш чым багатых. Такi свет.
        Канфлiкты, iнцыдэнты i дробныя казусы давялi самастойнага Вiннiка да наймання памочнiкаў. На касе села шыкоўнавалосая дзеўка. Пры дзвярах паставiўся шыракагруды ахоўнiк. У каморку за кампутар нанялася сухарлявая бухгалтарка.
        Неяк сам сабою расклаўся пасьянс з вяселлямi. Рудая, абсыпаная з галавы да пятаў залацiстым рабацiннем касiрка выскачыла за Вiннiка. А шыракаспiнны стражнiк узяў сабе бляклатварую бухгалтарку.
        Вiно, як iсцiна, мае завядзёнку пералiвацца з аднае формы ў другую. Яно лiлося ў прагны рот ахоўшчыка, у вусны вогненнай касiркi i ў страўнiк гаспадара гандлёвага склада. Бухгалтарка не пiла, суцяшалася тытунёвым дымам.
        Калi ў Вiннiка была ў жыццi мара – сабраць найлепшую калекцыю вiнаў, купiць на поўднi зямлi пад вiнаграднiкi, пабудаваць вiнзавод, адчынiць сетку фiрменных магазiнаў i кантраляваць увесь замкнёны цыкл вiнаробства, дык у астатнiх супрацоўнiкаў нiякiх вялiкiх планаў не вымалёўвалася. Жылi днём сённяшнiм. I штовечар напiвалiся цi накурвалiся марыхуаны, як жонка ахоўнiка. Каб здзейснiць мару, Вiннiк шмат ездзiў па розных краiнах. Падчас вандровак ён займеў рогi, настаўленыя ахмялелай жонкаю i зусiм п’яным ахоўнiкам. Рогi не даймалi Вiннiка. Бадацца ён не збiраўся. Побыт, не знiтаваны з мараю, яго абыходзiў. Пералiванне вадкасцi з адной iстоты ў другую Вiннiк лiчыў працэсам нятворчым, а для сябе – нелёсавызначальным.
        Iншы кшталт – шкода, утвораная жонкаю ў калекцыйным серванце. Зло ўдарыла Вiннiка ў самае сэрца. Паскудства рабiлася ў п’яным тумане, без усялякiх зламысных намераў. Распуснiца бавiлася з цяглявiстым каханкам, iсцi на склад яны паленавалiся i ўкралi бутэльку з запаветнай палiцы. Наранiцу, убачыўшы недаравальны памер шкоды, вырашылi не прызнавацца i не раскайвацца. Такая звычка ў большасцi жанчын – рабiць, што заманецца, а праўды не казаць. Замест бясцэннага каньяку ў бутэльку налiлася густа запараная гарбата.
        Вiннiк, згледзеўшы падмену, расстроiўся насмерць. Каб адпомсцiць, вырашыў пазабiваць палюбоўнiкаў. Напачатку ён замацаваў сексуальную сувязь сваiх рогадаўцаў тым, што пазбягаў полавага жыцця з жонкаю.
        Асноўная падрыхтоўка да злачынства пачалася з татальнага сачэння за наёмнымi супрацоўнiкамi. Выкрылася, што наркаманка-бухгалтарка хоць i не ўжывае трункаў, але пляшкi крадзе пастаянна. Па якасцi i моцы напояў Вiннiк вызначыў: жанчына зладзейнiчае дзеля мужа. Калi той напiваўся, дык дазваляў жонцы накурвацца да бяспамяцтва. Зыходзячы з гэтага, Вiннiк вырашыў спачатку атруцiць ахоўнiка. Давялося з’ездзiць на лiкёра-гарэлачны завод, дзе i насыпаўся ў пляшку мыш’як. Атрута закаркоўвалася на станку. Заставалася падмянiць пляшкi ў валiзе зладзейкi!
        План забойства выконваўся марудней, чым жадалася. Рудагрывая распуснiца жаночай iнтуiцыяй пачула небяспеку. Жанчыны маюць такую здатнасць – адчуваць наблiжэнне зла.
        Касiрка зрабiлася асцярожнаю i перастала пiць з не ёй адкрываных бутэлек. У дадатак пачала сачыць за мужам. Адкрылася шмат станоўчых якасцяў у Вiннiку, пра якiя раней i не здагадвалася. Да прыкладу, муж быў вельмi дасцiпны i акуратны ў побыце, прыбiраў i стаўляў на месцы рэчы не толькi за сабою, але i за ёю. Праўда, станоўчыя якасцi мужа не спынiлi рыжую лахудру, i яна панасыпала цыянiстага калiю ў калекцыйныя вермуты.
        Вядома, Вiннiк любiў вермут, але, каб пераканаць жонку i ўсiх астатнiх ва ўласнай хваробе на iмпатэнцыю, цалкам адмовiўся ад ужывання алкаголю, замест якога палiў па абедзе духмяныя цыгары.
        Здзяйсненне помсты адбылося прэсна i будзённа. Наркаманка скрала пляшку. Вiннiк падмянiў бутэлькi. I ледзь было не папаўся на гарачым. Каб схаваць сполах i лiхаманку, ён пачаў запрашаць бухгалтарку ў рэстарацыю. Кампутаршчыца расчулiлася нечаканай увагаю гаспадара i дала згоду.
        Пра запрашэнне яна мужу не сказала, спаслалася на неабходны вiзiт да краўчыхi i ўручыла ахоўнiку пляшку з атрутаю. Той узрадаваўся вольнаму вечару i запрасiў на кiлiшак рудагрывую палюбоўнiцу.
        Пакуль бухгалтарка банкетавала з Вiннiкам, якi скардзiўся на распусную жонку, тая разам з каханкам сканала ў ложку.
        Следства цягнулася доўга i звялося да арышту наркаманкi. На судзе Вiннiк выступiў толькi як сведка.
        Гэтыя маркотныя падзеi адбывалiся ў час, калi ў краiне ўжо дазвалялася мець прыватныя крамы, але яшчэ не скасавалi смяротнае пакаранне.
        Наркаманку асудзiлi на смерць за спланаванае забойства мужа i ягонае палюбоўнiцы. Жанчыну хутчэй за ўсё не расстралялi б. Але яна сама не вытрымала несправядлiвых варункаў i засiлiлася ў камеры.
        Дазнаўшыся пра самагубства, Вiннiк захацеў напiцца. З палiцы на яго зманлiва пазiралi бутэлькi з вермутам i цыянiстым калiем. Вiннiк ведаў, што iсцiна ў вiне, што яна страшэнна горкая. Ён пiў вiно, гаварыў уголас з тымi, хто дзякуючы яму пакiнуў алкагольна-наркатычны свет. Вiннiк тапiў i тапiў вiну ў вiне. Каб ён каўтаў вермут, дык даўно б сустрэўся са сваiмi ахвярамi тварам у твар. Ён жа напiваўся херэсам.
        З таго памятнага вечара Вiннiк стаў аматарам херэсу. Iсцiна ў вермуце занадта горкая, як палын.
        
        17.07.1998
        
        
        
        
ГРАШАВIК

        
        Грашавiк зрабiў важнае ў бiзнесе адкрыццё. I назваў яго – закон падабенства. Ён грунтаваўся на тым, што чалавек кепска адрознiвае падобныя рэчы. Зыходзячы з тае высновы i рабiлiся справы. Адсочвалiся найкаштоўнейшыя, эксклюзiўныя тавары, i ствараўся канвеер па вытворчасцi падобных, толькi значна таннейшых рэчаў. Такiм было першае правiла ўдзешаўлення. Другое правiла ўдаражэння мела цалкам супрацьлеглы кiрунак. З узораў масавай прадукцыi ствараўся тэхналагiчны эталон з якасных матэрыялаў.
        Справы ў Грашавiка iшлi добра, бо ён не залежаў ад нейкай адной галiны ў таваравытворчасцi, лёгка мяняў кiрункi, лавiў моду i любiў заўтрашнi дзень. «Найсаладзейшае ў жыццi – вечарам думаць пра золак…» – любiў паўтараць удачлiвы Грашавiк.
        Захапленне iмправiзацыямi, вывучэнне селекцыi, праца з паўторамi ў клiшэ самi сабою адбiлiся i на iнтымным жыццi. Грашавiк пазнаёмiўся з сёстрамi-блiзнятамi. Доўга не мог выбраць памiж старэйшай на паўгадзiны i малодшанькай. Нарэшце ж запрасiў да сябе жыць старэйшую. Грашавiк ёсць Грашавiк. Ён выбраў большую лiчбу, хоць цудоўна ведаў: болей– не заўсёды лепей.
        Сямейнае жыццё не заладзiлася. Мужа цiкавiлi абнаўленнi, рух, стылёвыя пошукi. Жонка ж мела схiльнасць да кансерватызму, стабiльнасцi i санлiвага мяшчанства. Як большасць мяшчанак, яна мусiла завесцi i завяла каханка. У iнтымныя таямнiцы яна пасвяцiла сястру. Тая са злой радасцю дапамагала падманваць Грашавiка. Помсцiла за тое, што выбралi не яе. Сёстры пераапраналiся адна ў адну, ствараючы жонцы бездакорныя алiбi. Каб на месцы Грашавiка, з ягоным законам, быў iншы, падманы i здраджваннi доўжылiся б да бясконцасцi. Грашавiк жа праз месяц ведаў праўду. Чым больш ведання, тым болей журбы.
        Дзеля ўратавання сям’i i рэпутацыi Грашавiк сустрэўся з палюбоўнiкам жонкi. Прапанавалася круглая сума за спакушэнне жончынай сястры. Палюбоўнiк, што з радасцю зазначыў сам сабе падмануты муж, знешне быў рыхтык ён сам, толькi бедны. Калi не ведаць, пакрыўджанага i крыўдзiцеля можна было б прыняць калi не за блiзнюкоў, дык за родных братоў адназначна. Матэматычныя i псiхалагiчныя разлiкi Грашавiка не спраўдзiлiся ў парадку лiчбы, за якую распуснiк пагадзiўся дзейнiчаць. Да сумы з правага боку давялося прыпiсаць ажно два нулi. Кожная рэч мае цану, i добра валодаць магчымасцю заплацiць патрэбны кошт. Грашавiк дзеля прылiку патаргаваўся i перадаў пачак банкнотаў.
        Бедная копiя Грашавiка слова стрымала. Калi Грашавiк разам з жонкаю нiбыта нечакана наведаўся на лецiшча жончынае сястры, дык перад наведнiкамi прадстала такая карцiна. Малодшая з блiзнятаў ляжала на краi ложка i мастурбавала похву металёвым вiбратарам. Чэлес палюбоўнiка, якi стаяў каля ложка на каленях, быў загнаны ёй у дупу. Нулi прыпiсвалiся якраз дзеля наяўнасцi менавiта такой адкрытай сцэны. Пабачыўшы Грашавiка, палюбоўнiк палiчыў, што напоўнiцу адпрацаваў трыццаць сярэбранiкаў, выцягнуў чэлес з ануса, апрануўся i рушыў на электрычку. Ён сыходзiў годна, як сапраўдны артыст. Прысутныя маўчалi, бо здавалася, палюбоўнiк яшчэ вернецца на сцэну, каб пакланiцца i паслухаць воплескi ўдзячных гледачоў.
        Жонка, як i мусiць быць у падобных выпадках, працягнула iстэрыку, якую пачала, калi муж абвiнавацiў яе ў здрадзе i паабяцаў паказаць доказы. Вiнавацiць сябе, сястру i палюбоўнiка яна не бачыла сэнсу. Смяротныя грахi, кшталту распуснасцi, сквапнасцi i зайздрасцi, прыпiсвалiся Грашавiку. Да iстэрыкi старэйшай далучылася малодшая. Яна размахвала ў паветры блiскучым вiбратарам i крычала, што ў Грашавiка няма нiякай павагi да iнтымнага жыцця iншых людзей, што яго нiчога не цiкавiць, акрамя павелiчэння ўласных капiталаў за кошт таленавiтых людзей, якiм ён люта зайздросцiць. Грашавiк разлiў па шклянках ледзяное шампанскае, якiм астудзiў гарачы гвалт, i спакойна запярэчыў. Яго цiкавiць у жыццi не столькi капiтал i секс, колькi фенамен падабенства. I ён, не тое што яны, навучыўся бачыць рознiцу ў рэчах падобных i знаходзiць агульныя рысы ў рэчах далёкiх. Гэта яны не адрознiлi лепшае ад горшага i палiчылi, што два мужчыны лепш за аднаго. Толькi ён не пакрыўдзiўся, бо на пакрыўджаных ваду возяць. Наадварот, ёсць прапазiцыя годна выйсцi з сiтуацыi i жыць утраiх. Лiчба «3» не толькi большая за лiчбу «2», але i лепшая на 33,3333… адсоткi.
        Блiзняты параiлiся адна з адной i прынялi прапанову.
        «2 лепш за 1 на 100 %…» – палiчыў у думках Грашавiк.
        
        19.07.1998
        
        
        
        
ЗАЙЗДРОСНIК

        
        Зайздроснiк грыз пазногцi. Абгрызаў да крывi, нiбыта боль можа суцiшыць усёпаглынальны шал зайздроснiцтва.
        Ён зайздросцiў з любое нагоды… У некага вiсiць на губе добрая цыгарэта – зайздрасць. Нехта шпацыруе ў моднай кашулi – зайздрасць i злосць. У кагосьцi атрымлiваецца выдатнае сола на флейце – скрыгатанне зубамi i пляванне на падлогу. У свеце заўсёды было i будзе лепшае, большае, прыгажэйшае, каштоўнейшае ды iншае, што спародзiць чорную зайздрасць, сцiсканне кулакоў i налiццё крывёю вачэй у Зайздроснiка.
        Зайздрасць – недаравальны, смяротны, незамольны грэх. Пра гэта Зайздроснiк ведаў, але перамагчы ўласную натуру не мог дый не хацеў. Ён бясконца хлусiў пра сябе: ён лепшы, ён таленавiцейшы, ён багацейшы, разумнейшы, выкшталцонейшы… Не верылi. Злаваўся i абражаў усiх навокал. Паслухаць Зайздроснiка, дык па зямлi ходзяць толькi алiгафрэны, дэбiлы, даўны, няздары, нямогi, зламыснiкi ды пiгмеi.
        За мярзотны характар Зайздроснiка ганялi. Выперлi са школы. Вытурылi з музычнае вучэльнi. Пагналi з кансерваторыi. Папрасiлi зволiцца з рэдакцыi газеты, дзе ён падзарабляў як музычны крытык. Выкiдалi адусюль.
        Пах зайздрасцi i зласлiвасцi сыходзiў ад згорбленай постацi рыжага Зайздроснiка. Ён смярдзеў застаялай вадою.
        З цягам часу Зайздроснiк дайшоў да найвялiкшай ступенi неразумнага эгаiзму: пачаў зайздросцiць самому сабе. Раней i сонца было ярчэйшае, i чэлес уздымаўся часцей, i дзяўчаты спрытней падмахвалi.
        У свае трыццаць тры Зайздроснiк апранаўся, нiбыта яму васемнаццаць. Ён кiнуў распаўнелую, вусатую жонку з двума дзецьмi. Ажанiўся на непаўналетняй цяжарнай школьнiцы. Але доўга з ёй не пажыў. Зусiм зялёныя дзяўчаткi прыцягвалi яго магнiтам цнатлiвасцi. Секс – гэта дэфларацыя i нiчога акрамя дэфларацыi! Пад такiм лозунгам Зайздроснiк пракрочыў яшчэ некалькi гадоў у адваротным кiрунку свайго зласлiвага i трусаватага жыцця.
        Змены пакаленняў – вось што стала прычынаю наступнай хвалi зайздрасцi. Яны будуць жыць, трахацца, iграць на флейтах, а я знiкну, рассыплюся, перастану iснаваць. Страх смерцi i зайздрасць да чужога жыцця канчаткова разбурылi свядомасць. Ён здзяцiнеў, сышоў у маразм i трапiў у пакой, дзе на дзвярах няма ручкi, а сцены абабiты мяккiмi матрацамi. Перыядычныя электрашокi прыглушылi Зайздроснiка.
        Замардаваную, змэнчаную, пуставокую iстоту назаўсёды пакiнула яе вялiкасць Зайздрасць. Адзiная прыкмета, па якой яшчэ пазнаваўся Зайздроснiк, – гэта звычка абгрызаць пазногцi да мяса.
        
        20.07.1998
        
        
        
        
ЛЯРВА

        
        Лярва хадзiла на шпацыр у кароткай спаднiцы i без майткаў. Яна любiла цокаць па праспекце на непрыстойна высозных падэшвах.
        На мосце яе гукнулi два мужчыны ў радыкальна-васiльковых пiнжаках. Лярва не мела звычкi доўга ламацца. Назвалася такса, паказалася похва, i новастворанае секс-трыа накiравалася ў лярвiны апартаменты.
        У спачывальнi адразу ж павызвалялiся з-пад вопратак полавыя органы. Адзiн чэлес апынуўся ў нафарбаваным абручы жаночых вуснаў. Другi гайдаўся ў паветры, бо гаспадар вылiзваў вульву i анус.
        Калi ўлонне пусцiла сокi i другi орган лёг на лярвiн язык, дык першы заглыбiўся ў полавую шчылiну на ўсю даўжыню. Не пакiдаючы рухацца ў адтулiнах, маркiтоўцы паскiдалi валошкавыя пiнжакi, распранулiся цалкам i агалiлi дагледжанае цела тэмпераментнай Лярвы. Тая смактала напяты стрыжань i круцiла клубамi на доўгiм калку.
        Нацешыўшыся – адзiн верхнiмi, а другi нiжнiмi вуснамi, мужчыны памянялi пазiцыi. Той, што торгаўся ў роце, пачаў церцi секель, а якi лашчыў матку, зайшоў у дупу. Стамбуры трымцелi ў гарачых нетрах. Лярва выгiналася, стагнала i вухкала.
        Выйшаўшы з глыбiняў, стрыжнi патрапiлi ў далiкатныя жаноцкiя пальцы. Лярва спрытна павыдойвала мужчынскае малако да сябе ў рот.
        Пракаўтнуўшы цёплую сперму, Лярва развiталася са спустошанымi самцамi.
        Падмыўшыся, спаласнуўшы рот i падфарбаваўшы тварок, яна нацягнула сукенку. Лярва паспявала зрабiць яшчэ адну зманлiвую праходку без майткаў па вечаровым праспекце.
        
        20.07.1998
        
        
        
        
ШКIЛЕТ

        
        Шкiлет сядзеў на пяску i забаўляўся з ракаўкаю.
        У чорным небе ззяў зялёны цыферблат поўнi. Пад ёю зiхацела на воднай паверхнi палоса адлюстравання. Мора не дыхала.
        Шкiлет чэрпаў ракаўкаю пясок, сыпаў на далонь, а з далонi – праз пальцы на дол. Шкiлет слухаў шэпты пясчынак. Ён сумаваў. Яго агортвала меланхолiя. Гульня з пяском i ракаўкаю не цешыла шкiлетаву душу.
        Ад новых суседзяў па могiлках ён дазнаўся: неўзабаве раскiдаюць ягонае гняздо, косткi з чэрапам складуць у шкляную труну i перавязуць у iншую краiну, дзе ў музеi, замест шатнi, зрабiлi ў сутарэннях маленькую маўзалейную залу.
        Некалi даўно, у чалавечым аблiччы, Шкiлет прыходзiў да начнога мора i пiсаў пад поўняю вершы. Шкiлет зваўся паэтам. Ён не паспеў напiсаць кепскiх вершаў i пакiнуў чалавечы свет у маладыя гады. У шчыльных варунках бiялагiчнай актыўнасцi ягоная сцiплая спадчына займела прыхiльнiкаў i набыла папулярнасць. У горадзе маленства збудаваўся музей з жалобным пакоем для мошчаў.
        У кожнай iстоты свае ракаўкi для забаў. Адны гуляюць з рапанамi, другiя – з чалавечымi чарапамi.
        Шкiлет не жадаў ехаць у празрыстым куфэрку ў горад, дзе нарадзiўся. Ён любiў соннае мора, цыферблат месяца, пясок i ракаўку, але супрацьстаяць пераносчыкам праху не мог.
        Кожны мае права выбiраць ракаўку i быць абранай ракаўкай для гульнi ў пясок.
        
        22.07.1998
        
        
        
        
АДМIНIСТРАТАР

        
        Адмiнiстратар сперажываўся з-за крадзяжоў. З гатэля цягнулася ўсё чыста. Пакаёўкi, прыбiральшчыкi, бармены, афiцыянты, парцье скардзiлiся штодня. Складалася перакананне: у гатэль селяцца выключна злодзеi, махляры i падонкi. Здаецца, ну што можна скрасцi з нумара? Высвятляецца: цягнуць тысячу i адну рэч. Выкалупваюць батарэйкi з пульта дыстанцыйнага кiравання TV. Вывiнчваюць лямпачкi. Здымаюць разеткi, выключальнiкi i краны. Абразаюць тэлефонныя апараты. Спустошваюцца бары-лядоўнi. Знiкаюць дзвярныя ручкi i зашчапкi. Зносяцца коўдры, прасцiны, падушкi, посцiлкi i ручнiкi. Асаблiвым попытам карыстаюцца ручнiкi. Яны б’юць усе рэкорды па прапажах. Даводзiцца iх дакупляць цюкамi штотыдзень. Можна змiрыцца, успрымаць чалавека такiм, якiм ёсць – наскрозь зладзейскiм, суцэльна несумленным, падманлiвым, хцiвым, ненажэрным. Адмiнiстратар наважыўся змагацца i перамагчы. Пачаў усебакова вывучаць праблему крадзяжоў. Склаў пералiкi-спiсы прапажаў, занатоўваў скаргi. Дайшоў да штоночнага чытання кнiжак па псiхалогii, крымiналiстыцы, вышуку i сачэнню. Выявiў: крадуць у апошнюю хвiлiнку, перад ад’ездам, i большая палова наведнiкаў квапiцца на ручнiк. Тады i прыдумалася пастка на несумленнага жыльца. Выглядала яна як недагляд i пралiк пакаёўкi. Тая, нiбыта незнарок, пакiдала ў нумары на адзiн ручнiк болей. Справакаваны злодзей, агледзеўшы лiшак, хаваў яго ў валiзу, цi пад матрац, цi за лядоўню засоўваў – хто на што здатны. Адмiнiстратар заносiў прозвiшча злодзея ў кампутар, дзе быў файл «нячыстыя рукi», гэта азначала: дзверы гатэля больш не адчыняцца для гэтае персоны. Пакаёўка атрымлiвала загад знайсцi скрадзеную рэч i памяняць яе на старую, засцiраную i спiсаную. За чатыры гады змагання страты скарацiлiся ўдвая. Метад пасткi на злодзеяў пачалi практыкаваць у гатэлях па ўсiм свеце. Адмiнiстратар паспрабаваў запатэнтаваць распрацоўку. Яму адмовiлi. Спаслалiся на ненавуковасць метаду i сумнiцельнасць з боку законнасцi ў моманце падмены новай рэчы на старую. Адмiнiстратар пакрыўдзiўся, звольнiўся з гатэля i стварыў прыватнае дэтэктыўнае агенцтва.
        
        25.07.1998
        
        
        
        
АНЁЛ

        
        Мужчына намаляваў Анёла.
        Не было выйсця, давялося самому ствараць крылатую iстоту. Звычайна ў цяжкую хвiлiну на дапамогу мужчыну прыходзiў, прылятаў, прыплываў Анёл-ахоўнiк. А тут – няма i няма. Варункi – горай i горай. Настрой – нi к чорту. Злыя думкi атачылi з усiх бакоў. Хацелася бiцца. Жадалася рэзацца, страляцца. Заманулася мясiцца i рвацца. Дзецi раздражнялi. Старыя выклiкалi наймярзотнейшыя пачуццi. Астатнiя спараджалi ў сэрцы агрэсiю.
        Мужчына паспрабаваў ратавацца ў касцёле. Зайшоў пад спiчастыя скляпеннi. Сабор пусты. Задуха пякельная. Ператомлены мужчына чакаў палёгкi.
        У катэдральны паўзмрок прыклэпала бабулька. Яна прыклала кiпцюрастую лапку да драўлянае нагi ўкрыжаванага Iсуса. Пацалавала пальцы i наклала на старэчыя грудзi крыж.
        Мужчына сцепануўся. У выпетраным цельцы багамолкi ён убачыў ружовую iскру пажады. Замест Хрыста яна бачыла на крыжы напяты кахальнiк. Невялiкi. Такi, якi мусiў мець Хрыстос. I не да нагi, а да кахальнiка дакранулася лапка. Мужчына стаў белы, як свежы труп.
        На вулiцы пякло лiпеньскае сонца. Млосць разлiлася ў паветры.
        Мужчына падабраў з зямлi кавалачак цэглы i накрэмзаў на саборнай сцяне абрыс Анёла. Той адлучыўся ад плоскасцi, узмахнуў крыламi i знiк у белым, як кiслае малако, небе. Другога Анёла мужчына намаляваў на ланцугу.
        – Я не змагу цябе ахоўваць, калi ты не перарвеш ланцуг.
        Мужчына перарваў ланцуг, толькi спачатку ён пазбавiў Анёла крылаў.
        – Вярнi мне крылы, – папрасiў Анёл.
        – Я буду насiць цябе на плячы, – сказаў мужчына i выкiнуў кавалак чароўнай цэглы ў вадасцёкавы люк.
        
        25.07.1998
        
        
        
        
АТЫНКОЎШЧЫК

        
        Атынкоўшчык меў найвышэйшую квалiфiкацыю ў сваёй справе. Больш за тое, у горадзе яму не было роўных у веданнi матэрыялаў i рыштунку. Яго цанiлi i шанавалi. Яму даставалiся найлепшыя замовы i найвышэйшыя ганарары. Атынкоўшчык хадзiў пры грашах. Найцiкавейшае ж не ў тым, як зарабляюцца, а ў тым, як трацяцца рублi.
        Жыў ён адзiн. Кватэрку меў маленькую, але акуратную. Самай значнай рэччу ў жытле лiчылася шафа. Шырокая, высачэзная – ад падлогi да столi, поўная найшыкоўнейшага i наймаднейшага адзення. На ангельскае манто, на дацкiя чаравiкi, на кашулi з Нямеччыны, на гальштукi з Iталii сыходзiла ледзь не палова заробку.
        Калi статны Атынкоўшчык апранаўся па-святочнаму, начэсваў i адэкалонiў бакенбарды, дык выглядаў не горш за гiшпанскага караля Хуана. I ростам, i паставаю, i манераю рухацца Атынкоўшчык вельмi паходзiў на каранаваную персону. Вядома, пры ўважлiвым i падрабязным параўнаннi можна было б знайсцi шэсцьсот шэсцьдзесят адну рознiцу, але на пэўнай адлегласцi Атынкоўшчык не тое што не саступаў каралю, а вiзуальна пера ўзыходзiў яго. Бо быў шырэйшы ў плячах, меў больш яркiя рысы твару i, галоўнае, быў асобаю таямнiчаю. Убачыш – i не скажаш, хто перад табою. На гэтай таямнiчасцi i будавалася другое, непрацоўнае жыццё.
        Атынкоўшчык, захапляўся рускай балетнай школаю. Ён не прапускаў нiводнай прэм’еры ў маскоўскiм Вялiкiм тэатры. Ён стаў гледачом нумар адзiн. Нiхто ў тэатры не ведаў нi ягонага занятку, нi горада, дзе жыве, нi iмя, нi прозвiшча. На ўсе спробы пазнаёмiцца ён адказваў далiкатнай усмешкаю i непарушным маўчаннем.
        Акрамя вопраткi i балета, меў Атынкоўшчык яшчэ адну страсць: падманваў жанчын. Прыязджаў у прыморскi горад, сялiўся ў найлепшым гатэлi, дзе i знаёмiўся з даверлiвымi правiнцыялкамi ў начной рэстарацыi. Частаваў абраннiцу шампанскiм. Расказваў выдуманую бiяграфiю… Нiбыта ён знакамiты на ўвесь свет тэатральны мастак. Усе дэкарацыi, зробленыя самымi рознымi майстрамi ў Вялiкiм тэатры, прыпiсваў сабе. Легенда гучала пераканаўча.
        Ахмялелыя жанчыны з радасцю давяралi свае вiльготныя адтулiны Атынкоўшчыку. У сексе той быў жорсткi, грубы i бессаромны. Ён нi разу не адпусцiў абраннiцу, каб не парваць ёй похвы цi не пусцiць крывi з ануса. Ахвяры прымалi боль як неабходную плату за акт з генiем.
        Падчас адпачынку Атынкоўшчык спатольваў сексуальную хэнць на цэлы год.
        Па вяртаннi ў каханы горад ён цiхамiрна мяшаў раствор i назапашваў капiталы на чарговы ваяж да салёных водаў.
        З трыццацi i амаль да шасцiдзесяцi сямi гадоў Атынкоўшчык вёў распланаванае такiм чынам жыццё, але ў адну ноч яно змянiлася раз i назаўсёды.
        У бары, каля самага Чорнага мора, Атынкоўшчык завёў размову з шаўкавiстаскурай дзяўчынаю. Тая нахабна пачала называць яго «дзедам». Атынкоўшчык пракаўтнуў крыўду, спадзяваўся ў ложку расквiтацца за абразу. Толькi ў нумары чакалi яшчэ большыя прынiжэннi. Дзеўка ўгаварыла Атынкоўшчыка i прывязала за рукi i за ногi да ложка. Распнуты i расцягнуты, ён быў згвалчаны не толькi ненатольнай похваю, што змяла i стузала чэлес, але i кiпцястым пальцам у заднi праход. Калi ён паспрабаваў закрычаць, шаўкавiставалосая заткнула яму ў рот гiгiенiчны пакет, а яшчэ згалiла адну бакенбарду. Самым гадкiм успамiнам з той чорнай ночы для Атынкоўшчыка стала тое, што ўжо апранутая дзеўка сказала праўду. Яна ведала: i пра ягоную працу, i пра дзiвацкае захапленне балетам, i пра любоў да шыкоўнага шмацця. Мала гэтага, яна бессаромна прызналася, што працуе фарбавальшчыцаю ў ягоным будаўнiчым трэсце.
        Толькi апоўднi наступнага дня Атынкоўшчык вызвалiўся ад вяровак. У люстэрку над рукамыйнiкам ён убачыў згорбленага дзядка, якi выняў з рота чатыры верхнiя пярэднiя зубы. Курва выцiснула iх гiгiенiчным пакетам.
        
        29.17.1998
        
        
        
        
АЕРНIК

        
        Жанчына пайшла на рэчку адна. Звычайна пасля гарачага дня яна хадзiла купацца з сяброўкамi. Гэтым разам кумпанii не знайшлося, а так хацелася астудзiцца ў прахалоднай вадзе, паплаваць у крынiчных струмянях i змыць стому.
        Маладзiца доўга пялёскалася ў празрыстай плынi. Яна выйшла на шаўкавiсты пясок чыстая i свежая, як лiлея.
        З-за сцяны палахлiвага i шапаткога чарота паказаўся зялёнавалосы Аернiк. Ружовашчокi, акуратнатвары, ён ветлiва павiтаўся. Жанчына прыгнулася i пазакрывала рукамi грудзi i ўлонне. Крываногi, вялiкагаловы Аернiк прапанаваў неадкладнае каханне:
        – Нiхто не даведаецца! – быў апошнi сказ.
        Ахвяра незвычайных варункаў пашукала вачыма сукенку, пакiнутую на пляжы. Аернiк паабяцаў вярнуць скрадзеную вопратку ў абмен на кароткi акт.
        Паўнацелай прыгажунi зусiм не хацелася мець iнтымныя стасункi з доўгавалосым карузлiкам, але бегчы голай праз вёску да хаты не жадалася яшчэ болей.
        – Добра, давай! Толькi хуценька, чуеш! I не ў мяне…
        – Не ў цябе? А куды ж? Толькi ў цябе i на ўсю глыбiню! – Задаволены лёгкай перамогаю Аернiк выняў з портак доўгi, брунатны i аксамiтны, духмяны чэлес.
        – Прывабны ён у цябе, як таўкачык у аера, – жанчына апусцiлася на пясок, стала ракам i прагнула спiну.
        Вачам хлопчыка, якi падглядаў за купальнiцаю з-пад разложыстай вярбы, прадстаў парнаграфiчны выгляд расхiнутай пальцамi похвы.
        Аернiк прыладзiўся да акруглых дабротаў i распачаў заглыбленнi, вярчэннi i пагладжваннi.
        Жанчына пацяплела, разняволiлася i заспяшалася да ўласнага задавальнення. Аернiк пачуў перамену ў настроях купальнiцы i пачаў шэптамi ўгаворваць перанесцi секс у ваду.
        – У прахалодных струмянях я распавяду пра эратычнасць тваiх найменшых дзiрачак: у носе, у вушах i порах на скуры. Толькi чыстая прыаерная вада натолiць тваю прагу да задавальнення.
        Каханкi, не раз’ядноўваючыся, павольна перасунулiся з пяска ў ваду, дзе Аернiк схапiў ахвяру за рукi вышэй локцяў i сагнуў у крук. Жанчына спрабавала вырвацца, прыўзняць галаву над вадою. Марна. Аернiк вылiваў насенне ў сцятае смяротнай сутаргаю цела.
        Доўгую, прыгожую, як белая лiлея, нябожчыцу ён кiнуў пад карэннямi старой вярбы. На развiтанне Аернiк падмiргнуў хлопчыку свежа-зялёным вокам. Сведка гвалтоўнага здарэння зрабiўся заiкам на ўсё сваё астатняе жыццё.
        
        11.08.1998
        
        
        
        
ПРАГНIК

        
        Пасярод ночы Прагнiка пачало смажыць. Ён адкаркаваў бутэльку. Напоўнiў шклянку i з’еў 200 грамаў мiнеральнае вады. Смага адышла на якiх паўхвiлiны. Давялося з’есцi яшчэ грамаў 150. Вада трапiлася смачная, з ментолавай гарчынкаю, газаваная, пушыстая, як першы снег у вераснi. Пасля другой дозы можна было вяртацца ў ложак i глядзець сон.
        Прагнiк лёг на левы бок, каб саснiць нешта пiкантнае або цяжкае цi жахлiвае.
        Убачылася самазабойства.
        Прагнiк пiў i пiў цёплую, мутную, iржавую ваду з бруднай бочкi. Смага i пякотка не тое што не знiкалi, а рабiлiся больш пакутлiвымi, невыноснымi.
        Сам сабою, аднекуль, як бывае ў сне, у руцэ апынуўся рэвальвер. Чэрап прастрэлiўся навылёт. Дзiркi ў скронях атрымалiся акуратныя, нiбыта прасвiдраваныя майстрам. Нi калiва антыэстэтыкi ў смерцi не назiралася. Хавалi Прагнiка сцiпла, але ўрачыста. Пасля жалобных рытуалаў ягонай жонцы вярнулi белы чэрап з 2 аднолькавымi дзiрачкамi ў скронях.
        Прачнуўся Прагнiк у прыўзнятым настроi. Праглынуў невялiкую шклянку морсу са свежых бруснiцаў i пашыбаваў на работу. Як i большасць тутэйшых Прагнiкаў, ён займаўся гатаваннем пiва на мясцовым бровары.
        
        24.09.1998
        
        
        
        
ПАРКАВIК

        
        Каля паркавай брамы варона дзяўбла галуба. Таго, пэўна, расцiснула машына. Вароне пашанцавала з вячэраю.
        Паркавiк з асалодаю назiраў, як дзюба выдзiрае вантробы.
        Цямнела. Паркавае сутонне патыхала кастрычнiцкiм заняпадам. Водар апалай лiстоты аддаваў спiртам. Паркавiк распачаў штоночны абыход свайго царства.
        За танцпляцоўкаю, на лаўцы ён знайшоў немаладую пару закаханых. Фарбаваную ў каштанавы колер жанчыну цалаваў сiвы мужчына. Ягоная рука цiскала прывялую плоць пад спаднiцаю. Каханкi, захопленыя восеньскiм эратызмам, не бачылi назiральнiка.
        Паркавiк пачакаў, пакуль мужчына павалiць палюбоўнiцу, сцягне з яе майткi, расшпiлiць гульфiк i ўставiць татку ў матку.
        Раскiрэчаная кабета закрактала на мулкiх дошках. Падэшвы ботаў з налiплым лiсцем заторгалiся над спiнаю ў сiняй куртцы.
        Вось тады Паркавiк палiчыў: час знаёмства наспеў.
        – Добры вечар, – рука ў пальчатцы ляпнула па мужчынскiх клубах.
        Каханак азiрнуўся i нарваўся на кулак. Шухнула юха. Другi ўдар атрымаўся свядомасцезнiшчальны. Непрытомнае цела сцягнулася з палюбоўнiцы. Ёй прапанавалася: устаць, павярнуцца, сагнуцца, уперцiся ў лаўку i атрымлiваць кастрычнiцкую сексрэвалюцыю ў адной, асобна вызначанай дупе.
        Паркавiкоў стрыжань працяў вантробы i дакрануўся да сэрца жанчыны. Сэрца змярцвела. Цi то ад спуду, цi ад радасцi? Хто скажа?
        Голых нябожчыкаў Паркавiк паскiдаў у рэчку, якая павольна плыла праз парк.
        Iх знойдуць праз тыдзень, далёка за горадам, на пясчанай водмелi. На галовах у iх сядзецьмуць вароны i выдзёўбвацьмуць вочы.
        
        10.10.1998
        
        
        
        
ДАМАВIК

        
        Маладая жанчына з’язджала ў адпачынак на тыдзень. Ключы ад кватэры яна пакiнула сяброўцы, таксама маладой прыгажунi, што жыла ў iнтэрнаце. Тая ўзрадавалася. Цэлы тыдзень можна жыць у светлай вялiкай кватэры. Да позняга вечара жанчына цешылася адзiнотаю i спакоем. Недзе а дванаццатай ночы ў дзверы пагрукалi «тук-тук». Жанчына не чакала гасцей, а таму вырашыла не адчыняць. Невядомы наведнiк нагадаў пра сябе зноў больш гучным i працяглым «тук-тук-тук-тук». Жанчына згасiла святло, падкралася да дзвярэй, зiрнула ў вочка. На пляцоўцы было пуста. Усе сем начэй чулася настойлiвае пастукванне ў дзверы, але ўбачыць таго, хто стукаў, жанчына так i не змагла.
        Калi сяброўка вярнулася з мора i спытала, як ёй жылося ў асобнай кватэры, жанчына сказала, што выдатна, а пра начныя наведваннi не прамовiла нi паўслова.
        Праз некалькi дзён уладальнiца кватэры знайшла сваю сяброўку i расказала пра жахлiвае забойства, якое ўчынiлi мужчыны з яе дома. У сутарэннях яны злавiлi Дамавiка i засеклi яго. Дамавiк быў зусiм малады, нiкому шкоды не рабiў, адно што забаўляўся, ноччу стукаў у вокны i дзверы.
        Усе казалi, што Дамавiк грукаў у дзверы кулаком, але кватарантка выразна чула пастукванне сагнутым пальцам: «тук-тук».
        
        22.11.1998
        
        
        
        
IНТЫМНIЦА

        
        Студэнцкi iнтэрнат. Чацвёра малалетак. Мучылi цэлу ноч. Заплацiлi. Праз тры днi зуд. Лабковыя вошы. Смярджу карбафосам. Вывела. Похву i падпахi пагалiла. Настрой – нi к чорту.
        Мянтоўская прыбiральня. Мiнет лейтэнанту. Праз кандом. Таму доўга. Адпусцiў. Каля аўтастанцыi з’яўляцца забаранiў. Сабака ў пагонах.
        Таксоўка. PEUGEOT. Клiент – бугай. Прымусiў распрануцца. Голую вазiў па горадзе. Выпхнуў з машыны. Бегла за таксоўкай, пакуль шмоткi не выкiнулi. Як такiх зямля носiць? Добра – глухая ноч.
        Скверык. Каля чыгуначнага вакзала. Пад самую ранiцу. Маньяк, з сабачым тварам. Схапiў за каўнер. Душыў. Пагражаў нажом. Крычала. Вырвалася. Уцякла. Вакзал – не мая зона.
        MAZDA. Пачалi ў салоне. Другi раз у лесе. Цёмна. Страшна. Соп, як кнур. Зямля халодная. Грошы скамечаныя. Не захварэла, i добра.
        Ноч. Парк. Каля рэчкi. Iх двое. Маладыя сайгакi. Адзiн пасадзiў на каленi i загнаў у дупу. Другi даваў у рот. Спускалi ў похву. Грошай не далi. Жывёлы.
        За крамаю «Малако». На жалезных скрынях. Пад ранiцу. Са студэнтам. Толькi ў похву. Хутка. Разлiк па дамове. Можна жыць.
        Пад’езд высоткi. На лесвiцы. Каля выбiтага акна. З абкураным гiтарыстам. Стоячы. У зад. Без змазкi. Балюча. Нейкiя капейкi. Наркот ёсць наркот.
        Аўтарамонтная майстэрня. Нядзеля. Пасярод дня. З вынаходнiкам секспрыстасаванняў. Прывязаў да гiнекалагiчнага крэсла. Уставiў драўляны грыб. Запусцiў матор. Грыб заторгаўся. Вынаходнiк склаў рукi на грудзях, як народны артыст. Выгiналася. Курчылася. Рыдала. Трэслася. Прасiлася. Страцiла прытомнасць. Развязаў. Даў FIFTY DOLLARS. Прапанаваў гарбаты. Руды прусак.
        Цырк. Грымёрная. Дрэсiроўшчык бурых мядзведзяў. Пяшчотна. Класiчна. Ён зверху. Я – лежачы на канапцы. Мужчыны хутка старэюць. Шкада. Заплацiў удвая. З такiм добра жыць. Чэлес маленечкi. Паўстае раз на год.
        Офiс. На чорным стале. Гаспадар у гальштуку. Меў мяне i курыў BARCLAY. Скончыў на мой пуп. Затушыў цыгарэту ў сперме. Барбар. Ржаў, як сялянскi конь. Разлiчвалася сакратарка. Выклiкала мяне таксама яна. Кобра.
        Бядняцкая кватэрка. Iнвалiд. Спаралiзаваныя ногi. Год, як не ходзiць. Чэлес напяты, як цецiва. Толькi зглыбiўся. Сфантанаваў. Мацi разлiчвалася i пускала слязу. Я сказала: «Яшчэ зайду, бясплатна». Хай чакаюць. Смаўжы.
        Асабняк. Грошы наперад. Трымалi тыдзень. Кожную ноч ахоўнiк меў, як хацеў. Засунуў вiбратар у сраку. Страўнiк расстроiўся. Перапэцкалася ўсё чыста. Прагналi. Боса так i не бачыла.
        Лазня. Мыла i масiравала спартоўца. Абышоўся па-сяброўску. Трахнуў раз. Нават прыемна. Абяцаў патэлефанаваць. Даў нямецкiя маркi. Блiжэйшы год ён будзе кахаць штангу. Манагам.
        Багатая кватэра. Абдолбаны экстазi вар’ят прымушаў займацца лесбiсам з в’етнамкай. Б-р-р-р. Пачварка крывалапая. Адмовiлася. Бiў кулаком. Скрывавiў твар. Тыдзень адпачываю. Раны залiзваю. Лепш бы палiзала в’етнамскi секель.
        На днi нараджэння ў нафтаздабытчыка. Поўзала па падлозе, як змяя. Танчыла на стале ўпрысядкi. Нафтаздабытчык усоўваў у похву бутэльку з-пад шампанскага. Паводзiў, нiбы багаты. А даў разлiковыя бiлеты з оперным тэатрам. Новы беларус.
        У знятай на суткi кватэры. З лысым кабялём. Стала ракам. Гладзела ў тэлiк. Ангельцы бамбавалi Iрак. Свята пiратэхнiкi. Кабель не мог скончыць. Без прэзiка? Нi за якiя грошы. Аддаў толькi палову. На цыцках сiнякi. Купюры фальшывыя. Кнур.
        На кiлiме. Паўзмрок. З валасатым, як гiбон. Конна: я на iм. Няспешна. Са стогнамi. Разлiчыўся шчодра. Прэснасць.
        У фатэлi. Зранку. Як у сне. З гейскiм часопiсам. З двума вiбратарамi. Гума i метал. Спакойна. Палец лепей за вiбратар.
        Прыбiральня. Рукi на чарупiне. Так пажадаў мурын. Чатыры разы ўзапар. Доўгiм, як шыя ў жырафа, чэлесам. Разлiк: капейка ў капейку. Сумна.
        На працоўным ложку. Цнатлiвы хлопчык. Чырванеў, як рак. Трымцеў. Стрымлiвала смех. Жменя дробных купюраў. Месяц цi два збiраў. Настаўнiца з мяне херовая.
        Гатэль. Нумар люкс. Патроены ганарар. Здымкi порнаролiка. З культурыстам. Напарфумлены кот. Я на ложку, з краю. Ён пры ложку, на каленях. Мае ногi на ягоных плячах. Абышлiся, як з каштоўнай лялькаю.
        Гаўбец. Пад маладзiком. З рамантыкам. Захацеў, каб падвывала. Не ведаю, як не абвалiўся гаўбец. А была б карцiна: каханне, разбiтае аб зямлю.
        
        21.12.1998
        
        
        
        
СТВАРЭННЕ

        
        Каменная альтанка. Ранiца. Зiмна. Марозна. Пiва бутэлечнае. З рыльца. Пакрысе. Па глытку. Па кропельцы. Сняжынкi круцяцца, лунаюць, падаюць. Дыяментавыя парушынкi. Ляцяць праз мяне. Празрыстасць. Бязважкасць. Супакоенасць.
        Уздоўж рэчкi. На праспект. У падземны пераход. Станцыя метро «Плошча Перамогi». Бар «Казачок». Стоячы. З пластыкавай шклянкi. Пяцьдзесят каньяку «Глорыя». Размова з барменам. Душэўная. Пра футбол. Прапануе яшчэ паўста. Адмаўляюся.
        Паўз Оперны тэатр. У Траецкае прадмесце. Карчма. Цёпла. Смажаным мясам пахне. За чорным столiкам. Сто гарэлкi «Крышталь» i шклянка тонiку. Iскрыстыя вадкасцi. Адна за адною. Змешваюцца з крывёй.
        Праз мост. На гару. Да царквы. Каля раённага ДАI. Па прыступках. У сутарэннi. Бар байкераў. Johnni B. Good. Руды бармен. Лыбiцца. Порцыя тэкiлы. Хлабысь. Рок-н-рол. Дзеўка. Радзiмая плямка на шчацэ. Смачная. Шакаладная манетка. Смяецца.
        У скверык. Да мастакоў. Дзеўка з плямкаю ўчапiлася ў мой локаць. Мастачка-няздара. Гандлярка грабеньчыкамi i драўлянымi крыжыкамi. Кiруем у майстэрню. Праз гастраном. Штоф. Джын «Ведрыч». Мачавы пухiр разбух.
        Платная прыбiральня. За McDonald’s(ам). Чыста. Светла. Цёпла. Выструменьваецца боль. Клас! Хаваемся ў каморку прыбiральшчыцы. «Ведрыч» з хлебам. Са шклянак. Млосць. Поўная чарупiна. Хлеб. «Ведрыч». Тэкiла. «Крышталь». Пiўны шум. Мыю твар. Спалоскваю рот джынам.
        Больш нi глытка. Мароз цверазiць. Гастраном «Узвышша». Мiнералка. Для мяне. Джын «Ведрыч» для сябровак. Секс уратуе свет. Свет уратуе секс. У бомбасховiшча. Пад салонам мастацтваў. Яны п’юць, я iх распранаю. Падабаюся. Падабаюцца. Сплятаемся ў клубок. Смочкi. Пальцы. Секелi. Языкi. Локцi. Скабы. Валасы. Падпашкi. Уздыхi. Вадкасцi. Канвульсii. Зацiханне. Замiранне. Сон. Салодкi. Цяжкi.
        Золак. Таксоўка. Дом. Лазенка. Мыюся. Люстэрка. Я – самае прыгожае на свеце Стварэнне.
        
        27.12.1998
        
        
        
        
МАСАЖЫСТКА

        
        У мужчыны балела спiна. Ён ляжаў на масажным стале тварам унiз. Музыканцкiя пальцы дужай масажысткi мялi капюшонную цяглiцу, каля левае лапаткi.
        – Не балiць? – голас у жанчыны быў густы, як дым гаванскае цыгары.
        – Балiць, але трываць можна, – прамармытаў мужчына ў свежую прасцiну.
        – Дык i патрывай. Трываць карысна. Чалавек створаны, каб спачатку атрымлiваць асалоду, а потым пакутаваць за яе. – Масажыстка нацiснула вялiкiмi пальцамi на сёмы шыйны пазванок.
        Мужчына уздыхнуў.
        – Чалавек не ведае, чаго хоча. То яму заманецца адно, то другое, – працягвала фiласофстваваць жанчына.
        – Ведае. Ён хоча грошай! – голас у мужчыны быў упэўнены.
        – О, так, тут Вы мяне ўелi… Каб я мела мiльёны даляраў… Вы не ведаеце, што б я з iмi зрабiла. А я ведаю…
        Грукат у кабiнет перарваў салодкiя мроi Масажысткi.
        – Хто? – пытанне прашыла дзверы навылёт, як цвiк паперу.
        – Я, Марыя, адчынi!
        Мужчынская спiна страцiла на хвiлiну пяшчотныя рукi доктаркi.
        – У мяне клiент.
        – I ў мяне, як сама разумеш, таксама клiент, – голас у нязванай наведнiцы быў дзяркаты, як папяросны дым нашчак.
        Масажыстка апусцiла рукi на мужчынскi крыж i пачала гладзiць клубы.
        – Уяўляеш, лёг ён на спiну, i, Божа ты мой, эрэкцыя, чэлес тырчыць, як прыдарожны слуп. Я масiрую ключыцы, а ён зазiрае мне ў вочы: цi бачу ягоны струк. Ну, вядома, не бачу. Думаю, нацiсну памацней, зраблю балюча, чэлес i завяне. Толькi чым больш я ламлю косткi, тым вышэй паўстае i налiваецца чырванню дзетаробны прыбор. Скура з галоўкi ссунулася, вены ўздулiся, залупа заблiшчала. Тут ён i кажа, каб памасiравала чэлес за падвоеную плату. Маўчу. А ён просiць. Кажу, каб на жывот павярнуўся. Не паварочваецца. Я да цябе. Што рабiць?
        Пальцы масажысткi заглыбiлiся мiж клубоў. Мужчына адчуў, як i ягоны прыцiснуты да масажнага стала чэлес налiваецца гарачынёю, як успыхнулi, загарэлiся, зачырванелi вушы.
        – Масiраванне чэлеса – гэта не масаж, а ебля. А ты сюды прыйшла працаваць масажысткай, а не прастытуткай. Так што пайдзi i скажы клiенту: у нас медыцынская ўстанова, а не вертэп, – указальны палец правiльнай Масажысткi рассунуў сфiнктар i заглыбiўся ў прамую кiшку.
        Мужчына прыкусiў самы кончык языка, каб не застагнаць.
        – Не балiць? – голас у жанчыны стаў аксамiтны, мяккi, пяшчотны.
        – А я ведаю, на што б ты спусцiла даляравыя мiльёны, каб яны ў цябе былi, – мужчына як мага мацней сцiснуў дупу.
        – Нашто? – нахабны палец пакiнуў мужчынскую адтулiну.
        – Адчынiла б вялiкi прыватны масажны салон. Наймала б маладых i прыгожых дзяўчат…
        – Правiльна, усё правiльна. Яны б працавалi, а мае любiмыя ручкi толькi б грошы лiчылi, – кулакi Масажысткi мякка прайшлiся па хрыбетнiку.
        Мужчына лянотна перавярнуўся на спiну. Эрэгаваны чэлес прадстаў на вочы Масажысткi.
        – О, якi ў Вас знакамiты жэзл! Дазвольце, я крышачку палашчу яго. Не хвалюйцеся, усё зробiцца далiкатна, пяшчотна, з любоўю, – падушачкi адлакiраваных алеямi пальцаў лёгка прабеглiся ад кораня да галоўкi.
        – А што ж ты сваёй таварцы казала пра бардэль? – Рука мужчыны праслiзнула пад крухмальны халат, адцягнула трусы, каб указальны палец змог заглыбiцца ў дупу.
        – За клiентаў трэба змагацца, i ўсе сродкi – добрыя.
        
        13.02.1999
        
        
        
        
НАЗIРАЛЬНIК

        
        Назiральнiк прачнуўся пасярод ночы. Абмацаў ложак i не знайшоў жонкi. Недвухсэнсоўныя ўсхлiпы, парыпваннi i стогны чулiся з дзiцячага пакоя. Назiральнiк як мага цiшэй споўз з прасцiны i на дыбачках пайшоў на гук сексуальных гульняў. Дзверы ў пакой сына-падлетка былi прыадчыненыя. Праз шчылiну, у сiнiм святле месячнай ночы ён пабачыў аголеную жонку. Тая ляжала на спiне, шырока развёўшы сагнутыя ў каленях ногi. Памiж яе сцёгнамi торгалiся сынавы клубы. Сынаў чэлес рухаўся ў матчынай похве. Кiпень рэўнасцi завiраваў у мужчынскай крывi. Ён гатовы быў уварвацца ў пакой да пары iнцэстных палюбоўнiкаў i папарываць iх на крывавыя шматкi, але спынiўся, да крывi прыкусiўшы самую дзюбку языка. Сын споўз з мацi, зашыўся тварам у падушку i тоненька па-кацiнаму заныў.
        – Не плач. Гэта адбылося першы i апошнi раз у тваiм жыццi, – мацi супакойвала сына i гладзiла па кароткастрыжанай патылiцы. – Ты чуеш мяне?
        – Чую, мама…
        – У цябе будзе шмат розных жанчын, але са мною гэтага больш нiколi не паўторыцца. Супакойся i спi.
        Назiральнiк паверыў словам жонкi. Цiха, крадком, каб крый Бог не пачулi, ён вярнуўся ў сямейны ложак i пачаў рабiць намаганнi, каб забыцца пра ўбачанае.
        
        15.02.1999
        
        
        
        
ГРАФIТЫСТ

        
        Графiтыст выйшаў з крамы ЛАКI-ФАРБЫ. У кулаку сцiскаўся гладкi балонiк з чырвонаю нiтраэмаллю. Душу Графiцiста сагравала вогненнасць колеру, закутага ў металёвы палон.
        У рэспублiцы ўсталявалася, замацавалася i квiтнела дыктатура. Маляваць, пiсаць, ляпiць плакаты на сценах i платах забаранялася. За палiтычны надпiс на гарадской прыбiральнi непаўналетняга аўтара загналi ў турму на два гады.
        Графiтыст не хацеў трапляць за краты. Але творчы сверб памаляваць струменем на публiчнай сцяне быў настолькi моцны, што распрацаваўся план акцыi i набыўся балонiк.
        Дзеля маскiроўкi мастак апрануў старую куртку з шапкаю. Чаравiкi абулiся зношаныя, з падрапанымi мыскамi. Вопратку меркавалася выкiнуць пасля завяршэння справы.
        Сам праект быў досыць просты: уначы выйсцi на цэнтральны мост i намаляваць на парапеце вялiкi эрэгаваны мужчынскi полавы орган. Чэлес мусiў эякуляваць крывавымi слязьмi. Каб падзеi адбывалiся ў якой iншай сталiцы цi ў гэтай жа, але ў iншы час, акцыю можна б было прызнаць банальнай. Але манументальна-момантава-iмгненнае мастацтва графiцi якраз i вызначаецца ўлiкам асяроддзя i часу. Графiтыст пра тое ведаў. Ён дасканала пралiчыў расклад мiлiцыянцкiх праходак i праездак па начным мосце. Таму намаляваў свой орган без усялякiх перашкод i праз парк кiраваўся дамоў.
        Пад старымi таполямi яго i ўзялi.
        Тупаносы мiлiцыянцкi «газон» выскачыў на алею, як з-пад зямлi. Асляпiў мастака фарамi. Той i ачомацца не паспеў, як стаяў, паклаўшы рукi на сiнi капот, i глядзеў на мыскi разлезлых чаравiкаў.
        – Галавы не падымаць! Глядзець на зямлю! – Нямоцны, але трапны ўдар гумовага дручка прыйшоўся па шыi.
        Графiтыст войкнуў, хутчэй з-за нечаканасцi, чымся ад болю.
        – Чуеш ты яго. Войкае! Ты, гадзiна мурзатая, зараз у нас не так завойкаеш. Лазiць уночы, масты розным паскудствам размалёўвае…
        – Не маляваў…
        Другi, мацнейшы i размашысты ўдар палкаю лёг на лапаткi.
        – Слухай ты яго «не маляваў»! А людзi бачылi. Людзi ўсё бачаць. I ты, мазiла брудная, маляваў, каб усе бачылi. Месца выбраў вiднае, каля самага вайсковага штаба. I каб што чалавечае намаляваў, а то хер непамерны. Скацiна! – Гэтым разам чорны дручок апусцiўся на растапыраныя пальцы правай рукi.
        Графiтыст узвыў ад касцяломнага болю i заскакаў вакол машыны, трасучы ў паветры пакалечанай рукою.
        – Бач ты яго, скача, як на сцэне. Скачы-скачы, далёка не адскочыш! – На гэтых словах дубiнка гупнула па патылiцы.
        Графiтыст асеў на мокры пасля залевы асфальт.
        – Ты – за ногi, я – за рукi, – славянскатвары лейтэнант гукнуў да русавусага сяржанта.
        Беспрытомнага Графiтыста ўкiнулi у «газiк». Ачомаўся ён на падлозе кабiнета для допытаў. Лейтэнант палiваў на бяскроўны твар вадою з энкавэдысцкага графiна.
        – Прачынайся, гаўнюк. А то, ведай ты яго, разлёгся на ўвесь пакой, не прайсцi. Дзе сорам у чалавека? Культура дзе? Стаць на каленi! Рукi за галаву! – Чорны бот глыбока ўеўся ў рэбры аматара начнога малявання.
        Даводзiлася падпарадкоўвацца. Апагонены вырадак не збiраўся спыняцца на паламанай рабрыне.
        – Сцены ў нас тоўстыя, дзверы жалезныя, а людзi глухiя. Людзi ў пагонах чуюць, толькi калi начальнiк гаворыць. Сягоння за начальнiка – я. Значыць, так. Пакуль справа да пратаколаў дойдзе, пакуль там суды са штрафамi, я цябе сам адвучу паскудзiць масты ў сталiцы нашай суверэннай Радзiмы! Хрэн, глянь ты на яго, заказытала намаляваць. Будзе табе хер ва ўсе дзiркi. Спачатку ты высмакчаш усю маю сперму да апошняй кроплi. А потым сяржант загонiць свой дручок табе ў ачко. Ён у нас любiць ставiць козлiкаў на карачкi. I толькi паспрабуй рыпнуцца, я табе не адну рабрыну, а ўсе да апошняй косткi ператрушчу. – Славянскамордая звяруга вывалiла з портак тоўсты, але караткаваты канец.
        – Узяў у рукi! Пачаў займацца… Пяшчотна, як са сваiм. – Над цеменем Графiтыста завiс важкi дручок, каб у любы момант абрынуцца на галаву.
        – Устаў. Можна ў рот. Глядзi ты на яго, проста майстар. Можа цябе адпусцiiiiiiiааааааааАААААА…
        Зубы мастака сашчапiлiся на чэлесе мiлiцыянта. Паранены выў. Ён хацеў аглушыць крыўдзiцеля дубiнай, але паралiтычны боль скруцiў цела. Пальцы Графiтыста сцiснулi ядры лейтэнанта горш за жалезныя абцугi. Азвярэлы мiнетчык пачаў аддзiраць ад службiста большую палову i так закароткага чэлеса. Мент роў. Так раве стары, смяротна паранены леў, калi яго рвуць на шматкi гiенападобныя сабакi. Мiлiцыянт спадзяваўся, што на крык збягуцца браты-калегi. Толькi сцены былi таўшчэзныя, дзверы металiчныя, а калегi глухiя, бо думалi, што раве дый стогне закатаваны арыштант.
        Гэтым разам адышоў ад памяцi выпакладаны лейтэнант. Свядомасць не вытрымала здзекаў i адключылася.
        Графiтыст з акрываўленым ротам i кавалкам чэлеса за шчакою шалёнымi скачкамi праляцеў па калiдорах i выскачыў у дажджыстую ноч. Ён бег дварамi, а пачуўшы сiрэну «хуткай дапамогi», даў нырца ў пад’езд. Толькi ў цёмным кутку гарышча ён выплюнуў чалавечыну. Праз слухавое вакно ён падставiў твар пад дождж i сказаў:
        – Мастацтва, паглядзiце вы на яго, патрабуе ахвяраў.
        Лейтэнанта камiсавалi па iнвалiднасцi, мастак застаўся мастаком, праўда, у iншай краiне, а дыктатура працягвае быць дыктатураю.
        
        19.02.1999
        
        
        
        
ТЫТУННIК

        
        Тытуннiк меў тры каханкi: ранiшнюю па аўторках, вечаровую ў пятнiцу, а нядзельную па выходных i святочных днях.
        Пасля забавак з ранiшняй жанчынаю ён любiў выпалiць ментолавую цыгарэту з зялёнага пачка Marlboro. Вечарамi па пятнiцах, нацешыўшыся жаночым целам, ён, седзячы ў фатэлi, палiў цыгару Cherchel. А вольныя днi заканчвалiся ў аблоках духмянага тытуню Amfara, што набiваўся ў важкую вiшнёвую люльку.
        Каханкi Тытуннiка цалкам адпавядалi ягоным дымавым рытуалам. Ранiшняя мела прахалоднае цела i мятна-зялёныя вочы. Вечаровая была смугляваю з доўгiмi валасамi, што дымнымi пасмамi рассыпалiся па аголенай спiне. Выходная каханка больш паходзiла на жонку, а таму знешнасць мела другаснае значэнне, у яе быў цёплы i лагодны характар.
        Часам каханкi мянялiся, на месца адной жанчыны знаходзiлася iншая, але структура полавага жыцця Тытуннiка доўгi час заставалася нязменнай. Толькi надышла пара кiнуць курыць. Дактары сказалi: або – або, цi жыць без тытуню – цi курыць i неўзабаве памерцi. Тытуннiк быў блiзкi да думкi пра самагубства. Ён не ўяўляў сабе жыцця без ранiшняй цыгарэты нашчак. Iснаванне без люлек, муштукоў, партабакаў, кiсетаў, папяльнiчак, цыгар i запалак бачылася прэсным i нiкчэмным. Iнстынкт самазахавання ўсё ж перамог натуру.
        Пасля апошняй ментолавай цыгарэты Тытуннiк назаўсёды развiтаўся з ранiшняй каханкаю. Дапалiўшы астатнюю цыгару, ён сказаў вечаровай палюбоўнiцы, што яны больш нiколi не ўбачацца. А смокчучы апошнi люлечны набой, Тытуннiк зрабiў прапанову нядзельнай жанчыне пайсцi за яго замуж.
        Гуляў я на тым вяселлi i выкурыў за здароўе маладых наймацнейшую бразiльскую цыгару Don Antonio.
        
        24.02.1999
        
        
        
        
ШАВIНIСТ

        
        У раённым судзе абвясцiлi прысуд Шавiнiсту. Па тым, што ён утварыў, далi зусiм мала: тры з паловаю гады ўмоўна. Шавiнiста вызвалiлi з-пад варты.
        А пачалася гiсторыя з арыштам позна ўвечары. Шавiнiст палiў кнiжкi. Са зласлiвай радасцю ён абдзiраў вокладкi, рваў старонкi i шпурляў у полымя. Вогненныя языкi з лёгкiм пошумам танчылi на кардоне з папераю.
        – Усё агнём пойдзе! Вось вашае месца, беларуска-жыдоўскiя лiтаратары! Гарыце ясным полымем, жыды з паджыдкамi! Iнародцы паскудныя, панапiсвалi маразмаў, столькi паперы перавялi, на паразуменне спадзявалiся! Трасцы вам у рэбры! – Рудабароды Шавiнiст пашураваў у грубцы доўгай чапялою. – Усё спалю да апошняга слоўца, да астатняй кропкi, да прадсмяротнай думкi. Пыл i забыццё, такi лёс чакае ўсё нярускае на гэтых землях…
        Шавiнiст, на гора сабе, быў адукаваны, меў пасаду дырэктара мастацкай акадэмii, жыў у трохпавярховым асабняку ў цэнтры сталiцы. Меў ён сабаку, бацьку-акадэмiка, высозны плот вакол дома i садзiк: тры крывых яблынькi, слiву ды iгрушу. Сад здзiчэў, але штовосень колькi жаўтабокiх антонавак з’яўлялася на галiнах.
        Дробныя яблыкi i завабiлi ў сад трох школьнiкаў-пяцiкласнiкаў. Дзецi выбiлi дошку ў плоце. Улезлi ў сад. Двое сталi пад яблыняю, а трэцi ўскараскаўся на дрэва i паспрабаваў стрэсцi пачастункi.
        Сабака, што жоўтым вокам сачыў за знiштажэннем жыда-беларускiх кнiжак, пачуў чужынцаў, ускiнуўся i зайшоўся густым брэхам. Шавiнiст сыканнем супакоiў сучку i загнаў у пакой, а сам прайшоў у сенцы, надзеў ватоўку, у кiшэнi якой хаваўся рэвальвер.
        – Ну, жыдава з бульбашамi, я вам зараз уляплю, – пырскаючы праспiртаванай слiнаю, прасiпеў Шавiнiст, выскачыў на ганак i ўзняў пiсталет над ускудлачанай галавою.
        На судзе самы меншы з хлопцаў скажа, што зусiм не спалохаўся п’янога дзядзькi, якi выйшаў з дома з цацачным, падалося, рэвальверам. Дзядзька хiстануўся, яго павяло, i ён павалiўся на кветнiк. Вядома, хлопчык схлусiў. Якраз ён перапалохаўся болей за астатнiх, бо не пачаў смяяцца, а матануў да дзiркi ў плоце. Баязлiвасць ратуе. Двое смялейшых пачалi гiгiкаць з рускага Шавiнiста. Той падняўся з зямлi, навёў рулю на дзiця, што сядзела на яблынi, i стрэлiў. У доме зайшлася брэхам пакiнутая сучка.
        У зале суда хлопчык з забiнтаванай галавой раскажа: як спалохаўся настаўленай рулi, як паспрабаваў схавацца за галiну, як убачыў iскры. Як звалiўся з дрэва i апынуўся ў бальнiцы – не помнiць.
        Шавiнiсту пашанцавала. Бацька-акадэмiк наняў найлепшага сталiчнага адваката. Той пераканаў суддзю, што Шавiнiст патрапiў у хлопчыка выпадкова. Дзiўным чынам са справы знiк эпiзод бойкi Шавiнiста з мiлiцыянтамi. Стары вопытны адвакат яўрэй выратаваў ад турмы Шавiнiста расейскага. Нашто?
        
        13.03.1999
        
        
        
        
ПРЫГАЖУНЯ

        
        Прыгажуня памерла. З’еў рак. Хутка, за два тыднi. Яна сканала ў правiнцыйнай бальнiцы.
        Пра смерць Прыгажунi мужчына даведаўся ад сяброўкi. Зайшоў на каву. I навiна такая на пачастунак.
        – Дачка не паехала на пахаванне. Дачка да мацi не едзе на пахаванне! У галаве не ўкладаецца, – абуралася сяброўка.
        – А ў мяне ўкладаецца,– мужчына апусцiў пусты кубак на сподак.
        – Што ты кажаш? – у жаночых вачах затанчылi вядзьмарскiя зорачкi.
        – Дачка падобная да мацi… Дарэчы, яна падобная да мацi цi не?
        – Не. У тым i дзiва. Яна – рыхтык бацька. Калi памiрала Прыгажуня, яна, дачка, была ў бацькi, у Берлiне. Уявi. Я тэлефаную ў Берлiн. Кажу: так i так, памерла мама, цябе чакаюць. А яна: «Не паеду».
        Мужчына не хацеў абмяркоўваць Прыгажуню i яе дачку. Тым больш з жанчынаю, якая адбiла ў Прыгажунi мужа; з жанчынаю, якую той муж кiнуў i ажанiўся з немкаю, каб эмiграваць у Нямеччыну. Мужчыну было цяжка. Сяброўка падрыхтавалася i знарок старалася зрабiць яму балюча, укалоць i прынiзiць. Калi яна першы раз сказала пра смерць Прыгажунi, мужчына зрабiў выгляд, што не пачуў. Але сяброўка настойвала:
        – Дык што, табе зусiм нецiкава, як гэта адбылося? Ты ж яе любiў.
        – Я з ёю не спаў.
        – Ты не кахаў Прыгажуню? – сяброўка зайшлася пракураным смехам. – Не веру. I нiхто не паверыць.
        – Нашто хлусiць? Асаблiва ў такой сiтуацыi. Любiць любiў. Але не Прыгажуню, не чалавека, не жанчыну – я любiў яе цела. Яе ружовыя пазногцi. Поўныя вусны. Роўныя зубы. Пругкi язык. Чорныя вочы. Круглыя каленi. Доўгiя валасы. Вострыя грудзi. Пругкiя смочкi. Доўгую шыю. Круглае з ямкаю падбароддзе. Цела, i толькi цела. Я маляваў яе. Яна стаяла на стале, курыла. Я маляваў. Купляў ёй цыгарэты, пiва, кармiў i маляваў. А кахаўся я з iншымi. Хочаш ведаць, з кiм любiлася Прыгажуня i хто можа быць бацькам яе дачкi, акрамя твайго былога мужа? Калi ласка. Алесь, той, што робiць дуды з казлоў. Сцёпа, што здымае тэлефiльмы. Сяргей, якi малюе казачныя карцiны. З iмi яна жыла. Iм прысвячала вершы. А я ставiўся да Прыгажунi як да рэчы, каштоўнай, абаяльнай, чароўнай рэчы. А як ставiлася да яе ты?
        – Не лепш. Яны з дачкой прыйшлi да нас i папрасiлi грошы. Прыгажуня абабiлася, распаўнела, ахамела. Яна вырошчвала свiней, свiннi здохлi, сям’я трапiла ў страшэнную галечу. Муж даў iм грошы. Яны сышлi. Брыдкая сiтуацыя. Як i цяпер… Дачка вярнулася з Нямеччыны i прытарабанiла да мяне урну з прахам Прыгажунi. Вось так. Бляшанка з попелам. «Разумееце, ад мамы нiчога не засталося. Гурба брудных анучаў i гэты попел!» Плакала.
        – А ты?
        – Дзеля прылiку моршчыла нос. Муж у Берлiне напiўся i плакаў. Плакаў Алесь. Дастаў аднекуль сшытак яе вершаў i заплакаў. А Сцёпа з Сяргеем, пэўна, не ведаюць пра яе смерць. Скажы iм.
        – Добра. Патэлефаную i скажу: «Наша Прыгажуня памерла».
        
        04.04.1999
        
        
        
        
НАТОЎПНIК

        
        У метро пасярод платформы ў Натоўпнiка разбэрсаўся матузок. Ён прыгнуўся i пачаў перабэрсваць чаравiк. Натоўп няспынна рухаўся паўз яго.
        Праiмчаўся жаўтаскуры маладзён на ролiкавых каньках.
        Мiнула сакаўная кабета з вядром, поўным духмяных яблыкаў.
        Пасунуўся вайсковы патруль на чале з танкавусым, худым i злоснатварым капiтанам.
        Працокалi абцасiкi-шпiлькi, лакiравана-люстранiстыя, нязручныя, нахабныя, як порначасопiс, каштоўныя i недасягальныя, як пентхаўз ньюёркскага пяцiзоркавага хмарачоса.
        Праскакаў рабы падлетак, стрыжаны пад абсалютны нуль.
        Праплылi дзявочыя чорныя вочы, што ўглядалiся выключна ў свае гiнекалагiчныя глыбiнi.
        Пракацiлася каляска з немаўляткам у ружовай капэрце.
        Мiльгануў мiлiцыянт, крычучы ў траскучую рацыю пароль: «Беркут! Беркут! Беркут!».
        Пакалывала таўстуха на слановых нагах.
        Прамiнула мужчынскае манто, строгае, як афiцэр спецслужбаў, манто са схаванымi гузiкамi i прыўзнятым каўняром.
        Працёгся смярдзючы, зарослы барадою п’янтос у вязанай шапцы з кардоннай каробкаю пад пахаю.
        Прабегла школьнiца з букетам гладыёлусаў, крухмальных, як банты першакласнiцы.
        Прашыбавалi спартоўцы з яркiмi заплечнiкамi, з якiх тырчалi хакейныя клюшкi.
        Працягнулася пенсiянерка з пустымi бутэлькамi ў сетцы.
        Пранеслi кiнакамеру – пяшчотна, як першае, доўгачаканае, сямiмесячнае дзiця.
        Пралунала танканогая манекеншчыца з лiлеяю ў пластычнай руцэ.
        Пакрочыў чыноўнiк у напрасаваным гарнiтурчыку.
        Павалокся згорблены валацуга з засунутымi глыбока ў кiшэнi кулакамi.
        Прайшло чарнаскурае вуха з двума срэбнымi абручыкамi ў мясiстай мочцы.
        Прагрукатаў мылiцамi няголены нябога з загiпсаванай нагою.
        Праляцела ўскудлачаная лахудра ў чырвоным плашчыку.
        Натоўпнiк скончыў перабэрсваць чаравiк, узняўся i знiк у бiялагiчнай плынi.
        
        18.04.1999
        
        
        
        
АДСТАЎНIК

        
        Адстаўнiк любiў пагаварыць сам з сабою i выключна пра сябе. Гаварыў мармытлiва, гундосiў пад нос. Такая звычка з’явiлася падчас вечаровых прагулянак вакол вайсковага штаба. Тэмаю маналогаў былi развагi пра несправядлiвы лёс i планы на будучыню.
        – Ё-маё, – пачынаў Адстаўнiк, – служыў, гарбацiўся – i адстаўка. Скарацiлi. Прагналi. Прынiзiлi. Дваццаць два гады верай i праўдай, з ранiцы да ночы, на палiгонах, у Манголii, у Нямеччыне, i ўся служба – сабаку пад хвост. Мордай аб глебу. Добра, што зямля родная. А мог бы апынуцца на Сахалiне цi ў Нар’ян-Мары. Мiнск не горшы з гарадоў. Не Парыж, не Прага, але ж не Вязьма-Клязьма цi Крыжопаль на Доне. Адно – у Расеi пенсiя большая. Трэба грошы здабываць. Лёгка сказаць, цяжка зрабiць. Што я ўмею? Ваяваць. Захоплiваць тэрыторыю ворага i забiваць няскораных.
        На такой ваяўнiчай думцы Адстаўнiк i заўважыў збiральнiцу бутэлек, што драўляным кiйком паролася ў сметнiцы. З брудных глыбiняў яна вывудзiла пiўную пляшку i схавала ў цэлафанавы пакет.
        Адстаўнiк хуценька падлiчыў, што кошт знойдзенай рэчы амаль супадае з коштам бохана хлеба.
        – Някепскi прырабатак. Хадзi па скверах, збiрай пляшкi. Глядзiш, маёр, i будзе табе дваццаць боханаў штодня. Што, не знойдзеш два тузiны бутэлек? Знойдзеш! Гэта не мiны шукаць.
        Такiм чынам Адстаўнiк займеў новы занятак. Адзiнае, на што не разлiчваў былы маёр, гэта на тое, што Мiнск акуратна пабiты на зоны. Адзiн збiрае на вакзале, другi– каля Дома ўрада, трэцi – на пляцы Перамогi.
        Першая сутычка за арэал панавання новага збiральнiка адбылася ў прывакзальным двары.
        Адстаўнiк прыгледзеў пад лаўкаю гарэлачную бутэльку, выкацiў яе, падняў, агледзеў, цi не пабiтае рыльца, i пачуў iстэрычны, як вiскат бензапiлы, жаночы лямант.
        – Маё-ё-ё! Пакладзi-i-i на месца! Кабель вайсковы!
        Да Адстаўнiка наблiжалася кручканосая алкагалiца. Над галавою яна ўздымала арматурны прэнт. Пэўна, каб на месцы Адстаўнiка апынуўся звычайны валацуга, дык прэнт апусцiўся б яму на галаву, а бутэлька дасталася б алкагалiцы. Былы вайсковец ухiлiўся ад удару i тыцнуў кулаком у апухлы твар. Жанчына павалiлася на зямлю i ўзнавiла лямант. Тады на яе твар апусцiлася падэшва чаравiка.
        – Расцiсну, як гадзiну! – прасiпеў пачырванелы Адстаўнiк.
        Жанчына сцiхла. Не чакала баявога развароту падзей.
        Другi раз збiральнiкi нападалi на Адстаўнiка зарганiзаванай бандаю. Iх было трое.
        Пра той iнцыдэнт у сваiх маналогах Адстаўнiк буркатаў наступнае:
        – Хто думаў, што ў шайку збяруцца? Ё-маё. Хто ведаў? А вось сабралiся i падпiльнавалi ў двары, за дзяржбанкам. Наляцелi з усiх бакоў. Хто з каменем, хто з палкаю. Толькi я не на тое дваццаць два гады ў войску дрэсiраваўся, каб мяне, баявога афiцэра, гнiлая набрыдзь магла збiваць у дварах. Нечаканасць нападу, канешне, адыграла ролю. Адзiн з камянёў разбiў мне патылiцу. Другi пакiнуў сiняк на сцягне. Але гэта, бадай, усе страты за той вечар.
        Падрыхтаваным загадзя кавалкам гумовага кабеля Адстаўнiк пазбiваў сваiх крыўдзiцеляў да паўсмерцi. Бiў па галовах, па спiнах, па шыях, па руках… Бiў прывакзальную алкагалiцу, бiў кульгавага жабрака, што выпрошвае капеечку каля унiверсама «Цэнтральны», бiў Яшку-папа, што збiраў тару ў скверыках Дзяржынскага, Грыцаўца i Купалы.
        Акрылены перамогаю, Адстаўнiк задумаў раз i назаўсёды захапiць зону, што нiбыта належала гэтай тройцы.
        – Трэба знiштожыць аднаго, каб астатнiя жахнулiся, каб i думак не ўзнiкала пра напады на мяне. Каб ведалi, хто такi насамрэч баявы афiцэр. Ёлы-палы. Смаўжы гнiлатварыя. Бруд. Гной. Пыл.
        За тры бутэлькi белай Адстаўнiк, замiрыўшыся з вакзальнай алкагалiцаю, набыў у яе адрэсу Яшы-папа. Спачатку запалохаў. А потым сказаў, што хоча мiрам падзялiць зоны збору бутэлек. Дурнiца паверыла i распавяла, дзе знаходзяцца Яшавы сутарэннi.
        З добрай закускаю i мацаваным вiнцом Адстаўнiк завiтаў да канкурэнта. Яша-поп пiць адмовiўся. Спаслаўся на эпiлепсiю. Але адстаўны маёр настойваў, i хвораму давялося рызыкнуць. Рызыка каштавала жыцця. Падчас прыпадку Адстаўнiк задавiў эпiлептыка падушкаю. Экспертыза канстатавала смерць праз задушэнне ванiтнымi масамi падчас прыпадку. Адстаўнiк зрабiўся толькi сведкам трагiчнага здарэння.
        I здавалася, што ўсе пустыя пляшкi у цэнтры Мiнска будуць належаць адно адстаўному маёру. Але лёс абышоўся з Адстаўнiком iнакш. Ён мармытаў, усмiхаючыся ў вусы, чарговы маналог-споведзь i не заўважыў адчыненага каналiзацыйнага люка. Пераламаны, смяротна-скалечаны, ён яшчэ гадзiны са тры стагнаў у камунiкацыйных нетрах, пакуль яго злая душа не выпарылася з цела.
        
        29.05.1999
        
        
        
        
ПАЭТ

        
        Паэт святкаваў саракагоддзе. Накрыў стол. Запрасiў гасцей. Свята, як разумеюць звычайныя людзi, не атрымалася. Паэт пачаў квасiць зранку. Паважаныя людзi не прыйшлi. Навалаклося папiць-пажэрцi смачнага i дармовага рознае шушары: малагодак, п’янтосаў, прасталытак, нiкчэмнасцяў, дробнадушнiкаў…
        – Свiннi бязродныя, яшчэ адно слова пра блуд пачую i ўсiх тупым нажом парэжу! – загарлаў творца на гаманкi натоўп.
        – Супакойся, браце! Каўтнi мiнералкi, сядзь на канапу, адпачнi. У тваiм узросце нельга так хвалявацца. Нож твой сапраўды тупы, як срака, – суняць раз’юшанага рыфмаплёта паспрабаваў начны дыктар з дзяржаўнага радыё.
        – А я спакойны, як зямля. Проста гавару гучна, каб жывёлы пачулi. Я сядзеў, пiў, слухаў… Нiводнага слоўца пра паэзiю, нi слова пра лiтаратуру… П’юць маё, жаруць маё, сядзяць на маiх крэслах, за маiм сталом сытным i разважаюць пра блядства. Дык на чорта я стаў паэтам, генiяльным паэтам?! Праз мяне з людзьмi Бог гаворыць! А ў iхнiх галовах адно похвы з чэлесамi. Прэч вымятайцеся, усе чыста. Адзiн пасяджу, паплачу, верш напiшу… Вон з хаты! – Паэт узняў над галавою сталовы нож, – хто слова скажа, адрэжу язык i рот наб’ю вось гэтым марынаваным часнаком.
        Пераляканая публiка пацягнулася на выхад. Няўзнак са стала знiкалi бутэлькi з моцнымi напоямi. Шушара апраналася i сыходзiла моўчкi, як з хаўтураў. Паэт застаўся з дыктарам.
        – Не дзень нараджэння, а нейкiя саракавiны, – рыфмавяз выцер слёзы сваёй па-бабску зграбненькай даланёю.
        Дыктар напоўнiў чаркi гарэлкаю. Выпiлi. Абнялiся i зацягнулi песню пра няпоўную рэчаньку. Песня атрымалася каламутнай, як плыткая ручаiна пасля дажджу. Калi словы сканчалiся, песняры распачыналi наноў. Пэўна, спявалi б да ранiцы, каб не навязлiвы грукат. Iмянiннiк адчынiў i пабачыў на парозе празаiка. Той расцалаваў заплаканага сябрука i ўручыў пакунак з падарункамi.
        – А дзе госцiкi дарагiя? – сядаючы за стол, пацiкавiўся празаiк.
        – Выгнаў парсюкоў са свiнаматкамi. Запрасiў людзей, а прыпаўзлi дзюдзькi. Вершы хацеў пачытаць, пра творчасць пагаварыць, а iх толькi пойла з маркiтаваннем цiкавiць. Добра, ты прыйшоў.
        Вып’ем, пагаворым пра Паўнда, пра Малармэ… Празаiк выцягнуў з пакунка кнiжачку ў яркiх вокладках i шпурнуў Паэту.
        – Мае новыя апавяданнi…
        – Зноў пра секс? – у размову ўплiшчыўся кучаравы дыктар.
        – Пра калядны кекс. Што ты, голас без мазгоў, лезеш, куды не клiчуць? Сядзi, маўчы…
        – Не крыўдзi дыктара, ён разумны, мо разумнейшы за нас, ён Пруста на памяць ведае, – Паэт вiдавочна шкадаваў пра выгнаных гасцей i не жадаў страчваць маленечкую кумпанiю. – Ён i тваю прозу чытае.
        – Я ўсё чытаю, што дадуць, тое i чытаю – такая праца, начытваць гаўно. Дай сюды кнiгу, – дыктар выхапiў з рук Паэта зборнiк апавяданняў. – Зараз пачытаем, нам жа ж усё адно адкуль пачынаць, тут жа ж паўсюль генiяльныя вобразы. Уключаемся. Раз-два-тры… Мне снiцца Койданава, а табе снiцца iншае. Табе снiцца тваё… Горад цi мяяястэээчкка… тээчка… Вёска цi хууутар… Як на хаўтууурах…
        – Ён набраўся, не крыўдуй. Ён не хоча нiкога пакрыўдзiць. Дыктар – добры чалавек. Дыктар, вярнi кнiгу, – Паэт паспрабаваў выхапiць зборнiк, але дыктар трымаў моцна, кнiга парвалася напалам.
        Празаiк надзьмуўся, пачырванеў, вырачыў вочкi i зароў:
        – Смярдзючыя казлы, да вас як да людзей ставiшся, а вы кнiжку на шматкi дзерацё. Ну вас на фiг. Лепш пайду ў бар. Сяду каля стойкi i вып’ю сам-насам, будзе лепш, чым з алiгафрэнамi знацца.
        Ён i сапраўды сышоў. Праз iмжысты надвячорак павалокся ў бар Дома лiтаратараў. Сеў за стойку i замовiў сотку гарэлкi i памiдоравы сок. Толькi пасядзець спакойна не давялося. Праз колькi хвiлiнаў у бар увалiлiся Паэт з дыктарам.
        – Пакрыўдзiўся? Скажы, ты сапраўды пакрыўдзiўся? Вось я прынёс свой зборнiк вершаў. Можаш падраць на кавалкi. Хочаш, сраку падцiрай. На барную стойку пляснулася брашурка. Паэт паспрабаваў абняць калегу, але той скiнуў руку са свайго плечука. Дыктар стаяў на адлегласцi, чакаў завяршэння канфлiкту.
        – На хуй мне твой зборнiк. Iдзi якой бабе падары з аўтографам, можа i абломiцца. Вунь, бачыш: у кутку, каля камiна краля сумуе. Валi да яе разам са сваiм пiдарасам дыктарам. А я тут пасяджу, можа якое апавяданне прыдумаецца.
        – I пайду.
        Празаiк не адказаў. Ён углядаўся ў спiртаносную сутнасць гарэлкi i думаў, чаму ад такой празрыстай вадкасцi мутнее свядомасць.
        Паэт з дыктарам падышлi да самотнай жанчынкi i папрасiлi дазволу прысесцi. Не адмовiла. Палiлiся гарэлка з размоваю.
        – Ты, мая прыгожая, не паверыш, але я – генiяльны творца, паэт ад Бога…
        – Ён талент! – дыктар падтрымлiваў iмянiннiка. – Роўных яму нямашака, прынамсi сярод жывых.
        Жанчына адно ўсмiхалася сакаўнымi вуснамi. Ёй было без рознiцы, з кiм гэтай ноччу завалiцца ў ложак, з генiем цi з няздарам, галоўнае, каб грошы былi i кол стаяў. Мiж iншым, дыктар з шыкоўнымi валасамi ёй падабаўся болей за няголенага Паэта.
        – Генiй, ты жанчын любiш, цi ў цябе адна каханка – Паэзiя? – Жанчына нахабна памацала паэтаў канец.
        – А ты, сучка, з трыма мужыкамi ўправiшся? – Рыфмагон прылюдна змяў тугую цыцку.
        – А дзе наш трэцi. Нешта не вiдаць? – Жанчына засунула паэтаву руку сабе пад спаднiцу.
        Празаiк ужо добра нарэзаўся гарэлiцы, таму адразу пагадзiўся быць трэцiм мужыком. Кумпанiя вярнулася ў паэтаву бярлогу. Оргiя атрымалася слаўная. Вызначылiся ўсе: празаiк здолеў расцерусiць семя тройчы, Паэт змог запхаць свой тоўсты стрыжань у досыць вузкую дупу, жанчына не iмiтавала жарсць, а дыктар растрыбушыў жаноцкую валiзку, знайшоў дакуманты i паведамiў сябрам, што яблi яны не абыкаго, а падатковага iнспектара, што мае яна законнага мужа i дваiх дзяцей. Iнспектар зарумзала i пачала збiрацца. Вось тады з Паэта i выперла генiяльнасць. Ён схапiў карункавы станiк i зашпурнуў на люстру. Жанчына не рабiла нават спробы вярнуць каштоўную рэч. Сышла, i ўсё.
        – Вып’ем, ведаеце за што? – дыктар нацурболiў гарэлку ў чаркi. – Каб кожны з вас напiсаў пра сённяшнюю прыгоду.
        Выпiлi.
        – Хлопцу сумна, – пачаў Паэт…
        
        27.07.1999
        
        
        
        
ПIЎНIК

        
        Пiўнiк разлiваў хмельны напой у карчме, пры бровары. Пiва атрымлiвалася таннейшым чым дзе, таму з ранку да вечара да кранiка не перасыхала чарга. Хто толькi не стаяў па свежы бурштын! Артысты, алiгафрэны, будаўнiкi, боўдзiлы, шафярня, шызы, настаўнiкi, засранцы, абсцыканцы, кiраўнiкi, карнiкi, вайскоўцы, навукоўцы, вяскоўцы… Лягчэй пералiчыць тых, хто не чакаў келiха, чымся тых, каго смажыла пасля перапою.
        Смярдзела ў карчме жахлiва: рыбаю, гнiлымi гуркамi, потам, нямытымi шкарпэткамi i апушчаным чалавекам. Адно трымала Пiўнiка за стойкаю – заробак. А грошы, як заўважылi ў Старажытным Рыме, не смярдзяць.
        Поўны куфаль ехаў да наведвальнiка, грошы сыпалiся ў скрынку, гучала замова, калi прагучала наступнае:
        – Пiва смярдзiць сцулямi! Гэй, Пiўнiк, чуеш? Пiва сiкунамi патыхае! – рассоўваючы чаргу, да крана прасунуўся звераваты алканаўт з паўпустым келiхам у кулаку.
        – Не, дзядзька, пiва свежае, усе са смакам п’юць, усiм пiва пахне пiвам, адно табе нечым iншым тхне. Супакойся, iдзi спаць. Заўтра палучка, дарэчы, ты мне за, за… – Пiўнiк палiчыў крыжыкi ў зашмальцаваным сшытку, – за адзiнаццаць келiхаў вiнаваты.
        – За дзесяць! За сцулi не буду плацiць. Насцаў у куфаль i хоча, каб за сiкуны плацiлi! Бач, разумнiк. Я пра такiх ведаю. Вазьмi мой куфаль i глынi, а мы паглядзiм, як ты ўласную мачавiну каўтаць будзеш.
        Пiўнiк набычыўся. Ён зарабляў на недалiве. Не дадаваў грамаў пяцьдзесят–семдзесят. На паўлiтры не заўважыш. А тут народная казка пра сiкуны. Крыўдна. Гадка. Брыдка.
        – Можа ты сам, алканаўт хуеў, насцаў паўкуфля, каб пазыку не вяртаць? Хай хто iншы твае сiкуны п’е. Мужыкi, хто сцулёў хоча пакаштаваць? – Пiўнiк намацаў пад прылаўкам гумовую булдавешку.
        Карчма загула, завуркатала, запыхкала, закрактала, напружылася… Увобмiльг натоўп падзялiўся на прыхiльнiкаў Пiўнiка i на падтрыманцаў алканаўта. Наспявала бойка. Пачаў алканаўт. Гахнуў куфаль аб мармуровую падлогу i, са шкляным кастэтам у пабялелым кулаку, палез на стойку. Пiўнiк з усяго маху ўехаў булавою па дурным лобе. Боўдзiла аплыў на падлогу. З разбiтае галавы палiлася кроў. П’янiцы cцiхлi. Пiўнiк зачынiў карчму, выклiкаў мiлiцыянтаў.
        Праз пятнаццаць сутак, на золку, каля бровара алканаўт пераняў Пiўнiка.
        – Сынок, прабач старому. Гарэлка з пiвам у галаву стрэлiлi. Я вярну грошы за дванаццаць келiхаў. Павер. Сягоння няма. Два тыднi думаў, як папрашу прабачэння, як нальеш пiва, а я вып’ю за тваё здароўе. Ну што, сынок?
        – Бог з табою, дзядзька, налью ў апошнi раз, – Пiўнiк адкруцiў кранiк над важкiм келiхам. – Ты, прамеджду протчым, за посуд мусiш аддаць.
        – Грошы атрымаю – разлiчуся, павер старому. – Алканаўт здзьмуў шум, зрабiў вялiкi глыток, памiргаў выцвiлымi вачыма i ледзь чутна, каб крый Бог не пачулi, прамармытаў: – Сцулямi тхне…
        – Зноў пачалося? – Пiўнiк зарагатаў на ўсю карчму.
        – Цi ж я нешта казаў?
        – Казаў, дзядзька, казаў, што ў свеце ўсё – гаўно, акрамя маiх сiкуноў.
        
        29.07.1999
        
        
        
        
НАЧНЫ АНЁЛ

        
        Бар стаяў пусты. Цэлы божы дзень сыпаўся снег з дажджом. I ў бар «Паланэз» нiхто не завiтаў. Бармен, гарбаты карлiк, збiраўся зачыняцца, калi бразнула клямка i ў памяшканне ўвалiўся прамоклы дашчэнту, пакрыты лёдам Анёл.
        – А я збiгаўся згагнуцца, – праслiбiзаваў карлiк i прыгладзiў чырвонымi пальцамi сальныя касмылi.
        – Плачу ўтрая! – Госць па-гаспадарску гупнуўся на крэсла, закiнуў нагу на нагу i гучна iкнуў.
        – Можа, чаго для суггэву? Каньяк, вiскi, вiно? – да карлiка вярнулася ўпэўненасць.
        – Лi гарэлку. Налiвай поўную шклянку. Я змерз, як цюцiк. Слухай, карлiк, з твайго дазволу буду называць цябе Карузлiкам. У слове «карлiк» зашмат каралеўскага, а ты звычайны карослiвы карчмар-шэльма – Карузлiк, адным словам.
        Лёд на крылах пачаў раставаць. З пёраў пад крэсла нацякла вялiкая плыткая калюжына. Анёл нагбом выпiў шклянку вадзяры i запалiў тоўстую цыгару.
        – Спадаг, не ведаю, як звягнуцца, можна пытанне? – Вочкi карузлiка мiтусiлiся, як у злоўленага за руку дробнага злодзея.
        Анёл строс попел проста на стол.
        – Пытайся, хоць тры разы.
        – Вы, сапраўдны Анёл? Магу задагма пачаставаць Вашую вялiкасць, пiце колькi душа пажадае.
        – Валачы пляшку! – Анёл каўтануў з рыльца. – Я найпраўдзiвы Анёл з залатымi кудзерамi, нябескiмi вачыма, белымi крыламi i цудоўным голасам. Я моцна змерз, траха прамок, крыху стамiўся. Не бяды. Абсохну, сагрэюся, адпачну i выпраўлюся дамоў. Але слухай, грашовая душа, каб адагрэцца напоўнiцу, патрэбна дзеўка. Жанчына ў цябе ёсць?
        – Якая дзеўка? Бачыць Бог, ноч на двагы, нiкога нiдзе няма. Якая жанчына?
        – Такая, што высмакча мой чэлес! – Анёл перакулiў пляшку i залiў у сябе большую палову пякотнага змесцiва.
        – Няма, Богам клянуся! – па скуры папяровай душы пабеглi дрыжыкi.
        – Раблю выгляд, што памылiўся i паверыў. А ты задаеш два пытаннi: пра вечнае жыццё i Рай. Цiкаўнасць так i цячэ з тваiх воўчых, зарослых шчэццю вушэй.
        Карузлiк ухапiўся за стол, каб схаваць калатун, што бiў кароткiя пальцы. Пракаўтнуць камяк страху ўдалося з цяжкасцю.
        – Дык iснуюць яны насамгэч, вечнае жыццё i Гай нябесны?
        – Калi Анёл сядзiць у тваiм «Паланэзе», калi ты бачыш ягоныя шыкоўныя крылы, калi зазiраеш у бяздонныя вочы, значыць – Гай ёсць. Там няма агню, вады i зямлi. Там усё сатканае з празрыстага паветра. Паветра, толькi паветра, нiчога акрамя паветра. Ясна? Яснасць. Вечны, плаўны, бясконцы рух да недасяжнага знiкнення, – Анёл шпурнуў пустую бутэльку ў столь.
        Шкляны дождж пралiўся ў бары «Паланэз Агiнскага».
        – Цяпер адчыняй варэльню i выцягвай за валасы дурнiцу, якая саплiвым носам сапе за дзвярыма.
        Смешна перабiраючы крывымi нагамi, карузлiк падкацiўся да варэльнi i расхiнуў дзверы, за якiмi на кукiшках сядзела маладзiца ў белым каўпаку. Яе зграбная галава схiлiлася набакiр, як у лялькi з пераламанай шыяю. Анёл расцiснуў канчар цыгары аб сярэдзiну стала.
        – Паўзi сюды, лыжкамыйка барная, – Анёл выцягнуў з-пад апранахаў крыштальны чэлес. – Колькi б нi каштаваў мiнет у вашым паскудным горадзе, плачу ўтрая.
        Жанчына не варухнулася, жах спаралiзаваў яе круглаформае цела. Пустыя вочы ўтаропiлiся на чароўны орган.
        – Гагэлка, за кошт установы, – карузлiк зняў з палiцы непачатую бутэльку i паставiў на прапалены цыгараю стол.
        Анёл схапiў карузлiка за шыю i прыўзняў над падлогаю. Кароткiя ногi па-цыркавому заторгалiся ў паветры.
        – Шклянкамыйка, калi зараз жа не адсмокчаш, задаўлю твайго прыгажуна.
        Жанчына стала на карачкi i, ранячы аб шкло далонi, падпаўзла да Анёла. Яна старанна смактала гладкi орган, пакуль струмень, сцюдзёны, як калодзежная вада, не апёк горла.
        Анёл кiнуў пад стол нежывога карузлiка. Тыцнуў нагою ў распалены твар жанчыны так, што тая праляцела да стойкi i разбiла голаў напалам. Па ўсiм Анёл схаваў орган, абтрос крылы, пяшчотна пагладзiў ледзь заўважныя ў доўгiх кудзерах рогi i сышоў у марозную ноч.
        
        29.07.1999
        
        
        
        
БАГАМАЗ

        
        Багамаз пэцкаў сцены вясковае царквы. Квэцаў ён старанна, ад вiдна да вiдна. Працаваў днямi навылёт. А ў вынiку – нуль, калi не мiнус ступень.
        Твар у намалёванага Бога выйшаў конскi, рукi малпавы, пастава раскiрэчаная. Не Усявышнi, а стары культурыст з вачыма ператомленага вала. Не лепшым чынам выглядалi i анёлы – сытыя, нiбыта перакормленыя ў «Макдональдсах», амерыканскiя, з тупаватым задавальненнем на круглых тварках. Дзева Марыя мела такiя формы, што вышэй стандартаў польскай версii «Плэйбою» нi на што прэтэндаваць не магла. Кiч i амерыканства лезлi, выпiралi, вытыркалiся з усiх куткоў, з кожнага фрагмента, з усялякай найдрабнейшай рысачкi. Колеры адпавядалi формам: рэдзенькаружовыя, ледзь-ледзь-блакiтныя, квола-салатныя. Мярзота.
        Багамаз нерваваўся, перажываў, малiўся i бясконца перамалёўваў постацi. Толькi плечы Стваральнiка шырэлi. Дупа Марыi круглела. Анёльскiя iлбы зарасталi салам i паблiсквалi тлушчам. Колеры здзяцiнелi ўшчэнт. Царква ператварылася ў цацачную краму.
        Чым болей напружваўся Багамаз, тым лагаднейшым рабiўся поп. Яму падабаўся кiрмашны стыль, у пастку якога патрапiў пэндзаль маладога пэцкаля. Айцец нават абяцаў падвысiць ганарар, калi Багамаз дзе-нiдзе падмалюе зоркi залатою фарбаю. Ён i падмаляваў. Царква зазiхцела, як самаробная калядная паштоўка. А пэцкаль занудзiўся, замаркоцiўся, апусцiўся ў меланхалiчныя настроi.
        Ён падаўся ў лес, сеў на камень над ручаiнаю i пачаў малiцца. Ён блытана распавядаў Богу пра жаданне стварыць духоўны, узнёслы, гарманiчны роспiс. Казаў пра няўдачу, якая спасцiгла ў вясковай царкве. Наракаў на малаадукаванага папа. Каяўся за ўласныя фанабэрыю i пыхлiвасць.
        Там, у дубовай пушчы, над бруiстай ручаiнаю Багамаз пачуў Голас.
        – Пойдзеш на свiнаферму, набярэш у цэлафанавы мех свежага гною, накладзеш, як падняць, завязеш у горад, занясеш да палаца старшынi i вывернеш на ганку. Ва ўсiх тваiх няўдачах, ва ўсiх пакутах вiнаваты старшыня. Менавiта з-за яго нiшчацца, руйнуюцца, нявечацца каштоўнасцi, у якiя ты верыш. Гэта ён забаранiў радыё, якое ты слухаў, кнiгi, якiя чытаў, тэлевiзiю, якую глядзеў, мову, на якой гаворыш, Радзiму, якую любiш, шануеш i мусiш баранiць. Ён – дзiця свiннi i д’ябла. Ён мусiць смярдзець сераю, гноем i мачавiннем. Ты зробiш гэта. Цябе арыштуюць. Асудзяць. Ты прымеш пакуты стаiчна. Я не пакiну цябе.
        Багамаз не любiў старшыню. Ён ненавiдзеў яго кожнай клеткаю цела, кожным куточкам сваёй артыстычнай свядомасцi. Ён навалiў перад палацам кучу блiскуча-чорна-зеленкаватага свiнячага гною. Дзесяць мiльёнаў мухаў зляцелiся паглядзець на ўчынак Багамаза.
        У турэмнай камеры мастак чакаў Голас. Прыслухоўваўся, услухоўваўся, слухаў… Цiшыня. Маўчанне. Глухата.
        Асудзiлi Багамаза похапкам. Нiхто не хацеў пэцкацца ў гаўне. Далi штраф за дробнае хулiганства i адпусцiлi на чатыры бакi.
        Пэцкаль вярнуўся ў вёску, зайшоў у царкву. Каля алтарнае сцяны на высокiх козлах стаяў iншы багароб i старанна перафарбоўваў сценапiс. Толькi цяпер Багамаз пабачыў, наколькi ўдала, тонка, пранiкнёна зрабiў ён роспiсы ў царкве i як кепска, бездапаможна, тупа фарбуе наступнiк.
        – Стой! Спынiся! Не чапай! Ты хто такi, сучы сын? Якога чорта, якога ражна ты паскудзiш мае сцены? – Багамаз падляцеў да козлаў i што было сiлы страсянуў iх.
        Наступнiк хiстануўся, выпусцiў пэндзаль i банку з чырвонай фарбаю. Твар Усявышняга знiк пад крывавай плямiнаю. Тонкiя рагi папаўзлi па сцяне да падлогi. Наступнiк учапiўся за дошкi абедзвюма рукамi.
        – Гэта мой роспiс! Я забараняю, чуеш ты, скацiна бязрогая, ты, свiнская вантроба, ты, д’яблава стварэнне?! Я задаўлю цябе…
        – Астудзiся, супакойся, памаўчы, – за спiнаю Багамаза загучаў уладны голас папа. – Ты зрабiў усё, што мог, як умеў i як хацеў. Цяпер мы робiм так, як трэба людзям, дзяржаве й Богу. Адным наканавана будаваць i ўпрыгожваць саборы, iншым – насiць гной. Iдзi i насi гаўно.
        Багамаз звяў, як зрэзаная кветка на санцапёку. Душа апынулася ў пустэльнi. Ён сышоў.
        Наступнiк майстравiта перафарбаваў роспiс у колеры зямлi, чэзлай лiстоты i свежага гною. Поп распачаў службу. Вяскоўцы радавалiся.
        Багамаз з’ехаў у Амерыку. Вывучыўся на садоўнiка i вырошчваў найпрыгажэйшыя кветкi. Ён стаў спецыялiстам па ўгнаеннях. Пэўна, таму пялёсткi ягоных раслiнаў мелi райскiя адценнi. Зрэдку, перад сном мастак згадваў роспiсы ў царкве: Бога-бацьку, якi глядзеў на несправядлiвы свет жыдоўскiмi вачыма, поўнымi спачування, пранiкнёнасцi i суцяшэння, лёгкакрылых анёлаў, якiя гралi на доўгiх дудках песню высокiх аблокаў, празрыстую, як лясны ручай, Марыю з немаўляткам, залатое мiгаценне зорак i вясёлкавую мацiцовасць колераў пакiнутай Радзiмы.
        
        30.07.1999
        
        
        
        
ВЯДЗЬМАК

        
        Вядзьмак прыцягваў камянi. Калi ў яго нехта шпурляў дрэнь, тая абавязкова трапляла ў цэль. Пратухлае яйка, кавалак дрэва, аскепак шкла, кансароўка з-пад пiва, грудка глiны, шышка, бульбiна, камень, палка, снежка, абгрызак яблыка – усё-ўсё-ўсё дасягала мэты, пацэльвала, крыўдзiла, спараджала боль. I не ў спрыце кiдака хавалася прычына. Сам Вядзьмак, не хочучы i не ведаючы як, цягнуў да сябе рэчы, насычаныя адмоўнай сiлаю.
        Упершыню ён заўважыў тую акалiчнасць яшчэ ў школе. Тузануў за ранец аднакласнiцу i адбегся. Тая развярнулася i плюнула ў твар. Па ўсiм плявок i блiзка не мог дастаць крыўдзiцеля. Але ж даляцеў i залiў слiнаю вока. Клас рагатаў. Вядзьмак падбег да дзеўкi, уляпiў пендаля, але не супакоiўся. Увечары ён прыйшоў на тое месца i разоў колькi пляваў. Грыз кiслы яблык, збiраў слiну i спрабаваў дацвыркнуць да намалёванай на зямлi рыскi. Плявок не пераадольваў i паловы пазначанай адлегласцi. У запляваны вечар ён яшчэ спадзяваўся, што двукосая дзеўка мае вядзьмарскую сiлу, але ў хуткiм часе пераканаўся: чортавай меткаю пазначаны менавiта ён. Давялося выпрацоўваць новыя паводзiны. Пазбягаць узбуджаных натоўпаў. Не хадзiць каля iнтэрнатаў. Не правакаваць нiдзе, нiкога, нiколi. Правiлы досыць простыя, але выканаць iх даволi цяжка. Задумаўся, перайшоў вулiцу, iдзеш сабе ходнiкам, а нейкi падшыванец кiдае з гаўбца прарослую цыбулiну, якая пэцкае новую кашулю. Злосць ахоплiвае. Але тут дзейнiчае асноўнае i найгалоўнейшае правiла: не ўступаць у канфлiкт. Здарылася тое, што здарылася. Робiш выгляд, нiбыта нiчога не адбылося, i як мага хутчэй аддаляешся ад месца здарэння.
        Вядома, не бывае горкага без салодкага. З той жа сiлаю, а можа з большаю, Вядзьмак прыцягваў да сябе жанчын, кабет, маладзiц, дзяўчат, дзявуль – усiх-усiх-усiх асоб супрацьлеглага полу. Толькi прыцягненне доўжылася досыць кароткi час, гадзiны дзве-тры – не болей. Але гэтага было больш чым дастаткова, каб адматрашыць бабу так, як толькi пажадаеш. Вядзьмак пераматрашыў ледзь не ўсю жаночую палову ў родным гарадку i з’ехаў у сталiцу, бо раней цi пазней, а тамтэйшыя мужчыны прыбiлi б недзе пад плотам i закапалi на гародзе.
        У двухмiльённым горадзе хавацца было лягчэй. Вядзьмак зняў кватэру, паступiў у лiнгвiстычную акадэмiю, дзе дзяўчат было ўтрая больш за хлопцаў, i зажыў амаль нармальным жыццём студэнта. Ён iмкнуўся не злоўжываць здатнасцямi i выключнасцямi. Вадзiў да сябе раз на тыдзень якуюсь самачку, пасля чаго рабiў выгляд, што ведаць яе не ведае i нiякай размовы не можа быць пра тое iнтымнае, якое надарылася мiж iмi. Дарэчы, самкi гэтаксама не iмкнулiся працягваць адносiны з незвычайным каханкам. Амаль усе яны ўспрымалi нечаканасць акту як насланнё, як сон, як мрою… А цi было яно? Было – не было, лепей забыць i не згадваць.
        Але ў гiсторыi Ведзьмака iснавалi дзве жанчыны, пра якiх ён любiў згадваць на адзiноце, перад сном. Абедзве былi вядзьмаркамi.
        Нядзельным надвячоркам Вядзьмак наведаўся ў кавярню, дзе зазвычай знаёмiўся з дзеўкамi. Той вечар нiчым не адрознiваўся ад астатнiх. Ён замовiў шклянку сухога чырвонага i сеў за вольны столiк. Неўзабаве да яго падсела нiзенькая кабета з бурачковым тварам i са шклянкай сухога белага ў драпежнай руцэ. Жанчына была ўдвая старэйшая за яго. Але непераборлiвы каханак не грэбаваў герантафiлiяй. У ложку кабетка анiяк не вызначылася. Неверагодна худая, з поўнай адсутнасцю тлушчу пад скураю, яна да ўсяго мела халодныя рукi i ступакi. Адным словам, Ведзьмаку патрапiлася Жабка. Ён нi на калiва не расстроiўся. Пасля чорнай паласы iдзе белая, толькi шырыню кепскай паласы ты зазвычай недаацэньваеш. Жабка засталася да ранiцы. А на золку ўселася конна, усадзiла ключ у замок i больш за гадзiну адчыняла i зачыняла браму кахання.
        Змучанаму Ведзьмаку давялося схлусiць, што ёсць дзяўчына, з якой намерыўся ажанiцца, таму бесперспектыўныя сустрэчы з Жабкаю адмяняюцца. Вядзьмарка i выгляду не падала пра расстройства, папрасiла толькi не забываць яе i пазнаёмiць з нявестаю. Лягчэй лёгкага Вядзьмак паабяцаў знаёмства, бо нiякай нявесты, на яго шчырае перакананне, у прыродзе не iснавала.
        Час у ведзьмакоў з вядзьмаркамi разгортваецца крыху iнакш, чымся ў простых людзей. Яны могуць забягаць наперад, здатныя вяртацца назад, Яны шмат чаго ўмеюць, акрамя аднаго – цешыцца нармальным жыццём. Жабка ведала: неўзабаве Вядзьмак пазнаёмiцца з Каралеўнаю. Ведала i зайздросцiла. Нiхто не робiць столькi зла, колькi зайздрослiвая кабета.
        З Каралеўнай Вядзьмак пазнаёмiўся ў тым жа бары, на тым самым месцы. Адно, што не яна падышла да яго, а ён – да яе. Не падысцi не мог. Яна была iм у жаночае абалонцы. Яе гнуткае цела выпраменьвала пякельнае хараство. Яе прыгажосцi не ставала месца ў абмежаванай форме. Прыгажосць ззяла i апальвала мужчынскiя генiталii. У Ведзьмака паўстаў. I ён вымушаны быў сесцi за стол да Каралеўны.
        Выпiлi. Загаварылi. Размова цякла лёгка, як вiно з нахiленай бутэлькi. А калi Вядзьмак прапанаваў наведаць сцiплую кватэру, Жанчына спыталася, цi ведае ён кошты на задавальненнi. Кошты ён ведаў, але не адразу зразумеў, што самому давядзецца плацiць. Жанчына запатрабавала выкласцi суму наперад. Вядзьмак хацеў паслаць яе на хер, але не змог. Выклаў, што меў, дарэшты. Не назбiралася i паловы патрэбнага. Прыгажуня даравала на першы раз, але папярэдзiла, што ўсе наступныя разы давядзецца сплочваць напоўнiцу.
        Нiколi ў жыццi жанчына так не распаляла Ведзьмака, як гэтая вiнасмоктка з кавярнi. Ён праматрашыў яе без перапынку цэлую ноч i не мог спатолiцца. Толькi на золку сiлы пакiнулi яго, i ён заснуў з адзiнай думкаю: прачнецца i адбярэ свае грошы назад. Наступны дзень таму i наступны, што кардынальна адрознiваецца ад папярэдняга. Прачнуўся Вядзьмак адзiн, з адчуваннем, нiбыта цела пракруцiлi праз мясарэзку i кiнулi сабакам, якiя вось-вось пачнуць снедаць. Нiякiх жаданняў, нiякiх намераў, нiякiх памкненняў, акрамя аднаго – знайсцi i адматрашыць Каралеўну. На заняткi Вядзьмак не пайшоў, дачакаўся вечара i засеў у кавярнi пiльнаваць Каралеўну.
        Тыдзень прасядзеў за столiкам i не дачакаўся. Адна за адной падыходзiлi дзяўчаты. Адпрэчваў усiх. Чакаў i дачакаўся Жабку. Тая паабяцала знайсцi яму Каралеўну з умоваю, што яна яшчэ раз зможа спатолiць юр. У Ведзьмака, звар’яцелага ад чакання, не заставалася выйсця. Жабка адматрашыла каханка да страты прытомнасцi. А калi свядомасць вярнулася, нахабна заявiла, што Каралеўна – яе малодшая сястра. I гэта яна, халоднаногая Жаба, даручыла спакусiць i кiнуць наiўнага студэнта. Ён не верыў, патрабаваў доказаў i атрымаў па твары майткамi Каралеўны, якiя прынесла ў сумачцы вопытная кабета. Вядзьмак схапiў Жабу за горла. Тая праквакала, што ён зможа сустракацца з сястрою толькi тады, калi дазволiць яна – склiзкая, чырванаротая, доўгаязыкая Жаба. Вядзьмак астыў. Каханне перагарэла. На сподзе душы застаўся чорны пласт тлустага попелу. Ён выгнаў назольную каханку прэч i напi ўся да бяспамяцтва.
        Жыццё пакацiлася роўна, са штотыднёвымi распуснiцамi, заняткамi ў акадэмii i пазбяганнямi розных там шэсцяў, мiтынгаў i дэманстрацыяў. Мiнаючы памянёную кавярню, Вядзьмак з празрыстым сумам згадваў Каралеўну i тройчы пляваў праз левае плячо пры ўспамiне пра Жабку.
        Толькi Жаба не забылася пра Ведзьмака, яна шукала камень, каб шпурнуць у ягонае жорсткае сэрца. Знаходзiць той, хто шукае. Вядзьмарка знайшла. Яна паклiкала студэнта да сябе ў госцi: маўляў, забудземся на крыўды, будзем сябрамi, ведзьмакам так самотна ў трыклятым чалавечым свеце. Хто дапаможа Ведзьмаку, калi не iншы вядзьмак? Наiўны, паверыў, прыйшоў, выпiў нейкай невядомай гарэлкi з чатырохкантовай пляшкi з кароткiм рыльцам. Пагаварыў i ў гуморы вярнуўся дамоў. Тут i пачалося… Вядзьмак адчуў вогненны сверб па ўсiм целе. Зiрнуў у люстэрка i аслупянеў ад вiдовiшча. Твар пакрыўся ружовымi, напухлымi, крывавымi, як абрысы зямлi на глобусе, плямiнамi. Скура ў сярэдзiне плямiнаў напялася, поры расшырылiся, на сподзе кожнае поры выступiла кроў. Вядзьмак расшпiлiў кашулю – грудзi былi не горшыя за твар. Распрануўся дагала… Усё-ўсё-ўсё цела, ад кончыкаў пальцаў да залупы, пайшло плямiнамi. I кожная з мярзотных плямiнак пякла агнём. «Атруцiла! Рапуха! Наваражыла на гарэлку! Зайздросная пачвара! – дурным голасам закрычала на Ведзьмака люстэрка. – Пачакай, зараз ты сама здохнеш, халодналапае стварэнне!»
        Ён абгарнуўся мокрай прасцiнаю, каб не так пякло. Запалiў чатыры свечкi, расставiў на падлозе, паклаў памiж iмi падушку, згасiў святло, узяў нож, прарэзаў крыж на левай далонi, намаляваў крыёю на падушцы вялiкае, яркае, крывое сэрца i ўвагнаў лязо ў самую сярэдзiну. Жаночы енк скалануў цемрадзь. «Здохнi-здохнi-здохнi!» – праз сцiснутыя зубы прасiпеў Вядзьмак i непрытомны павалiўся на засыпаную пёрамi падлогу.
        На другi дзень ад плямiнаў на целе i знаку не засталося. Вядзьмак прыбраўся i з лёгкiм сэрцам пайшоў прайсцiся па сонечным горадзе. Настрой быў самы што нi на ёсць прыўзняты. Больш за гадзiну ён прабасцяўся ў прахалодным парку ў засенi светлалiстых канадыйскiх клёнаў, а потым вярнуўся дахаты i засеў за кампутар. Навучанне давалася лёгка, але патрабавала свайго часу.
        Мiнула сорак дзён. Мутарны неспакой агарнуў Ведзьмака. Ён вырашыў спраўдзiць вынiкi д’ябальскага ўчынку. Паехаў на край горада i пастукаў у Жабчыны дзверы. «Я ж казала, нiхто не дапаможа ведзьмакам, толькi самi ведзьмакi i дапамогуць!» – замест прывiтання пачуў Вядзьмак. Цэлая i непашкоджаная Жаба стаяла ў парозе. «Заходзь, калi прыйшоў. Адзначым саракавiны па маёй сястры. Ведаеш, яе зарэзаў нейкi маньяк у прывакзальным скверыку. Парэзаў на кавалкi, мяснiк. Давялося хаваць у закрытай труне. Табе, пэўна ж, горка; ты любiў яе, маю Каралеўну. Любiў?» «Я нiкога не любiў, як i ты». «Праходзь. Цi так i будзем у парозе стаяць?» Вядзьмак не стаў адказваць, развярнуўся i пабег па прыступках унiз.
        Надвор’е стаяла наймярзотнае – задушлiвая гарачыня з моцным ветрам, якi гнаў па асфальце смецце, падымаў угару слупы пылу i засыпаў вочы пяском. Вядзьмак вярнуўся ў цэнтр i зайшоў у касцёл. Цiшыня, прахалода i чысцiня. У саборы нi душы. Студэнт укленчыў пад укрыжаваным Хрыстом. Ён прасiў даравання, малiў, каб Збавiцель скасаваў усё д’ябальскае, што ён носiць у сабе. Вядзьмак прастаяў на каленях да вечара. Ён сышоў толькi тады, калi пачалi збiрацца людзi на вечаровую службу.
        Вецер супакоiўся. Гарачыня спадала. Горад, пасля цяжкага дня, дыхаў спакоем. Студэнт пайшоў у кляновы парк. На зялёнай пляцоўцы юнакi гулялi ў валейбол. Ён парушыў завядзёнку i падышоў на самы бераг пляцоўкi. Мяч зрэзаўся з рукi гульца i паляцеў у бок студэнта. Ён не варухнуўся i атрымаў моцны ўдар па твары. Гульцы пачалi крычаць. «Якога ражна ты лезеш на пляцоўку? Хто цябе прасiў стаяць на белай паласе? Мала атрымаў? Дадаць яшчэ?» Знявераны, спустошаны, змораны Вядзьмак з разбiтым тварам вярнуўся ў свой пакой чык i запалiў свечку.
        
        01.08.1999
        
        
        
        
ЖЫЛЕЦ

        
        Жылец ляжаў на ложку апрануты i ў чаравiках. Так ляжаць выключна ў танных гатэльных ложках. У крышку лепшых ложках, як мiнiмум, здымаюць чаравiкi. Жылец выцягнуўся паверх коўдры i палiў. Попел ён збiваў на падлогу. У даражэйшых пакоях маюцца попельнiцы. А ў гэтым i знаку на попельнiцу не было. Можна абтрасаць цыгарэту ў шклянку, толькi шклянка мелася адна. А ў ёй на сподзе залацiлася вiскi. Жылец зацягваўся i слухаў, як цуркоча вада ў зламаным унiтазе. Адно да аднаго: папсаваная сантэхнiка, адсутнасць такой патрэбнай рэчы, як попелка, i ляжанне на ложку ў чаравiках, хай сабе i дарагiх. Не хапала толькi душараздзiральных крыкаў на калiдоры: «Ратуйце! Рэжуць-забiваюць!» – i шалёнага грукату ў дзверы. Жылец чакаў стуку ў дзверы, засмечваў падлогу попелам i разглядаў пасмы дыму. З большым задавальненнем ён глядзеў бы на аблокi ў блакiце, але ад неба яго аддзялялi столь, гарышча i дах. Ён сачыў, як расплываюцца ў паветры карункi дыму, i чакаў стукату ў дзверы. Стукат не прымусiў доўга чакаць.
        – Не зачынена! – не адрываючы галавы ад падушкi, крыкнуў Жылец.
        У нумар увалiлася пакаёўка з вядром i венiкам у голых да плячэй руках.
        – Прыбяру, – сказала яна хутчэй сабе, чым абкуранаму Жыльцу.
        Той парыўся ў кiшэнях, вывудзiў грашовую купюру i памахаў у задымленым паветры. Гладкарукая не зрэагавала. Яна выкацiла венiкам з-пад ложка парожнюю пляшку i паставiла ў вядро. Жылец выцягнуў наступную паперку i памахаў дзвюма купюрамi. Жанчына скасавурылася на грошы i расплылася ў сквапнай усмешцы. Мужчына падумаў быў, што справа вырашылася. Але прыбiральшчыца пайшла ў санвузел. Зашумела вада. Дзяцюк знайшоў сiлы адшукаць па кiшэнях i трэцюю разарваную напалам ды склееную скотчам банкноту. З-пад блiскучага скотчу на свет пазiрала перакры ўленая морда дзетазабойцы. «Чаму на грашах малююць дзетазабойцаў?» – падумаў Жылец i ўзняў тры купюры. Пабачыўшы патроеную суму, пакаёўка сцягнула з яго чаравiкi.
        – Перапэцкаем прасцiны.
        Яна распранула Жыльца цалкам. Завяла ў лазенку i вымыла ўсяго, ад цеменi да маленькiх пальцаў на нагах. Намылiла. Нацерла. Апаласнула. Прыбор намыльваўся i абмываўся два разы. Калi мылася дупа, у анус нiбыта незнарок слiзгануў яе дасцiпны палец. Заскочыў. Таргануўся. Выслiзнуў. Было? Не было? Упэўненасцi няма. На самым пачатку воднае працэдуры ў Жыльца ўстаў. «Спi!» – загадала жанчына чэлесу. Той пачуў, паслухаўся i абвiс. Ён бяскрыўдна вiсеў да сканчэння памыўкi. Вiсеў нават калi абцiралi ручнiком. Устаў толькi ў ложку, калi пасмакталi. Жанчына смактала чэлес, мужчына смактаў цыцку. Грудзi былi пругкiя. Маленькiя, акуратныя i зусiм не адпавядалi затрапезнаму гатэлю. Жанчына наогул не адпавядала трэцеразраднаму клапоўнiку, у якiм працавала. Мужчына атрымаў значна лепшае, чым спадзяваўся. Ён засунуў у похву спачатку адзiн, пазней два i тры пальцы. Зрабiў масаж маткi. Пакаёўка застагнала. Жылец увагнаў канец так, каб залупа ўпiналася ў матку, нацiснуў i стаiўся. Похва сцiснулася. Сутаргi скаланулi жанчыну. Мужчына пачаў павольна выцягваць i павольна засоўваць. Даставаць i ўстаўляць. Павольна i павольна. Да маткi i ад маткi. Гладкiя пяты пакаёўкi торгалiся недзе пад столлю. З раскрытага рота Жыльца звiсалi празрыстыя нiтачкi слiны. Каханкам было добра. Лавiлi кайф. Скончылi ўадначас. Ён – першы, яна – другi раз.
        Пакаёўка пайшла падмывацца шумлiвай вадою. Жылец скруцiў цыгарэту з марыхуанаю. У яго была выдатная машынка для скручвання цыгарэтаў. Ён ляжаў на ложку цалкам голы, з маленькiм, блiскучым ад спермы чэлесам, i пыхкаў травою. Ён зацягваўся дымам з паветрам, прымружваў вочы i млеў у задавальненнi. Ён быў ачаравальны, як кожны самазабойца ў маладосцi. Грошы – свае тры апошнiя купюры – ён схаваў пад падушку. Дарма пакаёўка iх патрабавала. Ён жа ж толькi махаў банкнотамi ў паветры i зусiм не казаў, што аддасць iх за нейкi там секс.
        
        04.08.1999
        
        
        
        
КIЛIМБАМБА

        
        Кiлiмбамба шараваў сарцiр. Трэцюю ноч запар ён мыў салдацкую прыбiральню. Адцiраў гаўно. Змываў сцулi. Выносiў за гаражы перапэцканыя ў гной паперкi i палiў у жалезнай бочцы. Хто i калi прыдумаў палiць паперу з гноем, Кiлiмбамба не ведаў i ведаць не хацеў. Яму было насраць на гэтага вынаходнiка, на вайсковую частку, на гаўнакамандуючага i Радзiму. Ён трэцюю ноч не спаў i чысцiў талчок. I гэта была далёка не горшая сiтуацыя, у якую ён патрапiў у войску.
        Кiлiмбамбу бiлi ў войску з першага дня. Ён яшчэ i ў войска не паспеў патрапiць, а яго пачалi таўчы. Мацi! Гэта мамаша прывязала Кiлiмбамбу вяроўкаю за горла да ложка i выклiкала нарад. Яго замалацiлi на вачах у роднай мамашкi. Завалаклi ў машыну i адвезлi на прызыўны пункт.
        Дзякуючы мамашцы ён цяпер вылiзвае цэментовыя дзiркi для срання.
        Кiлiмбамба нiколi не запiсваўся ў анёлы. Пiў, нацягваў дзевак, калоўся, басцяўся па дарогах, пыхкаў, iграў на гiтары, глытаў колы, бамжаваў – жыў у сваё задавальненне, нiкому не перашкаджаў. Грошы ён зарабляў на кiрмашах, вакзалах i ў падземных пераходах. Спяваў, граў, прытанцоўваў. Людзi кiдалi ў шапку драбязу. Яму хапала. А вось мамаша вырашыла зрабiць з яго чалавека. Сама не змагла, паспадзявалася на войска. Там зробяць з цябе сапраўднага мужыка i дурасць павыбiваюць.
        У першы дзень Кiлiмбамбе выбiлi зуб. Добра, што бакавы. Незаўважна. Выбiлi толькi за тое, што сеў на ложак. Зайшоў у казарму i сеў. Падляцелi, пачалi калашмацiць. Зуб давялося выплюнуць. У роце ён быў без патрэбы. Можна было i праглынуць, але потым давялося б высiраць у гэтым ублюдачным сарцiры з дванаццаццю дзiркамi ў падлозе.
        Кiлiмбамба ненавiдзеў салдацкую прыбiральню. Ненавiдзеў салдат: маладых, сытых, з пустымi вачыма, белымi жопамi, чэлесамi, што ўстаюць пад ранiцу, з мазгамi, што нiколi не працавалi i працаваць не збiраюцца, з прышчамi на спiнах, з валасамi на яйцах i адсутнасцю валасоў на галаве. Ненавiдзеў афiцэраў з iх прагай гарэлкi, похвы i вайны. Ненавiдзеў генералаў з непамернымi чэравамi, набiтымi далiкатэснымi прадуктамi i гаўном. Галовы ў вайскоўцаў набiтыя гноем! У гэтым Кiлiмбамба сто разоў пераконваўся. Нават у жылах цячэ рэдзенькi гной замест крывi. Сэрца пампуе гной. А iнакш адкуль такая неадольная прага бiць-бiць-бiць, крышыць, руйнаваць, знiшчаць, гвалтаваць, бамбiць-бамбiць-бiць? З-за гаўна ў сэрцы. Нiяк не iнакш.
        На трэцюю бяссонную ноч, палячы брудныя паперы, Кiлiмбамба прыдумаў план. Ён вынайшаў спосаб, як стаць першым чалавекам сярод салдат. Першым i не менш. Ён думаў пра гаўно, сракi, сцулi, чэлесы, прыбiральнi, ананiзм. Прыкарэлую сперму таксама давялося адшкрабаць. Думаў-думаў i прыдумаў адчынiць у частцы платны бардак з блядзямi жаночага полу. Пiдараў хапала. Адсмоктвалi i падстаўлялi анусы за так, дзеля ўласных задавальненняў. А вось жанчын не было; нiводнай – нi медсястры, нi доктаркi, нi кухаркi. Мужыкi, адны хуi з яйцамi. А тут табе – похва, цыцкi, срака без валасоў, рот без шчацiння.
        Кiлiмбамба зацiх, прыкiнуўся аглушаным, скароным, зламаным. Яго пакiнулi ў спакоi. Прыбiральню лiзалi iншыя ганарыстыя i выкабенiстыя. Кiлiмбамба шукаў месца пад бардак, лазiў па сутарэннях, па гаражах, абшнырыў клуб i медпункт. Найлепшым падалося гарышча над прыбiральняю. Зайшоў-выйшаў – нiякiх падозранняў. Сцаць i сраць чалавек нiколi не перастане. Нават мёртвы, а раз-другi пад сябе наробiць. Чалавечую прыроду не пераўзыдзеш i не пераробiш.
        Над прыбiральняю Кiлiмбамба збудаваў клетку памерам на два матрацы. Шмар павiнна быць дзве, каб не сумавалi. Калi архiтэктурная частка была завершаная, Кiлiмбамба ўночы ўцёк у самаволку i накiраваўся на чыгуначны вакзал. Ён ведаў дзе збiраюцца танныя прашмандоўкi, але яму былi патрэбны не простыя сукi «за пiва адсмакчу», ён шукаў iншых, непаўнацэнных розумам i паўнавартасных целам старшакласнiц, што паўцякалi з iнтэрната для алiгафрэнаў. Такiм ебля – сэнс i сутнасць жыцця. Пiць, жэрцi, трахацца i нiякiх iншых жаданняў.
        Праз некалькi самаволак Кiлiмбамба зачынiў у клетцы дзве самкi i пайшоў па пробнага самца. Кнура Кiлiмбамба прыкмецiў даўно. Рукi да каленяў, лоб адсутнiчае, удар валiць з ног. Самец не верыў. Бабы? У частцы? Можна адпярдолiць адразу дваiх? За так? Не, не за проста так. Кнур мусiў ахоўваць бардак i забiраць грошы. Работа якраз для яго. А дручыцца можна столькi, колькi будзе стаяць. Стаяла ў самца кепска. Ледзь хапала на адну палку. Грошы ён не любiў. Не ведаў, што з iмi рабiць. Таму Кiлiмбамба са сваiм бардэлем квiтнеў. Не было салдата, якi б хоць раз не заплацiў Кiлiмбамбе.
        За дзеўкамi глядзелi. Раз на ноч мылi, прыносячы цёплую ваду ў вёдрах. Спраўна кармiлi. Паiлi партвейнам. I яблi праз гандон. Толькi план Кiлiмбамбы не абмяжоўваўся адкрыццём клеткi з ебляю за грошы. Ён сягаў далей. I сукi, i грошы, i клетка, i чалавечае жаданне быць першым, i жывёльнае жаданне спароўвацца ўваходзiлi адно ў першую частку плана. Другая, больш складаная i рызыкоўная, пачалася пазней.
        Кiлiмбамба адзняў клетку з дзеўкамi на вiдэа. Зрабiў копiю са стужкi i аддаў камандзiру. Маўляў, нехта невядомы падышоў да яго ў горадзе i папрасiў перадаць. Камандзiр праглядзеў стужку i спытаў, што гэта за сукi. Кiлiмбамба распавёў яму пра бардак над прыбiральняю. Ты сядзеш, ты будзеш канаць у дысбаце, а потым будзеш яшчэ i даслужваць. Не, стары бздзюр. Калi гiсторыя з блядзямi ўсплыве, тваёй кар’еры – капцы. Ты думаў, што будзеш ябаць маю мамашку па серадах, будзеш выбiваць мне зубы, будзеш хадзiць гогалем, а я буду ачко начамi вылiзваць. Не будзе так. Я зачыню бардэль. Схаваю, чуеш, схаваю, а не знiшчу плёнку. А ты накiруеш мяне ў вар’ятню. Салдаты вар’яцеюць. Нiякiх падозранняў. З дактарамi я разбяруся сам. Камандзiр зазiрнуў у шырокi рот Кiлiмбамбы. Зубы там былi рэдкiя i вострыя, нiбы абточаныя напiльнiкам. Парвуць толькi так. I мамашка ў цябе iдыётка, i ты – iдыёт. Дамовiлiся.
        Камандзiр зрабiў так, як прасiў Кiлiмбамба. Клетку зламалi. Дзевак выперлi. Кiлiмбамбу накiравалi ў лякарню, дзе праз месяц камiсавалi. Нi мамашу, нi камандзiра ён больш не бачыў i бачыць не хацеў. Ён спяваў, граў на гiтары i прытанцоўваў. Людзi кiдалi грошы. Яму хапала.
        
        06.08.1999
        
        
        
        
ВЫДАВЕЦ

        
        Выдавец раскрыў у кампутары спiс аўтараў. Да пачатку працоўнага дня заставалася дваццаць хвiлiнаў.
        – Зрабi мне каву! Моцную! – гукнуў ён сакратарцы.
        Спiс доўгi. Замоўлена мора кнiжак. Мо-ра. I хоць бы адна цiкавая. Попыт нараджае прапановы. Кнiгi – грошы, грошы – кнiгi. Кругазварот паперы ў прыродзе. Колькi лесу павалiлi…
        – Вашая кава, цукар не клала, – сакратарка, падобная да актрысы, паставiла на стол металёвы кубак на металёвым сподку.
        Колькi дрэваў ссеклi з-за гэтай макулатуры-маскультуры. Якая культура ў масах? Смех дый годзе. Дрэваў шкада. Яны стаялi, шумелi кронамi, жылi… Як там у Жуля Рэнара? Я хацеў бы стаць дрэвам. Я навучыўся стаяць i маўчаць. А я не хачу рабiцца дрэвам. Занадта вялiкая верагоднасць быць спiлаваным i пайсцi на «Парады доктара (ха-ха, якi ён, к чорту, доктар?) нарколага»… Тэлефон. Першы званок. Пачалося.
        – Гэта Х. Кажа, пiльная справа, – зацiснуўшы слухаўку, шэпча сакратарка.
        – Ён у нас паўгода як не працуе.
        – Просiцца на два словы.
        – Ты сказала, я ёсць?
        – Я сказала, чакайце…
        – Добра, давай сюды гэтага Ха-Ху-Хi.
        – Я тут недалёка. Хацеў бы зайсцi. Вы надрукавалi трэцi наклад маёй кнiгi «Парады цяжарным жанчынам».
        – Заходзьце праз гадзiнку. Буду рады бачыць, – гудкi ў слухаўцы. – Буду рады. Буду гадам. Быў, ёсць i буду гадам. Трэцi наклад, ды хоць бы i сто трэцi.
        Выдавец зрабiў вялiкi глыток духмянае, як ён любiць, кавы. Персанальнай кавы з персанальнага кубачка на сподачку. У дзверы пазванiлi. Панеслася.
        – Можна да Вас?
        – Вядома, – Выдавец схаваў каву ў стол.
        Можна-няможна. Цялушка недатраханая. Зноў не зрабiла ў тэрмiн жаночы дзюдзяктыў з менструацыямi. Павалiла тэрмiны. Зрэшты, дупа ў яе як мае быць, i торс, i твар. Што ты ўз’еўся за нейкi там тыдзень?
        – Дазвольце, я дзверы прычыню?
        Адкуль столькi какецтва i расфарбоўкi? Не твар, а маска Тутунханона. Асцярожна. Чырвоная лямпачка. Праход забаронены. STOP!
        – У цябе сакрэты ад маёй сакратаркi? У мяне няма. Але, калi хочаш зачынiцца – зачыняйся.
        На ёй новая сукенка. На памер меншая, чым трэба. Цела так i выпiрае – на, вазьмi, укусi, з’еш. Жанчына В. сядае ў фатэль. Агаляюцца шаўкавiстыя сцёгны.
        – Я ўладкавалася на новую працу i дэтэктывы пiсаць не буду. Надакучыла. Цяжка. Грошай мала.
        Прыплылi. Грошы. Сумна. Выдавец выцiснуў аднекуль са страўнiка сумную ўсмешку. Усё разумею. Нiчым не дапамагу.
        – Што за цiкавая праца, калi не сакрэт?
        – Журналiсткай у газету.
        – Як гераiня з недапiсанага рамана.
        – Палiтыка мяне не цiкавiць. Можна ўзяць у Вас iнтэрв’ю? Мне столькi цiкавага пра Вас расказалi.
        – Хто?
        – Сябры.
        – У мяне сяброў няма. Гадоў пяць, як знiк апошнi.
        – З таго дня, як Вы сталi мiльянерам.
        Ёханы-манэ. Яшчэ i гэтая муйня. Плёткi нараджаюць мiты. Мiты жывуць вечна. Куды глядзiць твой кiлаты муж? Ён што, толькi самазадавальняецца, сучы сын?
        – Дзякуй iнфляцыi, у нас усе мужчыны мiльянеры i жабракi ў адной асобе.
        – Я пра iншыя грошы.
        – Iншых грошай не бывае. Павер. Хоць я i не даляравы мiльянер, але скажу… Грошы або ёсць, або iх няма. Што намалёвана на паперках, раялю не адыгрывае.
        – Дык Вы не мiльянер?
        – Расчаравалася?
        – Крышку.
        Яна сапраўды згубiла настрой. Гэта ж трэба. У мяне няма лiмона баксаў. Я не атрымаў раман. Згубiў пiсьменнiцу. Хуявастую, мiж iншым, пiсьменнiцу. Пiздавастую, так больш дакладна. Трэба сябе суцешыць. А расстройваецца яна, кабыла чарнавокая. Думае, пачну суцяшаць. Хрэн у зубы. Абыдзешся.
        – I што яшчэ расказалi пра мяне мае дарагiя i любiмыя, мiталагiзаваныя сябры?
        – Што Вы… Вы… Вы – сексуальны маньяк. Не прапускаеце нiводнай спаднiцы i трахаеце ўсiх аўтарак у дупу. Тым, хто кладзецца ў ложак, вы плоцiце ўтрая болей.
        Ба-ба-ба! Бу-бу-бу! Я бу-бу цябе ў гу-бу. Я так болей не магу. Не хачу бу-бу ў губу. Я хачу бу-бу ў бубу. Секс-маньяк. Нельга было дазваляць зачыняць дзверы. Так можна апынуцца ахвяраю секс-злачынства. Даў бы ў рыла. Радасць мая журналiсцкая. Але не дам. Вопыт-вопыт. Вытрымка.
        – Ты расчаруешся цалкам, але ў мяне няма каханкi. Няма калi. Няма часу.
        – У вас сакратарка падобная да актрысы.
        – Яе выгналi з тэатральнага iнстытута – раз. Яна па адукацыi настаўнiца малодшых класаў – два. Яна пляменнiца маёй жонкi – тры. Толькi шчыра. Я падобны да маньяка-мiльянера? Як на душы. Не думаючы.
        – Вельмi падобны. I я была ўпэўненая, што вы мяне трахнеце.
        – У дупу?
        – Так!
        – Вось тут, зараз, у кабiнеце ўстаўлю табе ў ASS?
        – Так!
        – Не ўстаўлю.
        – Чаму?
        – На цябе не ўстае.
        – Я пакрыўджуся…
        Трып-трап-труп. Крыўдлiвая самка са схiльнасцю да iстэрыi. Толькi эпiлептычнага прыпадку нам тут не ставала. Кава, пэўна, астыла. Дзе мая чортава актрыса? Мяне ж трэба ратаваць. Сам сябе не ўратуеш, нiхто цябе не выратуе.
        – Будзе жаданне пiсаць белiбердыстыку, заходзь. А iнтэрв’ю я табе не дам. Нiколi. Нi-ко-лi. Нiколя. Чао, бамбiно.
        Выдавец дастаў каву i зрабiў другi глыток. Кiслая i халодная. Ён закурыў. В. сышла. Вiльнула круглай сракаю i звалiла. Ён прыбраў яе прозвiшча са спiса аўтараў. Зазiрнула сакратарка.
        – Вас чакаюць Х i Z.
        – Хай зойдзе Z. Да тэлефона не клiч. Я заняты.
        – Я не клiчу. Запiсваю ўсiх на заўтра i пазаўтра.
        – Праходзь. Сядай. На табе твару няма…
        На Z не было твару. Ён, зразумела, быў. Твар з рассечаным у дзяцiнстве лобам. Але смяротная блякласць i завостраны да стану птушынае дзюбы нос дазвалялi спытацца…
        – Дзе твой твар, дарагi мой Zi-Zu-Zа?
        – На гарышчы… Не паверыш. Цэлую ноч не спаў. Усё з-за трыклятага трылера, што ўзяўся пiсаць. Жонку з дзецьмi выправiў на вёску. Думаў: папрацую. Сеў за кампутар. Адкрыўся… Чую: нехта па гарышчы тупае. Туп-туп-туп па столi, да маёй кватэры. Туп-туп… Стаiўся. Стаiць нада мною. I я зацiх. Адно вентылятар у кампутары шумiць. Фуркоча. Ён у мяне крышку няспраўны. Можа, дасi якi аванс? Я памяцi прыкуплю i клавiятуру памяняю. Яна ледзь лiпiць…
        – Ты браў аванс.
        – Усё аддаў жонцы. Прадукты ў вёску купiлi. Нейкiя шмоткi дзецям. Засталося на хлеб.
        – Дам. Але ў апошнi раз.
        Заманала. Здае трылер i застаецца мне вiнен. I так кожны раз. Колькi ён таго хлеба жарэ? Вагон? Два? Хочацца кавы. Кава – рытуал. Каву трэба пiць аднаму. Нiякага панiбрацтва. Спачатку каву разам п’еш. Потым гарэлку. I пачынаецца трылер. Ты абiраеш пiсьменнiкаў. Ты кроў нашую смокчаш. Я табе свае органы прыношу. Сэрца, страўнiк, пячонку… А ты плоцiш капейкi. Было i болей не будзе.
        – Кампутар фуркоча. Я на карачках папоўз на варэльню i выцягнуў з-за лядоўнi сякеру. Выдатная сякера. Мяса секчы. Развальвае толькi так…
        Не толькi хлеб ты ясi. Ты яшчэ i мяса наварочваеш. Дарагi мой трылерыст.
        – Ад бацькi засталася. Як бацька памёр, я сякеру ў горад прывёз. Спатрэбiлася. Вярнуўся за стол. Сяджу. Сякера на каленях. Цiха. Пiсаць не магу. Што за пiсанне з сякераю ў руцэ? Пахадзiў. Гарбаты папiў. Лёг. Сякеру пад падушкаю паклаў. Толькi вочы заплюшчыў. Туп-туп-туп. Ходзiць, падла. Пайшоў да люка, што ў мой пад’езд вядзе. Чую: адчыняе люк i па лесвiцы злазiць. Лесвiца цiхенька так пазвоньвае. Будаўнiкi кепска прыварылi. Злез, падышоў пад мае дзверы i стаiць. Я скацiўся з ложка, падкраўся да дзвярэй, зiрнуў у вочка. Цемрадзь. Лямпачку, гадзiна, выкруцiў цi пабiў. Не пабiў. Каб пабiў, я б пачуў. Зараз, думаю, я цябе ўбачу. Пайшоў на кухню. Усё крадком, цiхенька, на дыбачках. Набраў у шпрыц спiрту… Ты ж ведаешь, я ў медiнстытуце два курсы скончыў…
        Ведаю. Як не ведаць. Столькi лiстоў з прэтэнзiямi атрымаў за «Парады ўрача-нарколага». «Чаму пiшуць недавучкi?» «Вашыя кнiжкi людзей калечаць!» «Вас садзiць трэба!» Нiбыта наркаманаў i наркамафiю трэба лекаваць кампрэсамi. Усе лiсты ў смецце. Спалiць i забыць.
        – Спiрт сапраўдны. Адзiн аднакурснiк, патолагаанатам, адлiў. У яго пад сталом бутля на дваццаць лiтраў. Найчысцейшы медыцынскi спiрт. Можна пiць i не баяцца, што аслепнеш. Поўны шпрыц набраў. Узяў запалкi. Падкраўся да дзвярэй. Уставiў iголку ў замочную шчылiну. Выцiснуў спiрт i падпалiў. Сам да дзвярнога вочка прынiк. Думаю, цяпер я цябе, начны тупатун, дакладна ўбачу.
        Вар’ят. Я маю справу з маньякам, з маньякамi. Вакол мяне адныя монстры… са спiртам у шпрыцах, з чэлесамi ў дупе, з парадамi цяжарным жанчынам.
        – Сiнiя сполахi. На калiдоры адны сiнiя сполахi i больш нiчога не вiдаць. Я ўзняў сякеру. Расхiнуў дзверы. Выскачыў. Абiўка гарыць. На пляцоўцы нiкога. Толькi я з сякераю ўзнятаю. Дым павярнуў. Пад дзермацiнавай абiўкаю – вата. Дыму поўны дом. Я саколку зняў. Пачаў тушыць агонь. Полымя збiў. Зачынiўся ў кватэры, сяджу. Што жонцы скажу пра абiўку? Скажу – хулiганнё. Да ранiцы прасядзеў на ложку i ўсё слухаў: будзе хто хадзiць, не будзе? А ранiцаю сусед пазванiў. Я – так i так, нехта ў нас па гарышчы поўзае, тупае, дзверы мне падпалiў. Дарэчы: не дасi мне аванс? Трэба ж, пакуль жонка вернецца, дзверы новым дзермацiнам абабiць. Не буду ж я ёй пра шпрыц расказваць. А то падумае: «З якiм маньякам я жыву». Дасi?
        – Дам. Я ж сказаў, што дам.
        – Ты сказаў, што дасi на клавiятуру, а пра дзверы ты не ведаў.
        – Я выпiшу аванс, а ты сам вырашай, што на хлеб, што на спiрт, што на дзермацiн…
        – Добра-добра, ты не хвалюйся. Я ўсё зраблю як мае быць i трылер пакладу на твой стол у тэрмiн, можа i раней. Я ж цяпер адзiн. Можна працаваць i працаваць.
        Ты напрацуеш. Без сумневаў. З музаю на гарышчы.
        – Сусед кажа, i ён чуў нейкiя крокi над галавою. Я ўзяў сякеру, i мы палезлi на гарышча. Там галубоў вiдзьма-нявiдзьма. Усё засралi. I на гэтым памёце, закруцiўшыся ў газеты, спiць бомж. Побач пустая бутэлька з-пад чарнiлаў ляжыць. Пакацiў чарлiка i дрыхне. Я раззлаваўся. Нагой па рэбрах як упiзджу. Гэта каб сусед падумаў, што бомж мне дзверы спалiў. Сусед адцягнуў мяне. Бомж вылузаўся з газетаў i ўцёк. Я хаджу як сам не свой. А трэба ж працаваць. Трэба трылер пра сям’ю людажэраў скончыць. Што скажаш?
        – Ты гэты эпiзод у трылер устаў.
        – Банальна. Нейкi бомж, валацуга… Блякла. Каб ён сапраўды падпалiў дзверы, я выскачыў з сякераю, а ён вырубiў мяне, зацягнуў у кватэру, распiлаваў, зрабiў катлеты з цыбуляю з маiх мазгоў i зжэр… А так – банал.
        – Iдзi падпiшы дамовы ў сакратаркi i атрымай аванс. Апошнi аванс, чуеш?
        Кава пакрылася белаватай плеўкаю. Дап’ю. Няма калi шыкаваць. Яшчэ гэты Х з парадамi не зусiм цяжарным. На ягоную думку, можна быць крышку цяжарнай. Грошы папросiць. Можаш адсекчы мне галаву тупой сякераю, зрабiць катлеты з мазгоў i трахнуць мяне ў дупу, калi я памыляюся. Вопыт.
        Вочкi ў Х мiргаюць-мiргаюць. Ён сядзiць у фатэлi, як вучань, што вершык забыўся. Анёл. Лыплып, лып-лып. Хочацца есцi. Разбiраюся з Х i пайду палуднаваць. Што-небудзь лёгкае. Суп з цыбулi i сок. Шклянку вiнаграднага з лёдам.
        – Слухаю, – суха вымавiў Выдавец.
        Ён праверыў, цi не застаўся выпадкам Х у спiсе аўтараў. Няма. Правiльна. I быць не павiнна.
        – Як справы? Даўно не бачылiся, – яшчэ больш суха вылецела з Выдаўца.
        – Я вынайшаў выдатную рэч. Латы з тонкай лiставой сталi. Цэлы дзень за кампутарам. I цяжкiя часцiцы з экрана бамбуюць цела. Вочы за акулярамi. Я набыў сабе акуляры-нулёвачку. Простае шкло, а выдатна абараняе вочы ад часцiцаў.
        – Якiх часцiцаў?
        – Вы не ў курсе? Экран манiтора выпраменьвае цяжкiя часцiцы. Вельмi шкодныя для арганiзма. Трэба абавязкова абараняцца. Вочы я хаваю за акуляры. А сэрца, лёгкiя, пячонку i страўнiк – за латамi. Тонкая сталь. Надзяваеш i як за каменнай сцяною. I яшчэ я ланцугом прыкоўваю сябе да батарэi – зазямленне. Разумееце? Статычная электрычнасць. Яна накоплiваецца ў целе…
        – I як? Дапамагае? – Выдавец праглынуў вялiзны кавалак смеху.
        – Выдатна дапамагае. Раней пасля працы я здымаў кашулю, i з яе iскры ў цемры сыпалiся. Цяпер нiводнага разраду. Адно пальцы стамляюцца, – Х выцягнуў рукi, – бачыце? Калоцяцца. Спрабаваў друкаваць у пальчатках – нязручна.
        Цiлi-цiлi. Друкаваць у пальчатках. Iскры з кашулi ў аднаго, iскры з дзвярэй у другога. Трэба да справы. Так можна да вечара слухаць брэдзяцiну i застацца без абеду. Вальтэр аддаваў 200 гадоў пасмяротнай славы за добрую працу страўнiка. Вальтэр меў што аддаць. А я мушу з’есцi свой суп.
        – Чым абавязаны Вашаму вiзiту?
        – Я зайшоў у кнiгарню, «Цэнтральную» кнiгарню. Пабачыў сваю кнiгу. Зiрнуў: трэцi, дадатковы наклад. Парадаваўся. Добрая кнiга. Людзi чытаюць. Выдавецтва зарабляе. Дай, думаю, патэлефаную. Калi выдавецтва добра зарабляе, чаму, думаю, з аўтарам не падзялiцца?
        Хi-ха-ха. Выйграў. Катлет з мазгоў не будзе. Толькi цыбульны суп i шклянка вiнаграднага. Папрасiў, падлюка, грошы. Пап-ра-сiў. I не атрымае. Нi ены, нi бата, нi талера.
        – Вы ў якiм зараз выдавецтве працуеце?
        – Хай гэта застанецца за дужкамi нашае размовы.
        – Чаму ж за дужкамi? Я Вам у вочы скажу. Проста так, вазьму i скажу. Вы працуеце не ў маiм выдавецтве. Не ў маiм.
        – Рыбiна шукае, дзе глыбей, чалавек – дзе болей плоцяць.
        Лып-лып рыбiнымi вочкамi. Слiзкi тыпус. Мярзотны, як жоўты, гнойны плявок.
        – Трэцi наклад.
        – А колькi нараканняў. Каб вы толькi ведалi! Вы заўважылi, што кнiжка пераробленая? Што побач з вашым прозвiшчам стаiць iншае?
        – Не, не заўважыў.
        – А вы схадзiце ў «Цэнтральную» i паглядзiце. Пасля першага пробнага наклада прыйшло столькi лiстоў з прэтэнзiямi, што давялося шукаць чалавека i дарабляць рукапiс. У вас жа нi слова не было пра акт. А цяжарнасць, як мне вядома, якраз i ўзнiкае падчас еблi. Толькi ебля бывае розная. Можна пратрахацца ўсё жыццё, а цяжарнасцi не будзе. Вось я вас магу трахнуць, а цяжарнасцi нуль. Праўда? А ў Вашай кнiзе нi дзе, нi з кiм, нi як трэба весцi полавае жыццё, не напiсана. Вы накаталi твор для Дзевы Марыi (даруй мне, Божа!). А такiх на зямлi мала. Большасць матак зацяжарвае ад мужчынскай спермы.
        – Нашто Вы так са мной? Сказалi б проста: у нас цяжкi час. Выдавецтва ледзь канцы з канцамi зводзiць.
        – У мяне натуральнае выдавецтва, канцы з канцамi зводзяць геi, гомiкi, пiдары.
        Не хвалюйся. Ён сыдзе. Сыдзе, а ты застанешся.
        – Я пайду.
        – Дзякуй, што зайшлi.
        Цыбульны суп у рэстарацыi «Грунвальд» быў смачны, а сок – не вельмi.
        
        07.08.1999
        
        
        
        
ВЫДАВЕЦ-2

        
        Выдавец наведаў Рым. Пахадзiў па касцёлах. Паглядзеў на палотны Караваджа. Пабасцяўся па рымскiх кнiгарнях. Паблукаў вакол вiлы Баргезэ. Адгуляў вакацыi i вярнуўся. Радзiма сустрэла непрыветна. Беларусь нiкога нiколi не сустракае з радасцю. Так. I не трэба трындзець пра гасцiннасць. Адно добра – сонца. I гарачынi няма. Цёпла, сонечна i без апенiнскай спёкi.
        Выдавец выспаўся з дарогi i выйшаў на прабежку. У Рыме не бегаў. Хадзiў з ранку да вечара. А тут трэба бегаць. Трэба…
        Труп ляжаў каля суседняга дома. Сiвагаловая нябожчыца выцягнулася каля гастраномнага ганку. Не старая, гадоў пад пяцьдзесят, у хатнiх тапках. Мёртвая рука сцiскала палатняны мех. Побач сядзеў на кукiшках следчы i пiсаў на сцягне пратакол. Пры iм тоўкся трупограф. Тварылася апавяданне з iлюстрацыямi. У бессмяротнасць душы не верылася. У Ватыкане верыў. У Менску – не.
        Дзень, як дэтэктыўны раман, пачаўся з трупа. Праўда, iнтрыгi бракавала. Алкагалiца не дайшла да дозы. Здохла. Нi ценю смутку, нi слязы.
        На працы Выдавец без цiкавасцi праглядзеў пошту, без асалоды выпiў каву, без настрою пачаў пiсаць у план – натаваць iдэi, адшуканыя ў нетрах iталiйскiх кнiгарняў. Сакратаркi не было. Па суботах Выдавец працаваў адзiн. Тэлефон дрыствонiў доўга.
        – Ну!
        – Ты вярнуўся? – Пiсьменнiк хваляваўся не на жарт.
        – Не! Я ў Рыме, у гатэлi «Мецэнат», стаю i слухаю касцёльныя званы.
        – Я ў шоку. Зараз буду. Прыеду з Рэдактарам i ўсё раскажу.
        I субота не без прыгодаў. Спачатку труп. Цяпер шок. Добра, чужынскiя.
        Выдавец закурыў. Планы адклалiся. Неўзабаве ў выдавецтва завалiлiся Пiсьменнiк з Рэдактарам.
        – Ты напiсаў у газеце, што Белетрыст рыхтаваў забойства Лiтагента. Дык гэта праўда!
        – Ну.
        – Звары кавы. Не, лепш гарбаты. Кава ўжо з вушэй лезе, – сiвагаловы Пiсьменнiк бухнуўся ў фатэль.
        – Гiсторыя, я табе скажу, поўны пiздзец. Як ты любiш.
        – Лiтагент замачыў Белетрыста?
        – Не-е-э! – Рэдактар зласлiва хiхiкнуў.
        – Белетрыст завалiў Лiтагента?
        – Не перарывай. Усё па парадку. Ён спачатку раскажа…
        – З’явiўся ў мяне Белетрыст i кажа: давай на прыроду паедзем, – пачаў Рэдактар. – Мяса ўзялi на шашлыкi. Гарэлкi. Паехалi да мяне на Лысую Гару, на лецiшча. Выпiлi няшмат – па паўпляшкi на чалавека. Белетрыст быў з жонкаю.
        – З якой? – удакладнiў Выдавец.
        Жонак у Белетрыста мелася цi не пяць. Армянка з Ялты. Стараверка з Баранавiч. Сiвая хахлушка з Чарнiгава… Астатнiх Выдавец не бачыў.
        – Хахлушка. Якраз добра, што хахлушка. Яна па-хахляцку ўмее балаболiць.
        – Гэта ўсё ты справакаваў! – Пiсьменнiк зрабiў вялiкi глыток рубiнавай гарбаты i зiркнуў на Выдаўца.
        – Я-я-а-а? – Выдавец папярхнуўся дымам.
        – Ты. А хто выгадаваў i разбэсцiў Белетрыста? Хто зрабiў з яго графамана?
        – Iдзi ты ў Ялту. Я ж пiсьменнiка гадаваў, а не бандзюгана. Я з iм не вiтаюся. I гарэлку на Лысай Гары не п’ю. I мяса не жару. Малайчына, знайшоў крайняга. Я ў Ватыкане Караваджа глядзеў, мумiю Язапата Кунцэвiча ў саборы Пятра…
        – Супакойся. Жартую!
        – I не збiраюся. Зараз ты скажаш, што i Лiтагента я гадаваў. Што ён незаконнанароджаны сын майго бацькi, а я яму – зводны брат.
        – Ты даслухай.
        – Выпiлi, здаецца, няшмат, – працягваў Рэдактар, – па паўпляшкi, можа крышку болей. А калi я смажыў мяса, па дарозе праходзiлi лiтагентавы дочкi. Пэўна, яны сказалi, што я з нейкiм дзядзькам гуляю. Яны ж Белетрыста ў твар не ведаюць. Вось Лiтагент на агеньчык i завiтаў. З бутэлькаю i нейкiм Крытыкам з Украiны. Што рабiць? Сядай, кажу. Налiваю. Выпiваем, i панеслася. Белетрыст кажа: «Я табе, Лiтагент, прывiтанне з маскоўскiх выдавецтваў прывёз. Ты ж самы галоўны агент-збiральнiк па Менску». «Заткнi зяпу!» Лiтагент пачырванеў. Белетрыст пачаў зэкаўскiя «козы» з пальцаў круцiць i казаць, што ён ябаў лiтагенцкiх маму, жонку i дачок. Што Лiтагент рабуе пiсьменнiкаў. Што «лiчыльнiк» уключаны. Што калi не верне грошы за романы, яго закапаюць. Першы ўдар Лiтагента ў морду Белетрыста быў такой сiлы, што пластыкавае крэсла пад iм рассыпалася на дробныя кавалкi. Думаў – забiў з аднаго ўдару. Дык не. Белетрыст жывучы. Схапiў шампур i крычыць… «Ты ў мяне, кабан барадаты, на гэтым шампуры смажыцца будзеш!» Я шампур забраў. Пакуль забiраў, Лiтагент недзе дошку з цвiкамi ўхапiў. Здаравенныя цвiкi, сантыметраў па дзесяць, тоўстыя. I гэтай дошкаю ён iдзе гасiць Белетрыста. Я ўчапiўся ў дошку. Белетрыст з-за майго пляча пачаў Лiтагенту ў рыла пляваць. А ягоная баба ўжо з шампуром ляцiць i мецiць у сонную артэрыю мужавага лiтагента. Дошку я вырваў. Хахол забраў у хахлушкi шампур. Хахляцкая мова дапамагла. Лiтагент з Белетрыстам счапiлiся ў клубок. Я гляджу: на дошцы ручка… Гэта ж кавалак маiх дзвярэй! Я шпурнуў дошку ў цемру. Разадралi мы байцоў. Расцягнулi, сам не ведаю як. У Лiтагента двух пярэднiх зубоў як не было. Ён з хахлом сышоў. Хахол усё балбатаў несупынна адзiн сказ. «Ну i беларускiя пiсьменнiкi, трэба валiць на Украiну». Не ведаў, што Белетрыст цяпер у Чарнiгаве ацiраецца. У Белетрыста баявы шок прайшоў. Ён мне палец паказвае. А там сухажыллi перагрызены. Паловы скуры i мяса няма. «Ён мне палец адгрыз. Сука. Я ж пiянiст. Як я на кампутары раманы друкаваць буду?» Белетрыст пачаў тыцкаць у цемру абгрызеным пальцам. Крычаць, што ён ябаў маму Лiтагента. Я зацягнуў яго ў дом. Перавязалi палец. Белетрыст сышоў у ноч. Шукаць доктара, каб палец сшылi. Я яму казаў, што адзiная машына на дарозе, калi i будзе, дык машына Лiтагента. I машына не спынiцца. Ранiцай устаў у гадзiнаў пяць, як толькi развiднела. Вадою са шланга крывiшчу пазмываў. Усё ў крывi было – i дом, i трава, i кусты. Памыў i з’ехаў. Думаю, буду маўчаць. У панядзелак разгортваю газету, а там тваё: «Белетрыст рыхтуе забойства Лiтагента» … Я ўсё расказаў Пiсьменнiку.
        – А я пазванiў Лiтагенту. Кажу… Ты газету «Нашу Нiву» бачыў? Той кажа… «А што там?» Там пра цябе з Белетрыстам. «Не можа быць». Можа… «А ты памятаеш, як аднойчы ў вучэльнi я цябе праз сцягно кiнуў?» Я не помнiў, але сказаў, што памятаю. «Дык уявi, у мяне вагi больш за сто кiлаграмаў. Можаш уявiць, як я яго мясiў!» А сам зубоў не мае, прышапётвае, прысвiствае… «Як я яго мяшыў! МЯШШШЫў!»
        – Блiн згарэлы! Пiрагi з кацянятамi! У мяне сэрца забалела! – Выдавец запалiў.
        – Ну, як гiсторыя? – Пiсьменнiк залiў кiпенем чарговы пакецiк з гарбатаю.
        – Чуе сэрца, будзе працяг. Гэта вам не Паэт з Рэдактарам. Гэта Агент з Трылерыстам. Пазабiваюцца.
        – А ты яшчэ пра iх пiшаш.
        – А ты… А ты… Не будзем. Я сягоння ранiцай труп бачыў. Алкагалiца не дайшла да гастранома. Так i думаў – субота, самы мой спакойны дзень, сапсуецца.
        – Лепш пра Рым раскажы.
        – Рым належыць Рыму. Рым – цяжкi горад, цяжкi, як смерць.
        
        17.08.1999
        
        
        
        
ДАНОСЧЫЦА

        
        У кабiнеце замала святла. Дастаткова цi амаль дастаткова для чалавека з добрым зрокам. А ў Даносчыцы зрок кепскi. Яна напружвае вочы. Лiтары на паперы плывуць, радкi хвалююцца, тэкст злiваецца ў суцэльную кашу.
        – Можа Вы, таварыш мiлiцыянер, запiшаце? – Даносчыца блiскае акулярамi ў бок вусатага капiтана.
        – Не дазволена. Цябе, як ты кажаш, бiлi, ледзь не гвалтавалi. Пабоi зняла ты. Заява мусiць напiсацца ўласнаручна. У чым праблема?
        – Лямпачка слабая. Нiчога не бачу.
        – Сядай за мой стол. – Вастраносы мiлiцыянт уключае настольную лямпу.
        Жаўтлявае святло робiць выразнымi краi аркуша, а тэкст не праясняецца.
        «Супакойся. Гэта з-за хвалявання. Ты ўсё згадаеш да драбнiцаў. Гэтыя сытыя, задаволеныя жыццём вепрукi адкажуць за ўсё. Яны думаюць, маючы грошы – можна беспакарана крыўдзiць людзей. Так не будзе. Iх асудзяць i пасадзяць…»
        – У чым затрымка? – капiтан ссоўвае на патылiцу плямiстую шапку.
        – Я напiсала каму i ад каго заява, а далей не ведаю, з якога моманту пачынаць, я ж iх дзесяць гадоў ведаю, а можа i болей.
        – Пачнi з сустрэчы. Дзе i як вы сустрэлiся ў той вечар?
        «Сапраўды. Глупства нейкае. Я iх ведаю дзесяць гадоў. Старэйшага дык дакладна гадоў дзесяць. Ён прыходзiў у школу, чытаў свае вершы. Нармальныя вершы… Якiя вершы? Якая школа?»
        Мы – я i браты Адамовiчы – сустрэлiся на скрыжаваннi вулiцаў Маркса i Валадарскага. Сустрэча адбылася ў чацвер 21 красавiка, прыблiзна а палове на дванаццатую ўвечары. З iмi быў…
        «Сапраўды. З iмi нехта быў. Хто? Не помню. Яны былi з кiмсьцi…»
        нейкi знаёмы. Я з братамi выйшла на праспект Скарыны, дзе мы ўзялi таксоўку i паехалi на пляц Перамогi. Яны прапанавалi зайсцi ў бар «STAR». Я збiралася пайсцi ў кiнатэатр «Перамога», на фуршэт з нагоды прэм’еры спектаклю, дзе iграе мая мацi.
        «Iдыёцкi спектакль. Мацi iграе вялiзны мужчынскi чэлес. Хуй як такi. Ну i роля! Прамаўчым пра ролю…»
        Але прапанова Адамовiчаў мне спадабалася. Я iх даўно ведаю i не думала, што ўсё скончыцца бойкаю. У бары мы выпiлi вiскi. Усе па сто грамаў. Бар зачыняўся, але барманка ведала старэйшага з Адамовiчаў, таму дазволiла нам пасядзець хвiлiнаў дзесяць пасля закрыцця. Мы выйшлi.
        «I мне захацелася сцаць. Так прыпёрла, што я ледзь не ўсцалася на месцы. Я сказала, што памiраю, хачу ў прыбiральню. Мы перабеглi праз пляц Перамогi. Але прыбiральня за крамаю «Малако» зачынiлася. Старэйшы з Адамовiчаў прапанаваў зайсцi да яго».
        Старэйшы з братоў прапанаваў зайсцi да яго. Мы зайшлi.
        «Дзякаваць Богу, жыве ён поруч з пляцам Перамогi. Пасля прыбiральнi мне стала весела. I зусiм не ад вызвалення сiкуновага пухiра. У мяне заставалiся яшчэ дзве таблеткi экстазi. Пра экстазi пiсаць не будзем. Правiльна казалi: не накладай кайф на кайф. А тут яшчэ i гарэлка».
        На стол паставiлася гарэлка. Мы выпiвалi. Пачалi размаўляць пра тэатр.
        «Сапраўды. Мы гаварылi пра лёс тэатра. Смешна. Сяджу ў мянтоўцы. Пiшу заяву, як артыстка з драматургамi гаворыць пра тэатр».
        – Прабач, я не прыспешваю, – думкi Даносчыцы перарывае мiлiцыянт, – але ў мяне сапраўды бракуе часу.
        – Я хуценька. Зараз скончу.
        Я сказала, што браты прадалi свой талент. Iх не цiкавiць мастацтва, толькi капiтал.
        «Няпраўда. Не! Праўда. Я i такое казала. Я казала, што яны тлустыя кабаны. Што яны прыгнятаюць людзей. Што пакiдалi сваiх першых жонак з дзецьмi. Старэйшы спрабаваў мяне супакоiць. А малодшы сказаў, каб валiла «на хуй» А я сказала, што нiкуды не пайду. Ён схапiў мяне за шыю i пацягнуў да дзвярэй. Старэйшы вызвалiў мяне».
        Малодшы Адамовiч схапiў мяне за шыю i пачаў бiць. Старэйшы адцягнуў яго. Я сышла.
        «Я не сышла. Я зачынiлася ў шафе. У вялiзнай, люстраной, на ўсю сцяну шафе. Малодшы. Сука. Казёл. Вырадак. Выцягнуў мяне з шафы. Як толькi люстэрка не пабiлася?! Каб ляснулася, нам былi б капцы. Люстэрка метры са тры. Ён выкiнуў мяне на лесвiчную пляцоўку. Як сабаку. Без курткi, без сумкi, без чаравiкаў. Нiчога! Адальюцца котцы мышчыны слёзы. Суд i краты».
        Прашу праваахоўчыя органы мiлiцыi разабрацца i пакараць вiнаватых.
        «Трэба было напiсаць, як мацi вучыла. Бiлi. Спрабавалi згвалтаваць. Не, i гэтага хопiць».
        – Таварыш мiлiцыянер, я скончыла.
        Капiтан уважлiва чытае заяву.
        – Праўду напiсала?
        – Iх пасодзяць?
        – Суд вырашыць…
        «Вось блядзюга! Прыйшла да мужыкоў, напiлася, iстэрыку закацiла. Яе выкiнулi, а яна данос накатала».
        – Вы заўсёды носiце акуляры? – удакладняе мiлiцыянт.
        – Так.
        – Вы ў гэтых акулярах былi ў той вечар?
        – У гэтых.
        «Ну i артыстка. Не чырванее. Бойка з двума мужыкамi, а акуляры цэлыя».
        – Будзем разбiрацца! – мiлiцыянт насунуў шапку на лоб.
        
        24.08.1999
        
        
        
ДАМАВIЧКА

        
        – Ты?
        – Я.
        – Можаш гаварыць?
        – Так.
        – Вырашыла затэлефанаваць.
        – Рады.
        – Даўно цябе не чула. Засумавала.
        – Ты ж збiралася знайсцi новы аб’ект увагi…
        – Шукала, можаш паверыць, i нiчога вартага не патрапiлася.
        – Кепска.
        – Не кажы.
        – Можа, мне пашукаць?
        – Весела. Адзiн палюбоўнiк шукае каханцы iншага любоўнiка… I ты спадзяешся на поспех.
        – Вядома. Я ўсё пра цябе ведаю.
        – Няўжо?
        – Збольшага. Ведаю, што любiш i што не пераносiш. Любiмы колер, любiмыя кветкi, любiмы водар, любiмы напой… Досыць доўгая анкета складзецца!
        – Цiкава… Я i сама не думала пра любiмы колер…
        – Чорны. Ты захапляешся чорнай вопраткай. Чорныя кашулi, пасы, чаравiкi выклiкаюць у цябе захапленне. I твой новы каханак мусiць прыходзiць на спатканне ў чорным гальштуку. Ягоны стыль – выхаваны клерк. Але нi ў якiм разе ягоная вышэйшая адукацыя не павiнна знiтоўвацца з дакладнымi навукамi. Максiмум рацыянальнасцi – архiтэктар. Мастакi, музыкi, пiсьменнiкi такiя ж дал ёкiя ад твайго iдэалу, як i банкаўскiя служачыя з аўтагоншчыкамi. А вось выкладчыкi унiверсiтэта i гiсторыкi, мовазнаўцы падыходзяць, толькi не бiблiятэчныя пацукi, а прагматыкi з выразна акрэсленымi кар’ерыстычнымi здольнасцямi. Iх працы мусяць быць надрукаваны на выдатнай паперы. Хай у iх не будзе Божая iскра, затое рацыянальнасць будзе блiскучая…
        – Дазволь перарваць. Атрымлiваецца сухi педант, зашпiлены на ўсе гузiкi. Мне будзе сумна з такiм.
        – Табе i цяпер сумна. Толькi я апiсваў знешнасць, абалонку на ўзроўнi вопраткi i сацыяльнага статусу, а не кранаў заганы. Увесь фокус у заганнасцi абраннiка. Знешне ён стандартны, ягоны стандарт крышку вышэй за сярэднi, можа нават значна вышэй за сярэднi, але ўсё адно ён нiякiм чынам не маргiнал нi ў палiтыцы, нi ў фiнансах, нi ў соцыуме. Але ў таемным жыццi, а ў твайго каханка не можа не быць таемнага жыцця, ён – зусiм iншы. I гэта не збiранне паштовак i не гадаванне рыбак з кактусамi, не выклейванне Эйфелевай вежы з запалак, не цiхае задавальненне з мiнiмальным пашкоджаннем уласнага бюджэту. Зусiм не. Аматары альпiнiзму, горных лыжаў, падарожжаў на байдарках з намётамi i на матацыклах з банкамi пiва ў заплечнiку цябе раздражняюць. Табе патрэбны iншы ўзровень. Iншы кшталт. Табе спадабаецца Дамавiк з мегаполiса. Дамавiк з ХХI стагоддзя. I я магу яго знайсцi. Ну, вядома, калi ты пагодзiшся.
        – Я пагаджаюся на Дамавiка з мегаполiсаў, на Дамавiка з чорным гальштукам.
        – Выдатна. Калi сустракаемся i выклiкаем Дамавiка?
        – Зараз. Неадкладна. Мне сумна адной.
        – Буду праз хвiлiнаў сорак.
        Жанчына патрацiла ўвесь адмераны час на сваю яркую знешнасць. Прымала душ. Нацiралася крэмамi. Расчэсвала доўгiя валасы. Галiла падпашкi, ногi, похву. Фарбавала пазногцi. Рабiла макiяж. Тры разы пераапранала бялiзну. Сем разоў мяняла сукенку. Два разы – пантофлi.
        Мужчыну сустрэла асоба, падобная да стандарту з вокладкi жаночага часопiсу.
        – Як я табе?
        – Бляск.
        – Вып’еш што-небудзь? Вiскi, джын, ром…
        – Ром з лёдам.
        – Можа, нам непатрэбны нiякi Дамавiк з мегаполiсу?
        – Ты мяне крыўдзiш, я столькi сiлаў патрацiў на ягоны выклiк.
        – Ты сур’ёзна выклiкаў Дамавiка?
        – Вядома. Ты ж прасiла.
        – I што ён адказаў?
        – Нiчога. Але я ўпэўнены – неўзабаве Дамавiк будзе тут.
        У дзверы цiха пагрукалi.
        – Я баюся, – жанчына паставiла шклянку з ромам на падлогу.
        Мужчына расхiнуў дзверы. У парозе стаяла стрункая дзяўчына.
        – Я – Дамавiкова дачка. Можна прасцей – Дамавiчка. Чым магу дапамагчы? – Яна прайшла ў кватэру i стала пасярод пакоя, шырока расставiўшы ногi ў чорных лакiраваных ботах.
        – А што ты ўмееш? – насцярожана запытала жанчына.
        – Стрыптыз. Петынг. Лесбiйскiя гульнi. Секс. Садамазахiзм, пры вялiкiм жаданнi. З чаго пачнём?
        – З таго, што ты пойдзеш туды, адкуль прыйшла, – у словах жанчыны перамяшалiся рэўнасць з цiкаўнасцю. Таму Дамавiчка не закрыўдавала.
        – Я магу толькi выпiць з вамi гарбаты i сысцi.
        – Можна, я налью ёй рому? – Дзеля прылiку мужчына спытаўся дазволу, калi рому ў шклянцы было болей за чвэрць.
        – Рабi што хочаш.
        – А ты ведаеш, што я хачу?
        – Здагадацца няцяжка.
        – Што?
        – Не скажу.
        – А ты не саромся. Дамавiчка цудоўна цябе зразумее. Гарантую. Яна дзеля цябе апранулася ў чорнае.
        – Як кранальна. Дзеля мяне апранаюцца ва ўсё чорнае. Дзеля мяне распранаюцца. Давай, распранайся. Дамавiчка не прымусiла гаспадыню паўтараць. Яна лёгка скiнула ўсё шмаццё, пакiнуўшы адно боты.
        – Выдатна. А цяпер распранайся ты, мой дарагi каханак. Я хачу паглядзець, як ты засунеш у Дамавiчку.
        Мужчына гэтаксама не даў гаспадынi паўтарыцца. Ён пасадзiў Дамавiчку на канапу, стаў перад ёй на каленi, рассунуў сцёгны i ўвагнаў чэлес у трапяткое нутро. Ён моўчкi апрацоўваў Дамавiчку хвiлiнаў сем. Потым устаў i не саромеючыся напятага чэлеса, падышоў да жанчыны. Ён распрануў яе i падвёў да канапы, дзе самазадавальнялася Дамавiчка. Жанчына сарамлiва заплюшчыла вочы. Чырвань пафарбавала твар. Мужчына загадаў Дамавiчцы вылiзаць секель, а сам тым часам скончыў у Дамавiчыну похву.
        Забаўкi доўжылiся бясконца, як падалося жанчыне, а калi яна ўсё ж наважылася i расплюшчыла вочы, кватэра была пустой. Яна нават паспрабавала падмануць сябе, падумаўшы, што нiякай Дамавiчкi не iснуе, але шклянкi з недапiтым ромам сцвярджалi адваротнае.
        
        03.09.1999
        
        
        
        
ЗЛАДЗЕЙНIК

        
        Драбнатвары Зладзейнiк жэр вiнаград у машыне. I сок ён жлукцiў у «мерсэдэсе». У тым самым малочным «мерсе», якi набыў на першыя скрадзеныя грошы. Ну, есць сабе рэдкавусы чалавечак ягады ў легкавiку. Каму справа? А вось i знайшлiся нераўнадушныя. I дзе. Сярод падначаленых Зладзейнiка. Бо ўсе супрацоўнiкi зладзюжнага фонду з iдыёцкай назваю «Найноўшая гiсторыя» не павiнны былi ведаць, што iх шэф сiлкуецца даражэзнымi прысмакамi. Зладзейнiк канспiраваўся. Таму вадкае манга высмоктвалася з рыльца бутэлькi на скураным сядзеннi дагледжанага «мерсiка».
        Супрацоўнiкi фонду люта ненавiдзелi начальнiка, але не таму, што ён краў. Яны самi хацелi зладзейнiчаць, толькi магчымасцi не мелi, а таму старанна сачылi за Зладзейнiкам, каб гэтую магчымасць займець. Паяданне вiтамiнаў за стырном было толькi адной з дэталяў партрэта найноўшага беларускага вуграватага Зладзейнiка, якi намалявалi падначаленыя ў дакладной запiсцы, а прасцей – даносе, што адаслалi грантадаўцам.
        Фонд «Найноўшая гiсторыя», як i большасць падобных арганiзацыяў, iснаваў за кошт амерыканскiх падаткаплацельшчыкаў. Негры ў Тэхасе вызвалiлiся ад рабства, але не скiнулi кайданы падаткаў. Яны плоцяць, а кангрэс ЗША размяркоўвае, нейкая кропелька з тых грошай iдзе на палiванне чэзлага парастка беларускай дэмакратыi. А што такое белдэмакратыя? Змаганне з камунiстычнай мiнуўшчынай i яе наступствамi ў дадзеным гiстарычным перыядзе.
        Зладзейнiк меў адукацыю гiсторыка. У згодзе з навамоднымi павевамi не любiў камунiстаў, i ягоныя iнтарэсы супалi з амерыканскiмi. Ён стварыў фонд, якi мусiў выкрываць заганы камунабальшавiцкай дэспатыi. Усе, акрамя адной – Зладзейнiк сам не напiсаў i нiкому не замаўляў артыкулы пра эканамiчныя злачынствы камунiстаў. I не таму, што ягоныя погляды разыходзiлiся з поглядамi грантадаўцаў, проста – злодзей робiцца злодзеем з-за няздатнасцi разумна працаваць з капiталам. Грантасмок цягнуў заакiянскiя даляры i кляймiў камунякаў за смяротныя грахi. Кляймiў жорстка. Зрэшты, аблiваць гразёю ўтрая лягчэй, чым той бруд адшкрабаць. За семдзесят гадоў панавання на тутэйшых абшарах камунякi столькi гвалту начынiлi i столькi гадасцяў навыраблялi, што без перабольшання ў iх дзеяннi можна класiфiкаваць – генацыд супраць беларускай нацыi. I Зладзейнiк, хаваючыся за пачэснай справаю – змаганнем за дэмакратыю, пачаў прыўлашчваць адзiн бакс за другiм. Метад абраў стары, апiсаны Гогалем у бессмяротных «Мёртвых душах».
        «Хто будзе лiчыць дзяцей, што бралi ўдзел у конкурсе па напiсаннi сачыненняў на тэму “Наша жыццё 1965–1985 гадоў”?» – задаваў сабе пытанне Зладзейнiк, абгрызаючы вiнаградную гронку. I адказваў: «Хто? Хто? Дзед Нiхто! Нiхто не будзе пералiчваць! Колькi скажу, столькi i будзе». I лiчыў, i прыпiсваў, i дадаваў. У справаздачах замест двух кампутараў фiгуравала чатыры, замест аднаго факса – тры, замест сотнi вучняў – дзве. Зладзейнiк дзялiў сумленна i чэсна: палова сабе, палова астатнiм.
        Астатнiя не задаволiлiся паловаю. Сярод iх знайшлiся завадатары-верхаводнiкi. Яны падбухторылi народ да паўстання ў найноўшым фондзе. Спачатку прайшла падрыхтоўка. На Зладзейнiка назбiралi кампрамату. Калi ты ўмееш збiраць кампрамат на процьму камунiстаў, зусiм не цяжка назбiраць на аднаго антыкамунiста. Тым больш: Зладзейнiк паспеў ужо напалавiнiць сабе на кватэру за дваццаць тысячаў баксей, на рамонт у ёй за дзесяць, на мэблю, на гараж, ну i на малочны «мерсэдэс» са скураю на сядзеннях. Трэба ж недзе ягады трускаць. Адно кепска: у «мерсе» не зварыш кавы.
        Зладзейнiк любiў каву з цукрам. Таму ў шуфлядзе працоўнага стала хаваўся пакецiк з распушчальнай каваю ды слоiк з цукрам-пяском. Фандавiкi некалькi разоў траплялi ў мярзотныя сiтуацыi з-за той кавы. Калi нехта потайкам пазычаў у Зладзейнiка лыжачку кавы або драбок цукру, той абавязкова заўважаў, i пачынаўся скандал. Злодзей iстэрычнымi iнтанацыямi i бруднымi слоўцамi абвiнавачваў усiх агулам у крадзяжы. Супрацоўнiкi фонду спрабавалi знайсцi меткi, па якiх шэф адсочвае нястачу, але не адшукалi. Зладзейнiк быў спрытнейшы за падначаленых. I не дзiўна, бо хто гэта набiрае падначаленых, разумнейшых за сябе? Толькi ўсё цячэ i незваротна мяняецца: адны дэградуюць, другiя разумнеюць.
        Падначаленыя паўсталi. Зладзейнiк прыцёгся на працу i пабачыў голыя сцены. Кампутары, сталы, дакументы, жалюзi, тэлефонныя апараты, кнiгi, рукапiсы, ксераксы знiклi разам з супрацоўнiкамi. Прапала i кава з салодкiм пяском. Зладзюга пачаў кiдацца ва ўсе бакi. Намерваўся заяву ў мянтоўку пiсаць, але своечасова i прадбачлiва перадумаў.
        Разбiрацца ў iнцыдэнце прыехалi польскiя рэвiзоры: таўставаты дзядзька з люлькаю i сухарлявая кабетка ў акулярах, вялiзных, як вочы ў балотнай страказы. Яны старанна правялi следства i давялi, што подпiсы на фондаўскiх дакументах падробленыя, а лiчбы завышаныя ўдвая. Але найбольшым дзiвам для рэвiзораў было тое, што Зладзейнiк не збiраўся нiчога адмаўляць. Ён прызнаў усе факты прыўлашчвання сродкаў i сказаў, што такi ў яго выбар, такая пазiцыя i праца ягоная каштуе роўна столькi, колькi ён паклаў у сваю глыбокую кiшэню. На пытанне: «Як ты, хлопча, будзеш жыць далей?» – Зладзейнiк набраў поўныя грудзi паветра i панёс: «Я га-а-а буду га-а-а выдаваць га-а-а гiстарычны часопiс «Шуфлядка» га-а-а. Буду га-а-а выкладаць га-а-а ў школе га-а-а i ва унiверсiтэце га-а-а. Наогул га-а-а, у мяне га-а-а вялiкiя планы!». Рэвiзоры разгубiлiся. Зладзейнiк скарыстаў момант нiякаватасцi i пакiнуў iх са стосам фальшывых дакументаў на стале.
        
        30.10.1999
        
        
        
        
АЗЁРНIК

        
        Мужчына з жанчынаю беглi ўздоўж возера. Яны любiлi надвячоркам прабегчыся ў парку. Гэтым разам яны выехалi на выходныя ў загарадны гатэль i не разлiчылi час, сцямнела. Але адмаўляцца ад завядзёнкi не хацелася, i яны павольна пабеглi па пяcчанай сцяжыне, што сцялiлася вакол возера. У адным месцы возера звужалася, i праз яго быў перакiнуты стары, драўляны, нягодны мост. Каб спарахнелы мост не завярнуўся разам з чалавекам, уваходы на яго забiлi дошкамi. Прабягаючы каля моста, фiзкультурнiкi пачулi, як нешта вялiзнае скочыла з моста i боўтнулася ў чорную ваду. Самую пачвару яны не пабачылi, адно слуп пырскаў i круглыя хвалi на паверхнi.
        – Рыбiна, – мужчына спынiўся i пачаў углядацца ў расхваляваную ваду.
        – Такая вялiкая? – жанчына пазiрала на возера з-за мужчынскага пляча.
        – Сапраўды, для рыбiны зашмат пырскаў. I не будзе рыбiна скакаць з моста. Ты чула, як жывёлiна скочыла? – Мужчына падышоў да самай вады i прысеў на кукiшкi.
        – Я не чула, як яна выскоквала, яна боўтнулася, як камень, – жанчына прысела побач з мужчынам.
        – Можа, гэта выдра цi бабёр? Сядзеў на мосце, а наш тупат яго напалохаў.
        – Не ведаю, хто каго болей напужаў. Каб я была адна, напусцiла б у штаны.
        Возера супакоiлася. У цёмнай вадзе адбiлiся драбочкi зорак. Нешта неразборлiвае, ледзь чутнае шапталi танканогiя трыснягi. Мужчына з жанчынаю пабеглi ў ярка асветлены гатэль, дзе наведалi турэцкую лазню. Вячэраць у рэстарацыi iм не хацелася, хаця ў якасцi прэзента адмiнiстрацыя прапаноўвала наведнiкам рэстарацыi бутэльку французскага вiна.
        Мужчына яшчэ крыху вагаўся, але жанчына сказала, што слухаць, як фальшыва грае саксафанiст, яна не збiраецца.
        – Лепей уключым музычны канал па тэлевiзii.
        Так i зрабiлi. Жанчына намыла садавiны i нарэзала хлеб. Мужчына адкаркаваў вiно для жанчыны i налiў сабе вiскi. Алкаголь падзейнiчаў як соннае. Без асаблiвага iмпэту яны задаволiлi сексуальныя функцыi арганiзмаў i заснулi. Тэлевiзар працягваў гартаць клiп за клiпам.
        Жанчына прахапiлася пасярод ночы. У пакоi было халодна, як на двары. Акно i дзверы нумара былi адчыненыя наросхрыст. Мужчына спаў, нацягнуўшы коўдру на галаву. Фiранкi трапяталiся, як крылы параненага кажана. Аголеная жанчына вызiрнула на калiдор. У нумары насупраць ладзiлася оргiя. Два зарослыя поўсцю дзецюкi маркiтавалi дзябёлую маладзiцу, тая торгалася i кусала падушку. Жанчына як мага цiшэй зачынiла дзверы. А потым накiравалася да супакоеных фiранак, каб зачынiць акно. Начны, залiты месячным святлом краявiд затрымаў жанчыну. Яна пачала разглядаць возера i мост праз яго. На мосце, звесiўшшы калматую галаву памiж ног, сядзеў п’яны Азёрнiк. Ён адчуў спалоханы позiрк i выпрастаўся. Яскравыя вочы блiснулi на жанчыну зялёным агнём. Тая адскочыла ад акна i наляцела на столiк з бутэлькамi i садавiнаю. Парожнiя бутэлькi пападалi на кiлiм.
        – Слухай, а дзе вiскi i вiно? – голячы падбароддзе, спытаў мужчына.
        Жанчына распавяла пра начныя карцiны.
        – Атрымлiваецца, што мы ўчора спалохалi Азёрнiка. Уяўляю, як яму сягоння балiць галава: нельга ж вiно мяшаць з вiскi.
        
        31.10.1999
        
        
        
        
АБВЕСНIК

        
        Абвеснiк збiраў аб’явы з эратычным зместам…
        Спрактыкаваная масажыстка зробiць вытанчаны масаж вушных ракавак i ануса. Педафiлы i вычварэнцы не абслугоўваюцца.
        Вiртуозная цырульнiца створыць навамодныя стрыжкi на жаночых i мужчынскiх лабках.
        Татуiроўка на залупе. Танна. Балюча.
        Ён набыў альбом для фотаздымкаў, куды i ўстаўляў выразкi з часопiсаў i газетаў.
        Барадатая жанчына сярэдняга веку з выпеставаным целам гарантуе экзатычную асалоду аматару цыркавога мастацтва.
        Нiмфеткi – чорная, жоўтая, белая – пазнаёмяцца з заможным джэнтльменам сталага (за 40) веку, каб запалiць ноч. Назiранне за аргазмамi гарантуецца.
        Беларуска жадае выправiцца ў падарожжа да цёплага мора з мужчынам, упэўненым у сабе. Ёсць вопыт сада-маза ўцехаў.
        Абвесткi ў прыбiральнях ён перамалёўваў на маленькiя аркушы.
        Гарантую прыбiранне канкурэнтаў па бiзнесу, па сексу i ў палiтыцы. Канчатковы разлiк адбываецца пасля прадстаўлення заспiртаваных полавых органаў i вушэй ахвяры. Адрэса ў iнтэрнэце: www.smierc@ 666.com.
        Прапаную паганскi секс у лесе з паяданнем павуты, мурашоў i паганых грыбоў. Бясплатна.
        Легкадумная асоба скрасiць стрыптызам нудотны вечар. Iнтым не прапаноўваць.
        Апошнюю аб’яву Абвеснiк прыдумаў сам, чым вельмi ганарыўся.
        Дзяўчынка-парфумер за сiмвалiчную ўзнагароду абнюхае запаветныя месцы. Каму за 30 – не абслугоўваюцца.
        
        27.11.1999
        
        
        
        
СОННIК

        
        Соннiк бачыў сон… Нiбыта ён з жонкаю i дзяўчынкаю, вельмi падобнай да iхняе дачкi, намерылiся перайсцi дарогу. Машынаў на скрыжаваннi – безлiч. Народу – процьма. Мiтусня. Спешка. Соннiк з жонкаю i дзяўчынкаю беглi спачатку на зялёнае, потым на жоўтае, а дабеглi на чырвонае святло. Перабеглi i сталi, задыханыя, на беразе дарогi. Тут з-за тоўстага дрэва да iх выскокваюць тры мiлiцыянта ў чорна-сiняй форме, з гумовымi палкамi i чорна-блiскучымi шаломамi. Падлятаюць i пачынаюць бiць. Лупяць па чым папала. Дзяўчынка ў енк. Жонка ў лямант. Соннiк упаў. Галоўны з нападнiкаў, ён i самы крыклiвы, сеў на Соннiка, дупаю да галавы. I давай малацiць палкаю па сцёгнах. Я вам, сукi, палётаю на чырвонае святло! Вы ў мяне на ўсё жыццё запомнiце, як трэба дарогу пераходзiць! Цаляе ён дручком па чэлесе, але не трапляе. Соннiк рукою гаспадарку прыкрыў. Мянцяра ўрэзаў па руцэ так, што Соннiкавы пазногцi парвалi тканiну нагавiцаў i ўелiся ў скуру. Па пальцах пабегла кроў. Соннiка кiнула ў крык. Кроў, кроў у мяне цячэ! Што ты, падлюка, робiш? Кату рогат. Ажно зайшоўся смехам садыст. Соннiк пачаў вольнай рукою зямлю мацаць, зброю шукаць, камень, кусок шкла… Каб нечым улупiць у спiну гвалтаўнiку. Не знайшоў i прачнуўся.
        Сеў на ложку. Памацаў чэлес. Усё на месцы. Крывi нямашака. Выпiў паўшклянкi вады. I так яму стала крыўдна, балюча, пякуча за сябе, за жонку, за дзяўчынку. I так закарцела адпомсцiць вырадку ў шаломе, што Соннiк уявiў у руцэ вялiзны аскепак шкла i вярнуўся ў сон.
        З усяе сiлы ён ударыў у форменную спiну дзюбаю аскепка. Дзюба патрапiла ў хрыбетнiк. Шкло раскрышылася. Мiлiцыянт развярнуўся i ўдарыў Соннiка палкаю па лобе. Удар атрымаўся смяротны. Давялося прачнуцца.
        Соннiк не расплюшчыў вочы. Ён прыдумляў iншае выйсце i ўяўляў аўтакатастрофу. Грузавiк з будаўнiчымi панэлямi налятае на тралейбус. Метал гнецца, як папера. Сыплецца шкляны дождж. Мiлiцыянт паварочвае галаву тварам да здарэння. Соннiк расшпiльвае ягоную кабуру, выхоплiвае пiсталет i з замаху садзiць рукаяткаю ў хрыбетнiк пад каўняром. Крышацца косткi. Паралiтычная сутарга прабiвае мiлiцыянтаў корпус. I ён мехам валiцца на асфальт. Соннiк ва ўпор прыстрэльвае ката. Ён забiвае i дваiх памагатых. Аднаго стрэлам у жывот, другога – у грудзi. Соннiк скасаваў тры жыццi i нечувана ўзрадаваўся. Ён пазiраў на нябожчыкаў i ўсмiхаўся, як дзiця шакаладнай цукерцы. Радасны Соннiк схапiў за руку пераляканае дзяўчо i пабег у двор. Жонка паспяшалася ўслед. Яны беглi праз двары, праз стадыён, праз сквер, праз сад дома для састарэлых, праз завулкi ў цiхую алею на ўскрайку горада, дзе змораныя апусцiлiся на лаўку… Соннiк прачнуўся.
        Ён перавярнуўся з левага на правы бок, каб заснуць роўным, здаровым сном новых жахаў.
        
        17.03.2000
        
        
        
        
ВЯРТАНКА

        
        На Каляды добра апранутая Вяртанка прыляцела з Нью-Йорка ў Менск. Каб не сумаваць з бацькамi, увечары яна наведалася ў рок-клуб «Акварыум». На сцэне мусiла выступаць яе сяброўка марыхуаннай маладосцi. У клубе Вяртанка сустрэла процьму кепска апранутых знаёмых i наабдымалася, набуськалася, напрыцiскалася да стомы ва ўсiм целе. Змораная ад сустрэч i ўражанняў, яна засела за столiк пiць гарэлку з мужчынам у даражэзным пiнжаку. Пiлося ў радасць. Рок-спявачка пацешыла публiку разняволеным iмпэтам. Заля разгайдалася i хадзiла ходарам. Вяртанка ўпала ў эйфарыю. Яна памаладзела на пятнаццаць гадоў. А таму сама не ўбачыла, як патрапiла ў кумпанiю, што паехала да рок-каралеўны дамоў працягваць распачатае свята. Мужчына падпаў пад уплыў агульных настрояў, згадаў маладыя гады, маладыя жаданнi i павалокся за сабутэльнiцаю. У спявачкi пiлi i танчылi паўночы. Развясёленая Вяртанка пажадала займацца любошчамi з сяброўкаю кайфовага юнацтва. Мужчына не супрацiўляўся. Так яны i апынулiся ўтраiх на адным ложку. П’яная гаспадыня дазваляла рабiць са сваiм целам, што каму заманецца. Сiлы пакiнулi яе адразу пасля канцэрту. Вяртанка распранула сяброўку i абцалавала, аблiзала, абсмактала ўсю чыста. А мужчына, скiнуўшы пiнжак, зайшоў i выйшаў у шэсць жаночых адтулiн перад тым, як змэнчыцца ўшчэнт i заснуць. Толькi Вяртанка нiяк не супакойвалася, будзiла, раскатурхвала пачарзе каханкаў i валтузiлася з iмi, як дзяўчынка з лялькамi. Не паспала яна нi хвiлiны, але на золку свежая, вымытая i прыбраная з’ехала ў аэрапорт, каб надоўга, калi не назаўсёды, адляцець у свой горад Нью-Йорк, якi наогул нiколi не спiць.
        
        17.03.2000
        
        
        
        
РЭКТАР

        
        Рэктар iкнуў. Зморшчыўся, пахiтаў галавою, пачырванеў i зноў скалануўся ад iкаўкi.
        Дактары казалi, што iкаўка напала ад ператомы. У адных вока торгаецца, другiя чхаюць, а яму дасталася iкаўка.
        Адпачываць не выпадала. Рэктар душыў спазмы затрымкаю дыхання.
        Ён набраў поўныя грудзi паветра, павольна з шумам выдыхнуў i замёр. Пратрымаўся ў сцятым стане амаль хвiлiну. Цiхенька ўдыхнуў-выдыхнуў. Iкаўка адпусцiла.
        У прасторным, арэхавым, лакiраваным кабiнеце ён быў адзiн. I мог не хвалявацца, што нехта бачыць ягоныя пакуты. Рэктар перажываў за iншае.
        Пад вокнамi унiверсiтэта, на плошчы, перад Домам урада разгортваўся несанкцыяваны мiтынг.
        Рэктар наблiзiўся да акна. Асцярожна адвёў бардовую штору i зiрнуў на пляц.
        Унiзе хваляваўся вялiзны, у тысячаў пяцьдзесят натоўп са сцягамi i транспарантамi. Памiж урадавым гмахам i дэманстрантамi вышнураваўся ланцуг з мiлiцыянтаў. На помнiк пралетарскаму правадыру ўзлез юнак i замацаваў сцяг.
        «Мой, ябi яго маць! Пэўна ж, мой студэнт. Не каб займацца навукаю ў бiблiятэцы, не каб ябсцiся ў iнтэрнаце, а ён, падла неспакойная, на помнiк лезе, у рэвалюцыю гуляецца».
        Кiраўнiк унiверсiтэта расхваляваўся i ледзь зноў не пачаў iкаць. Каб супакоiцца, ён дастаў з шафы крыштальны штоф. Налiў чарку армянскага каньяку, каўтнуў i не зморшчыўся. Цяпло разлiлося ў грудзях, даплыло да страўнiка, суцешыла цела. Рэктар палагаднеў i вярнуўся на свой назiральны пункт. Ён якраз паспеў убачыць той момант, калi з натоўпу вылецела пляшка гарэлкi й разбiлася аб чорную галаву помнiка.
        Натоўп скалануўся, захваляваўся i вось-вось мусiў iрвануцца на штурм Дома ўрада. Але на трыбуну пад помнiкам ускараскаўся лысы, худы, як жэрдка, актывiст i залямантаваў у мегафон.
        Падвоеныя рамы не далi Рэктару разабраць словы актывiста, якi супынiў хвалю абурэння. Як не разабраў ён i словы сiвога кiраўнiка, што наступным узяўся гарлаць у мегафон. Зрэшты, ягоных слоў не разабраў нiхто, бо натоўп засвiстаў i запляскаў.
        Мiтынганты зганялi з трыбуны спiкера камунiстычнага парламента. Яго Рэктар ведаў добра. Не раз i не два даводзiлася засядаць за адным сталом у Доме ўрада.
        «Пiздзец. Будзе куламеса. Паб’юцца, памалоцяцца, падушацца. Хуй з iмi. Хай ляцяць на злом галавы. Унiверсiтэт – ён заўсёды унiверсiтэт, э-э-э, – Рэктар усеўся ў скураны цёмна-вiшнёвы фатэль i адкiнуў сiвую галаву на спiнку. – Чырвоныя, зялёныя, белыя, бел-чырвона-белыя – без рознiцы. I пры Сталiне i пры Гiтлеры вышэйшая навучальная ўстанова дзяржавы не знiкала. Пад камунiстамi, пад кэдэбiстамi, пад нацыяналiстамi унiверсiтэт захаваецца. I пад жыда-фак-срак-масонамi вугал падзення будзе роўны вуглу адбiцця. I без рэктара не бывае унiверсiтэта. Але цi буду рэктарам я? Вось дзе загваздка. Зрэшты, ну i не буду. Папрацаваў. Хопiць. Каб яны ўсе здохлi на гэтым пляцы. Каб iх танкамi падушылi. Быў бы я…»
        Агрэсiўную плынь Рэктаравых думак перарваў грукат у дзверы. Ён спалохана заазiраўся, нiбыта шукаў запасное выйсце. Устаў, сцяўся, сагнуўся, умомант састарэў i падаўся адчыняць. На парозе ўсмiхаўся ружоватвары, белавалосы, блакiтнавокi хлопчык.
        – Што з Вамi? Вы ўвесь збялелi.– Хлопчык заплыў у кабiнет i зачынiў дзверы на ключ.
        – Збялеў! Ссiнеў! Тут счарнееш з гэтымi ябанымi мiтынгамi. Ты толькi глянь у акно. Зараз пачнуць Дом урада штурмаваць. А далей што? Скажы, ты з гэтымi нацыяналiстамi знаешся? Што яны будуць рабiць?
        – Не хвалюйцеся Вы так, а то зноў iкаўка нападзе. Не будуць яны штурмаваць Ваш Дом урада, – хлопчык сцягнуў праз галаву чорны швэдар i застаўся ў блакiтнай саколцы.
        – А я думаю, будуць штурмаваць, – Рэктар распусцiў пятлю на шаўкавiстым гальштуку.
        – Не будуць, – хлопчык вызвалiў на святло сунiчныя смочкi.
        – Будуць, – Рэктар расшморгнуў маланку ў нагавiцах.
        – Не, – вузкiя школьныя нагавiцы паехалi долу.
        Сiнiя майткi ядвабна заiльснiлiся на хлапечых клубах.
        Рэктарскiя нагавiцы павiслi на спiнцы крэсла.
        – Давайце паспрачаемся, – блакiтнавокае хлапчанё засталося адно ў гольфах.
        – Давай, – на Рэктару была толькi афiцыйна-белая кашуля з залатымi запiнкамi.
        – Калi Вы прайграеце, дык прызначыце мяне загадчыкам катэдры фiласофii, – гольф паляцеў у Рэктара.
        – Не змагу. Ты толькi звычайны школьнiк, i раптам я падпiсваю загад з прызначэннем цябе на пасаду загадчыка. Не змагу, – залатыя запiнкi склалiся на падваконне.
        – Якраз цяпер Вы i зможаце гэта зрабiць, мой прыгожы, мой любы, мой разумны Рэктар, – другi гольф павiс на рэктарскiм плячы.
        – А ты? Што ты, мой белацелы, мой малочны, мой салодкi, зробiш, калi прайграеш? – Голы Рэктар сеў на стол.
        – Я вазьму Вас выкладаць на катэдру, дарагi прафесар, калi Вас выпруць з рэктараў, – хлапечая рука пачала пяшчотна бавiцца з Рэктаравым эрэгаваным чэлесам.
        – Усё робiцца праз чэлес, – сказаў той.
        – Праз дупу, – удакладнiў хлопчык i пацалаваў сумны мужчынскi твар.
        Зароў заваконны натоўп. Каханкi iрванулiся да шыбы i прыляпiлi насы да шкла. Людзi прарвалi ланцуг мiлiцыi i беглi да ўрадавага гмаху. Iм напярэймы ляцелi народнафронтаўскiя дружыннiкi з бел-чырвона-белымi павязкамi на рукавах. На ганку ўсчалася мiтусня.
        – Ты прайграў, – Рэктар па-бацькоўску паклаў руку на хлапечае плячо.
        – Чакайце, – той сцепануў плечуком i скiнуў Рэктараву далонь.
        Узяўшыся за рукi, дружыннiкi пачалi адцiскаць штурмавальнiкаў. Тыя развярнулiся i ўлiлiся ў натоўп. Цяпер замест мiлiцыi памiж Домам урада i мiтынгам стаяла дружына.
        – Бачыце, Вы прайгралi, – хлопчык звонка цмокнуў вуснамi ў паголеную шчаку.
        Пад унiверсiтэцкiмi вокнамi ўзнавiўся лямант. Каханкам было цудоўна вiдаць, як у кола юнакоў патрапiў галоўны пракурор рэспублiкi, як падлеткi плявалi яму ў твар. Той закрыў галаву рукамi i пабег у бок унiверсiтэцкага ганку.
        – Да Вас госць iдзе, – малады каханак уздыхнуў.
        – Мяне няма, – Рэктар праверыў, цi надзейна зачынены дзверы, i вярнуўся на свой назiральны пункт.
        – Я ведаю, што Вас няма. Бачыце, яны сядаюць у аўтобусы i едуць штурмаваць цэнтральны камiтэт камунiстаў. А штурмаваць i там не трэба. Камунiсты паўцякалi.
        Рэктар пачуў стукат у дзверы i гучна iкнуў.
        – Супакойцеся, – хлопчык пацалаваў мужчыну ў вусны i пацягнуў да стала. – Вы напiшаце загад пра маё прызначэнне. Вы прагонiце цяперашняга загадчыка на пенсiю. I мы будзем трахацца, як i трахалiся – раз на тыдзень.
        Хлопчык лёг спiнаю на арэхавы стол i пальцамi рассунуў клубы. Мацiцовая ружовасць анусу ўзбудзiла мужчынскi пачатак у Рэктара.
        – Рэвалюцыйныя падзеi Вас натхняюць. Трэба, каб часцей ладзiлiся штурмы, – хлопчык заклаў рукi за галаву i заплюшчыў вочы.
        
        21.03.2000
        
        
        
        
ДАМАВIЧОК

        
        За акном канчаткова сцямнела. Мужчына кiнуў позiрк на гарадскiя агнi i зашморгнуў шторы. У маленькiм пакойчыку было светла i чыста. За круглым сталом сядзела акторка i раскручвала ў келiху духмяны вермут. Мужчына засяродзiў позiрк на сонечным вiскi i цылiндрычнай шклянцы. У прайгравальнiку весялiлася душа Моцарта.
        – Ты абяцала, – мужчына запiў свае словы агнiстым напоем.
        – Гэта быў жарт, – жанчына прыгубiла келiх.
        – Не. Ты абяцала, што мы здымем кiно i зоймемся сексам адразу пасля прэм’еры.
        – Гэта быў самы просты жарт. Ты што, жартаў не разумееш? – Яна паставiла пусты келiх побач з пяшчотна-зялёнай бутэлькаю.
        – Надварот, я цудоўна разумею жарты. Пачуцця гумару мне не бракуе. Тады мы гаварылi сур’ёзна. Я выдатна памятаю той момант, – ён напоўнiў шклянку на чвэрць.
        – Шал нейкi. Пасля той прэм’еры мiнуў год. А тады мы зашмат выпiлi марцiнi i жартавалi.
        – Я не п’ю вiно, ты ведаеш.
        – Добра. Я зашмат выпiла марцiнi, а ты перабраў свайго заўсёднага вiскi, – акторка раздражнёна лiнула вiно мiма келiха.
        Мужчына паклаў на чырвоную лужынку жоўтую папяровую сурвэтку. Тая iмгненна пацямнела. Так цямнее жытнёвае поле, калi сонца забягае за хмурыну.
        – Хочаш паглядзець на чэлес? – мужчына расшпiлiў сталёвую маланку ў нагавiцах.
        – Толькi паглядзець? – жанчына заплюшчыла вочы.
        – Толькi паглядзець, – напятая плоць вызвалiлася з-пад майткаў.
        – Пакажы, – яна глядзела на мужчынскi орган шырока расплюшчанымi, па-дзiцячы здзiўленымi вачыма.
        – Можаш дакрануцца, – вольнай рукою ён паспрабаваў пакласцi жаночую далонь на свой гонар.
        – Нармальны, звычайны чэлес, – яна трымала келiх дзвюма рукамi.
        – Я кажу: можаш пакратаць.
        – Ты ж казаў: толькi паглядзець.
        – Ты паглядзела i цяпер можаш дакрануцца.
        Акторка правяла ўказальным пальцам па шаўкавiста-бэзавай галоўцы.
        – Ён такi цёплы, такi гарачы.
        – Ён поўны крывi. Абгарнi яго пальцамi i вадзi ўверх-унiз.
        Акторка згарнула далонь, пяшчотна сцiснула чэлес i распачала мастурбаванне. Мужчына расшпiлiў верхнi гузiк яе белай кашулi.
        – Што ты робiш? – яна паспрабавала зашпiлiцца.
        – Расшпiляю кашулю, – ён схапiў яе запясцi i не даў зашпiлiцца.
        – Нашто ты расшпiлiў кашулю?
        – Я хачу паглядзець на цыцкi, на смочкi i пуп.
        – Ты сто разоў бачыў маё цела ў кiно.
        Акторка перастала супрацiвiцца. Мужчына вярнуў яе пальцы на чэлес. Яна працягнула ананiраванне.
        – А цяпер мне карцiць паглядзець на тваё цела не на экране i не на здымачнай пляцоўцы, а тут, калi мы адны.
        Мужчына памылiўся. У пакоi знаходзiўся трэцi – маленечкi, крышку большы за пацука, Дамавiчок. Ён сядзеў на падваконнi i назiраў iнтымную сцэну праз шчылiну памiж штораў.
        – Я хачу дакрануцца да тваiх смочак самым кончыкам залупы.
        – А я не збiраюся займацца з табою сексам, – тэатральна гучна выгукнула Акторка, але не пакiнула масiраваць канец.
        – Збiраешся! – сказаў Дамавiчок, i не проста сказаў. Ён сказаў гэта двума галасамi ўадначассе. I не проста двума галасамi, а мужчынскiм голасам, якi пачулi ўсе, i жаночым, якi пачула адно Акторка.
        – Не-е-е, – вяла запярэчыла яна сама сабе.
        – Табе не падабаецца чэлес? – мужчына паспрабаваў расшпiлiць другi гузiк на яе кашулi. Акторка пачала супрацiў. Яны павалiлiся на падлогу. Яны сплялiся ў вузел бiялагiчнае бойкi. Яны тузалiся, драпалiся, кусалiся, крычалi, стагналi, раўлi, пакуль не апынулiся цалкам голымi пасярод парванага на кавалкi шмацця.
        – Табе не падабаецца мой чэлес? – мужчына ляжаў на спiне i глядзеў на столь.
        – Падабаецца, – жанчына ляжала на жываце i глядзела ў падлогу.
        – Я мяркую, што твая похва гатовая прыняць мой чэлес, – мужчына перавярнуў жанчыну з жывата на спiну.
        – Гэта будзе першы i апошнi раз, – Акторка ўзняла каленi i развяла сцёгны.
        – Канешне, гэта будзе памiж намi першы раз, – мужчына ўвайшоў у жанчыну.
        Похва шчыльна абхапiла чэлес. Залупа ўпiналася ў матку.
        – Як табе падабаецца?
        – Мне падабаецца, калi павольна, калi дастаеш да маткi, калi ў мяне ўсё пачынае торгацца i сцiскацца…
        Дамавiчок дачакаўся, пакуль акторка атрымала аргазм, а мужчына ўласнаручна выдаiўся ёй на пуп, i тады сышоў праз сцяну ў суседнюю кватэру.
        – Паглядзi, я ўся ў драпiнах i сiняках, – Акторка лiзнула абадранае да крывi калена.
        – I я ўвесь у кровападцёках. Мы зараз палiчым, колькi iх у цябе i ў мяне, – мужчына лiчыў уголас.
        – У мяне трынаццаць ранаў, – скончыў ён.
        – А ў мяне болей, у мяне семнаццаць.
        За акном развiднела. Мужчына рассунуў шторы.
        
        03.06.2000
        
        
        
        
НАЧНIЦА

        
        Мужчына сустрэў сябра. Не бачылiся даўно. Тэма ў для гутаркi хапала. Зайшлi ў бар, замовiлi гарэлкi з канапкамi. Паплыла няспешная гутарка. Чыста славянская справа: сардэчна пагаварыць за чаркаю.
        Бар знаходзiўся ў гатэлi, насупраць палаца прэзiдэнта, таму наведнiкаў было няшмат, гарэлка налiвалася якасная, а курыная руляда мела выдатны смак.
        Нi мужчына, нi сябра не мелi анiякага дачынення нi да першай асобы, нi да ягонай адмiнiстрацыi. Проста абодва выраслi ў сталiцы i добра ведалi, дзе можна спакойна пасядзець, добра выпiць, смачна паесцi i не зрабiць шкоды ўласнаму бюджэту.
        Звечарэла. Выхаваная афiцыянтка папярэдзiла, што прынесла апошнiя грамы. Пачалося абмеркаванне далейшых шляхоў. Сышлiся на наведваннi начнога клуба. Той клуб, як i бар, быў не зусiм звычайны. У iм не грымела музыка, нахабныя дзявулi не трэслi азадкамi ў пражэктарным святле, i слiзкатварыя сутэнёры не зазiралi ў вочы. А была двухпакаёўка з высачэзнай, як у музеях, столлю, дзе гаспадарыла Начнiца з памочнiцаю.
        Мужчына лёг са статнай Начнiцаю. А сябра ўладкаваўся з белагаловай памочнiцаю.
        Ад алкаголю ў мужчыны замарудзiлiся насенне ўтваральныя працэсы. Гадзiну ён прамаркiтаваўся з вялiкагрудай вакханкаю, пакуль гумовы мяшэчак напоўнiўся спермаю.
        А ў сябра выпiтае, наадварот, паскорыла абмен рэчываў. Ён скончыў секс з беласкурай гейшаю праз пяць хвiлiнаў i заснуў.
        Мужчына прыняў душ i папрасiў гаспадыню пабудзiць сябра. Той не хочучы вярнуўся ў рэальнасць.
        – Вы заплацiлi за цэлую ноч. Заставайцеся да ранiцы, – Начнiца пагладзiла мужчынскую галаву, як мацi сынаву.
        Сябрам спадабалася прапанова, але надыходзiў працоўны дзень у рэжымнай радзiме.
        
        24.06.2000
        
        
        
        
БЛУДНIЦА

        
        Журналiст запрасiў Блуднiцу ў рэстарацыю.
        – Што ты будзеш есцi?
        – А што ў iх ёсць?
        Журналiст паклiкаў афiцыянта.
        – Што ў вас можна хутка з’есцi, каб не чакаць тры гадзiны?
        Афiцыянт надзьмуўся.
        – Халаднiк ёсць. Будзеш халаднiк?
        – Акрамя халаднiка ў iх нiчога няма?
        – У вас ёсць першае акрамя халаднiка? – Афiцыянт адмоўна захiтаў галавой. – Дранiкi са смятанаю ёсць? Хутка зробiце? Будзеш дранiкi?
        – А што мне застаецца, акрамя халаднiка i дранiкаў?
        – Што будзеце пiць? – завучана расцягнуў афiцыянт.
        – Кава i вада ў вас знойдзецца?
        – З газам? Без газу?
        – А мне вiна, белага… Якое ў вас вiно? – какетлiва замуркала Блуднiца.
        – Алкаголь iншым разам. А ваду негазаваную, – абсек журналiст.
        – А мне можна з газам! – не здалася жанчына.
        Афiцыянт сплыў з пакрэмзанай паперкаю ў выпешчанай руцэ.
        – Пачнём? – журналiст запусцiў магнiтафон. – На тэлебачаннi ты зрабiла заяву, што зможаш задаволiць 333 мужчыны ўзапар. Ты сур’ёзна збiраешся здзейснiць секс-марафон, цi гэта заяўлена дзеля эпатажу?
        – Можа, мы спачатку паямо?
        – Ты што, не снедала?
        – Я ем, калi прыходжу са школы. А вы заўсёды снедаеце?
        – Твая тэлезаява сур’ёзная?
        – А вы сумняваецеся?
        – Адкуль узнiкла iдэя з секс-марафонам?
        – Вы не здагадалiся? З кнiгi рэкордаў, там розных прыколаў хапае. Я вырашыла паставiць рэкорд. Афiцыянт, праўда, казёл? Нават не папытаў цi можна мне пiць ваду з лядоўнi, цi няможна. Вось пабачыце – прыпрэ з лядоўнi. Ненавiджу ледзяную ваду. Можна ангiну падхапiць.
        – А з мужчынамi ты не баiшся нешта падхапiць, што-небудзь горшае за ангiну?
        – Мужчыны пройдуць тэст.
        – А дзе ты возьмеш столькi мужчын?
        – Усе жывёлы хочуць трахацца, а тут бясплатна i рэкорд, i тэлебачанне, радыё, iнтэрнэт i ўсё такое. Хто ня хоча стаць вядомым?
        – Ты думаеш знайсцi ў Мiнску трыста самцоў, якiя пагодзяцца маркiтавацца на публiцы?
        – Нашто iх шукаць у Мiнску? Галоўнае – зрабiць рэкламу. Мужчыны прыедуць з усяго свету. I праводзiць марафон не абавязкова ў Беларусi, можна ў Стакгольме, у Швецыi нават лепш.
        – А што думаюць наконт твайго праекту бацькi?
        – Думаюць? Яны гавораць, а не думаюць. Мама, як i вы, не верыць у сур’ёзнасць намераў. Яна тое самае слова ўжыла – «эпатаж». Паганае слоўца. Старое. Выцвiлае. А бацька сказаў, што яму ўсё роўна. Ён з намi не жыве. У яго новая сям’я, дзiця. Ён мне чужы.
        Афiцыянт прынёс халаднiк i вараную бульбу, пасыпаную кропам. Блуднiца праглынула ўсё ўвобмiльг. Яна абцёрла сурвэткаю ружовыя кроплi з круглага падбароддзя. Глынула вады. I павяла вачмi ў бок дыктафона.
        – Ты спрабавала раней займацца падобнымi рэчамi?
        – А хто не займаецца падобнымi рэчамi?
        – Колькi мужчын ты змагла задаволiць за адзiн прыём?
        – Цi можна маю колькасць назваць рэкордам? Не! Iх было 13.
        – А чаму менавiта 333?
        – Вы ж ведаеце лiчбу д’ябла? 333 – яе палова. Толькi з першага заходу я не вытрымаю такую колькасць. I ў пэўнай ступенi мае намеры антыхрысцiянскiя. Але як на што паглядзець; i Блуднiцы трапляюць у святыя.
        – Ты збiраешся сысцi ў манастыр?
        – З чаго вы так падумалi? Я буду паступаць ва унiверсiтэт на бiялогiю. Чалавек – жывёла.
        – Карацей, ты не лiчыш свае намеры амаральнымi?
        – Што ёсць мараль?
        – Пытаннi задаю я. I за рэстарацыю плачу я. Будзеш плацiць, будзеш i пытаннi задаваць. Тое, што ты наважылася зрабiць, амаральна?
        – А можна, я сама заплачу за абед?
        – Ты будзеш мяняць паставы? У цябе ёсць сакрэты?
        – Вядома, буду прымаць розныя паставы, гэта ўзбуджае мужчын. Вялiкiх сакрэтаў у мяне няма. Проста ў мяне найлепшае жаночае цела ў свеце.
        – Мiнет i анальны секс будуць выкарыстоўвацца?
        – Спадзяюся, не.
        – Ты не баiшся, што можна памерцi ад перанапружвання?
        – Збольшага ад гэтага памiраюць мужчыны. Дый дактары ў падобных сiтуацыях абавязкова прысутнiчаюць.
        – Да цябе хто-небудзь ладзiў падобныя марафоны?
        – Так, i лiчба там – 250 мужчынаў.
        Прынеслi дранiкi са смятанаю.
        – Больш за ўсё на свеце я ў дзяцiнстве не любiла есцi дранiкi. А чым вас кармiлi ў дзяцiнстве?
        Журналiст схаваў у кiшэнь дыктафончык, нахiлiўся да ружовага тварыку i прашаптаў:
        – Падманам.
        
        15.08.2000
        
        
        
        
ДЗЮННIК

        
        Жанчына ляжала на нудысцкiм пляжы. Яна пазiрала на адпачыннiкаў праз чорныя акуляры.
        Гэта толькi здаецца, што на нудысцкiм пляжы адсутнiчае эратычная iнтрыга. Маўляў, усе распранулiся, i цiкаўнасць скончылася. Зусiм не. Па-першае, хто i як распранаецца.
        Вось з’явiлiся мацi з сынам. Мацi ў белым нагавiчным касцюме, сын ў чырвонай бейсболцы з футбольным мячыкам. Мацi гадоў 35, сыну 15. Распранацца пачала мацi. Яна скiнула нагавiцы i пантофлi. Сын падбiваў мяч каленьмi. Мацi спачатку скiнула майткi, за iмi кашулю i апошнiм зняла станiк. Сын працягваў забаўляцца з мячом, ён высока падкiдаў яго i лавiў, падаючы на пясок. Увесь час, пакуль белацелая мацi плёхалася ў хвалях, сын лавiў мяч.
        За мацi з сынам на пляж выйшлi трое маладых людзей: два юнакi i дзяўчына. Юнакi адразу па-салдацку хутка паскiдалi апранахi i галяком далi нырца ў мора. Дзяўчына зняла майткi, але засталася ў сукенцы. З хвiлiну яна прастаяла ў нерашучасцi з майткамi ў руцэ i зноўку iх уздзела. Скiнула сукенку i пабегла да юнакоў у хвалi.
        Жанчына сачыла праз акуляры за ўсiмi, хто з’яўляўся на пляжы. Дзьмуў вецер, i больш за гадзiну яна праляжаць не змагла. Абтрэсла з цела пясок, апранулася i пайшла праз дзюны ў гатэль.
        На горцы, над пляжам, у высокай траве хавалiся ад ветру вопытныя адпачыннiкi. Жанчына iшла па пясчанай сцяжыне i разглядала розныя сцэнкi. Вось цалуюцца два аголеныя хлопчыкi. А тут стары, загарэлы да чарнаты дзед лашчыць рукою мiжножжа такой жа старой i такой жа загарэлай да брунатнасцi бабулi. А там цалкам апрануты дзядзька разглядае ў бiнокль нудыстаў, сярод якiх пяць хвiлiнаў таму ляжала i яна сама.
        Пляж нудыстаў жыве тым, што ўсе назiраюць за ўсiмi i ў знак удзячнасцi за магчымасць назiраць за iншымi дэманструюць свае аголенасцi.
        Жанчына спусцiлася з дзюны ў лагчыну, за якой пачынаўся сасоннiк. На ўскрайку лесу яна заўважыла Дзюннiка. Той, голы, у адных чаравiках, стаяў да яе спiнаю. У Дзюннiка была пастава дагледжанага атлета. Пачуўшы крокi, ён павярнуўся. Жанчына пабачыла ўсмешку на правiльным твары i напяты доўгi чэлес з ружовай галоўкаю. Жанчына на iмгненне спынiлася. Яе ўразiлi памеры i абрысы мужчынскага стрыжня. Амаль такi яна сустракала ў кнiзе па старажытнай мiталогii. Падобны, заўсёды напяты орган меў Прыап. З думкамi пра Прыапа жанчына ўцякала ад Дзюннiка.
        Той не крыўдаваў. Дзюннiк наогул вельмi бяскрыўдная i сцiплая iстота. Шторанiцы ён з’яўляецца на ўскрайку нiзкарослага ляска, каля дзюнаў, узбуджае рукамi свой канец i паказвае яго самотным жанчынам. Па ягоных перакананнях, усе самотныя жанчыны прыходзяць на пляж нудыстаў, каб паглядзець на мужчынскiя генiталii, толькi на пляжы ўсе генiталii ў абвiслым цi зморшчаным ад халоднай вады стане. А вось ён, Дзюннiк, патурае патаемным жаночым iнстынктам i дэманструе найвыдатнейшы чэлес.
        З боку лесу да Дзюннiка наблiжалася iншая жанчына ў цёмных акулярах. Ён старанна мастурбаваў. Калi сцежка, па якой крочыла жанчына, падышла на мiнiмальную адлегласць, Дзюннiк павярнуўся i паказаў усю велiч свайго прыапiзму.
        – О-о-о! – выгукнула ўражаная самка.
        Каб лепей разгледзець дэталi, яна ссунула акуляры на лоб.
        Дзюннiк задаволена ўсмiхаўся на ўсю шырыню роўназубага рота. Блiскучая кропелька з’явiлася на самым кончыку залупы.
        Бляск на кропельцы спермы настолькi ўзбударажыў жаноцкую сутнасць, што гаспадыня цёмных акуляраў пачала нервова зрываць з сябе вопратку. Усмешка сышла з твару ў Дзюннiка. А калi аголеная, белавокая жанчына паспрабавала наблiзiцца да яго, той кiнуўся ў лес, толькi яго i бачылi.
        Агаломшаная ўбачаным жанчына азiрнулася навокал: нiдзе нiкога не было. Яна спехам апранулася i падышла да месца, дзе стаяў Дзюннiк. Яна прысела на кукiшкi, каб лепей разгледзець сляды. Нiякiх слядоў на тонкiм пяску, акрамя птушыных, яна не ўбачыла. «Што толькi не ўбачыцца на трэцi месяц без мужчынскае пяшчоты», – падумала жанчына i накiравалася на нудысцкi пляж.
        У высокай траве, на горцы, над пляжам яна ледзь не наступiла на нагу мужчыну, якi старанна рабiў кунiлiнгус зусiм маладзенькай жанчынцы. А праз дваццаць крокаў яна стала сведкаю люстранога адбiтку папярэдняе сцэны: кабета ў гадах рабiла мiнет хударляваму падлетку ў чырвонай бейсболцы. А за тры крокi ад пляжа два маладыя чалавекi ўстаўлялi свае чэлесы ў похву адной дзяўчыны.
        Жанчына легла на пясок каля самае вады. I пачала сачыць з-за акуляраў за наведнiкамi нудысцкага пляжа.
        Адразу за ёю на пляж выйшаў кульгавы дзядзька з бiноклем на грудзях. Ён разаслаў зялёны ручнiк, сеў на яго i, седзячы, распрануўся. Перад тым як зняць плаўкi, ён хвiлiнаў колькi сядзеў у нерашучасцi. Потым скiнуў iх i лёг на жывот.
        Пакуль дзядзька разважаў, здымаць яму ўсё чыста цi не, на пляжны пясок прыйшла пара загарэлых да немагчымага старых. Ён распрануў яе, а яна распранула яго, i яны ўзялiся за рукi, як дзецi, i пайшлi ў хвалi.
        Два хлопчыкi прыйшлi за старымi адразу, але яны так i засталiся загараць у доўгiх шортах.
        Жанчына ў акулярах была цалкам перакананая, што хлопцы саромеюцца здымаць свае шорты, бо ў iх напятыя чэлесы, бо iх узбуджае яе выдатнае цела, асаблiва яе вялiкiя грудзi, адна з якiх ледзь не ўдвая большая за другую.
        
        19.08.2000
        
        
        
        
ДАЛАКОПНIК

        
        – Калi што народзiцца, дык абавязкова памрэ. Калi нехта закопвае магiлу, дык знойдзецца той, хто раскапае. I не горшая ў мяне работа за ўсе астатнiя работы. Далакопы з ранiцы выкопваюць ямiну, а ўдзень засыпаюць. Я ж наадварот: увечары раскопваю, а пад ранiцу закопваю. Кожнаму сваё. – Далакопнiк сядзеў на пяску i гаварыў да новенькага, толькi з-пад гэблiка, крыжа.
        У Далакопнiка быў святы абавязак: перад тым, як пачаць раскрыццё капца, растлумачыць яму свой намер, пераканаць, калi заўгодна, у неабходнасцi эксгуматарскiх дзеянняў.
        – Вось ляжыш ты там, пад пяском, малады i прыгожы. Яшчэ малады i яшчэ прыгожы, а пройдзе тыдзень-другi, дабярэцца да цябе чарвяк. Шмат у нашым жыццi ёсць дарог, а вядуць яны ўсе да магiлы. I дарога чарвяка завядзе ў магiлу, у тваю магiлу. I з’есць ён цябе дарэшты.
        Далакопнiк узяў з суседняга капца шклянку з ландышамi. Кветкi вынуў i паклаў пад сiнi крыж, ваду вылiў на пясок. У вызваленую шклянку нацурболiлася спiрту, поўненька, пад самыя берагi. Пiлося нагбом i не закусвалася. Ландышы вярнулiся ў прадэзiнфiкаванае шкло.
        – Можна i пачынаць, – Далакопнiк увагнаў блакiтнае лязо рыдлёўкi ў жоўты пясок магiлы.
        Работа пайшла спраўна. Невысокi, шырокi, як шафа, Далакопнiк рыў не горш за экскаватар сярэднiх памераў. Зямля акуратнымi пагоркамi клалася вакол ямiны. Светлы крыж стаяў прытулены да суседняга крыжа, нiбыта абдымаў i цалаваў свайго старэйшага калегу i настаўнiка. Праз якую гадзiну Далакопнiкава рыдлёўка ўжо выбiрала жвiр абапал зялёнай труны.
        – Вось i сустрэлiся, – прагаварыў Далакопнiк, уздымаючы века сталёвым цвiкадзёрам. – Так бы ляжаў i чакаў свайго чарвяка, а так пагуляеш яшчэ, дабегаеш тое, што не дабегаў, дакахаеш тых, каго не дакахаў, даспяваеш свае песнi.
        Нябожчык быў надзiва прывабным юнаком з доўгiмi iльнянымi валасамi. Далакопнiк прыпаў да юнаковых вуснаў сваiм праспiртаваным ротам i пачаў рабiць штучнае дыханне. Далакопнiк соп, набiраў поўныя грудзi начнога паветра i ўганяў яго ў мёртвыя лёгкiя. Жыццё вярнулася ў маладое цела пахаванага. Ён расплюшчыў блакiтныя вочы i пабачыў зарослы кудламi твар Далакопнiка.
        – Што гэта? Дзе я? Ты хто? – Хлопец сеў у труне.
        – Цiха, цiха. Не гарлай, тут усе спяць, а ты крычыш. Пасядзi, сагрэйся крыху. Вось табе мая ватоўка, – Далакопнiк ахiнуў хлапечыя плечы старой, спрэс у закарэлай зямлi ватоўкаю.
        – Ты, корч стары, кажы, дзе мы? – Блакiтныя вочы налiлiся чырвонай злосцю. – Гавары, блядзь, а не то адарву тваю баранову галаву i ў зямлю закапаю, каб яе жукi зжэрлi.
        Далакопнiк спахмурнеў, моцна ўдарыў кулаком у юнаковы грудзi, так, што той зноўку выпрастаўся ў труне, кiнуў цвiкадзёр яму на шыю, ускочыў i наступiў на iнструмент неваксаваным ботам. Юнак захрыпеў.
        – Хрыпi, пахрыпiш у мяне яшчэ не гэтак. Я цябе, смаркача-нахабнiка, навучу, як са старэйшымi гаварыць. Ты мяне паважаць будзеш, любiць i шанаваць больш, чым Бога, больш, чым Божую Мацi. Я табе даў яшчэ кавалак жыцця, а ты язык паскудны распускаеш. Цяпер сядзь i памаўчы. Я гаварыць буду. I ватоўку вярнi, ноч халодная.
        Цвiкадзёр зняўся з шыi маладога нябожчыка, ватоўка сцягнулася з ягоных плячэй. Далакопнiк паставiў пад нахiлам века труны i спрытна, ускараскаўшыся па iм, вылез з ямiны, не забыўшыся прыхапiць рыдлёўку i цвiкадзёр. Наверсе ён яшчэ набухаў сабе спiрту ў шклянку:
        – Гiгiена перш за ўсё! З такiмi, як ты, без спiрытусу не абысцiся. А табе ўжо спiрт не дапаможа. Ты свой алкаголь выжлукцiў. Набраўся, як дзюдзька, i за стырно. Чорт табе брат. Вось i сядзiш цяпер на сподзе магiлы, i не ведаеш, як быць далей. А Далакопнiк ведае, работа ў мяне такая – ведаць пра вас, небаракаў, усё чыста i ўзад i ўперад. Кроў! Свежая жаночая кроў дасць табе жыццё. Маладая, гарачая, смачная. Толькi яна, i нiшто iншае, паставiць цябе на ногi. А цяпер вылазь, дапаможаш капец аднавiць, каб наранiцу нi знаку, нi следу не было пра нашыя справы начныя. Каб ландышы ў шклянцы пад крыжам стаялi, быццам нiхто iх i не кранаў.
        Далакопнiк паспрабаваў выцягнуць прыгажуна з магiлы за руку. Тая лёгка адарвалася ад пляча, выслiзнула з рукава i засталася вiсець у лапе Далакопнiка.
        – Работнiкi ў моргах пайшлi. Усё робiцца, як не сабе. Руку i тую прышыць не могуць. Ладна, не бяды, прышыю я табе руку. Давай другую.
        Лёгка, як роднае дзiця, юнак выцягнуўся з ямiны.
        Хутка, з азартам Далакопнiк засыпаў ямiну i зрабiў акуратны капец з крыжам, пад якi паставiў кветкi ў шклянцы. Кароткая чэрвеньская ночь сканчалася. Мужчыны хуценька пабеглi праз могiлкi i зачынiлiся ў дамку вартаўнiка. Далакопнiк лiчыўся на могiлках за вартаўнiка. Працаваў ён сумленна, кожную магiлу любiў, як родную. Бамжоў, п’янтосаў i злодзеяў з вандаламi ганяў, лавiў i бiў няшчадна. Яго паважалi. Яго нават вылучалi на атрыманне ордэна за выдатныя працоўныя подзвiгi. Але ўзнагароды не ўручылi: маўляў, што гэта за подзвiгi на могiлках. Далакопнiк старанна перапiсаў прозвiшчы сквапных начальнiкаў, каб у свой час прыгадаць iм абразу. Ёсць дзень, i ёсць ноч. Удзень яны кiруюць светам, а ўночы ён правiць баль. Устае сонца i заходзiць сонца. I сонца зойдзе для тых уладароў, як зайшло для маладзенькага прыгажуна, калi ён п’яны ўдрызiну разбiўся на машыне аб дрэва, насмерць.
        У вартоўнi стаяла халадэча, як у пограбе. Далакопнiк зашморгнуў нiколi не праныя фiранкi i засвятлiў кволую лямпачку. Аднарукi мярцвяк разгублена стаяў у парозе.
        – Праходзь да стала, здымай вясельны пiнжак, сядай, будзем цябе рамантаваць, – гаспадар дастаў з шуфлядкi доўгую сапожную iголку i тоўстыя нiткi.
        Як тая швачка, ён i пры цёмным святле спрытна ўдзеў нiтку ў iголку. Агледзеў парванае плячо, прыклаў да яго руку i пачаў шыць шпарка, як машынка. Юнак касавурыў вока на акуратнае шво, што ахоплiвала абручом плячук. Iголка, зрабiўшы два колы, спынiлася пад пахаю.
        – Прымацавалi. Цяпер у падполле лезь, удзень паспiш, адпачнеш у халадку, увечары я швы здыму, i будзеш як новенькi. Чакай, я крыху папырскаю мёртвай вадою на твае раны. Вось так i вось так. У цябе, мой даражэнькi, цяжкая ноч была. Не так яно i проста – з таго свету на гэты вярнуцца. Лезь у пограб, там у кутку матрац намацаеш, на яго i кладзiся. I хутчэй давай, бо сонечнае святло цяпер шкоднае для твайго здароўя, загараць ты больш не будзеш, гэта дакладна.
        Далакопнiк закрыў падполле дашчанай накрыўкаю i паставiў на яе зэдаль з эмаляванай вываркай, поўнай найчысцейшай мёртвай вады.
        Уставала сонца, ружавелi вершалiны могiлкавых клёнаў, прачыналiся вароны, вечныя спадарожнiкi жалобных рытуалаў. Пачынаўся дзень. Ён пачынаўся для жывых, а мёртвыя працягвалi глядзець бясконцы, бессюжэтны, чорны сон. Такi ж сон бачыўся i маладому нябожчыку ў падполлi, пакуль на захадзе не закацiлася чырвонае сонца, i сон не стаў крывавым, i ён не прачнуўся.
        – Вылазь, ноч на двары, i працаваць пара. Касцюмчык у цябе нi к чорту. Вось я тут тое-сёе прыхапiў. Скураное, чорнае, надзейнае. Цяпер усiх хаваюць у нядзельных гарнiтурах. Непрактычна. Адзiн дожджык, другi, i ад гарнiтурчыку лахманы засталiся. Каб я ў начальнiках працаваў, выдаў бы загад, каб хавалi людзей у скураной вопратцы. Бачыш, як табе чорнае да твару. А цяпер павячэрай. Я, дзеля твайго здароўя, у лякарню злётаў i бутэлечкай крывi разжыўся. Яна не зусiм свежая, але лепш такая, чым з пустым страўнiкам iсцi на паляванне. Пi, не гiдуйся.
        Далакопнiк пасунуў па стале шклянку, поўную цёмнай, свежамарожанай чалавечай крывi. Дрыготка прабiла ягонага госця. I раптам ён пачуў такую смагу, што адным глытком спаражнiў вялiкую шклянку, якая моцна патыхала ландышамi. Гаючая цеплыня разлiлася па целе. Галава крыху захмялела, i юнак адчуў усю радасную паўнату зямнога жыцця. Нiколi раней яму не было так добра i прыемна. Нi гераiн, нi какаiн, нi тым больш алкаголь не давалi падобнай радасцi.
        – Дайце яшчэ. Каб я ведаў, што ёсць такое задавальненне, я б памёр значна раней. А то алкаголь, наркотыкi i дзеўкi, сукi, пляшкi i кайф – усё жыццё збаёдаў на iх. Мог бы стаць прыстойным кампазiтарам, паверце, вельмi прыстойным, не Моцартам i не Шонбергам, але авангардовую оперу ў стылiстыцы ранняга Пракоф’ева напiсаў бы, нешта буфанаднае, цыркавое, з чорным гумарам. Я i лiбрэта пачаў прыкiдваць: танец чорных малаткоў з белымi цвiкамi. Вам зусiм нецiкава?
        – Гэта мiнулае. Ты яго лепей забудзь, не ўспамiнай. Ты цяпер паляўнiчы за крывёю, без свежай крывi не пратрымаешся i аднаго дня. Будзеш хадзiць штоночы на паляванне. Спачатку забiвай дзяцей i жанчын. Старых лепей не чапаць, у iх хваробы, можна атруцiцца. I з мужчынамi не спяшайся змагацца, напачатку трэба сiлы назбiраць. Кроў высмоктвай з горла, i не вянозную, а артэрыяльную, яна ўдвая больш карысная. Пажывеш у мяне, а потым што-небудзь прыдумаем.
        – Пачакайце, дык я што – вупыр? Вы мяне з магiлы ўзнялi, каб зрабiць крывасмокам? Няўжо нельга нешта iншае прыдумаць замест крывi?
        Далакопнiк вылiў у шклянку з бутэлькi рэшткi крывi i паставiў перад вупырам. Той адразу ж высмактаў з бруднага посуду салёнае змесцiва.
        – Першы раз табе цяжка давядзецца, а таму вядзi ахвяру сюды, на могiлкi. Я табе, калi што якое, дапамагу яе асвежаваць. I не асуджай нi сябе, нi мяне. Свет такi, як ёсць, i кроў цячэ ў iм у тых кiрунках, куды мусiць цекчы. Ночы цяперака кароткiя, так што спяшайся, сынок.
        Дзверы старожкi расчынiлiся ў непралазную могiлкавую цемрадзь. Прыгожатвары вупыр ступiў у яе, як у пекла. Ён не стаў выбiрацца з могiлак праз браму, а пералез праз цагляны плот i скочыў у зарослы бэзам аднапавярховы завулак. Па iм ён выйшаў на шырокую вулiцу, дзе ўдалечынi свяцiўся знак метро. Вупыр не змог прыдумаць нiчога лепшага, як даехаць да свайго ўлюбёнага начнога клуба. Ён усё яшчэ спадзяваўся, што батва з Далакопнiкам – не што iншае, як дурны сон. Зараз ён зойдзе ў клуб, замовiць вiскi, вып’е, сустрэне кагонебудзь са знаёмых, i яны разам пасмяюцца з крыважэрных маразмаў.
        Нiякiх знаёмых у клубе не знайшлося. I бармены за стойкаю стаялi новыя, i ахоўнiкi змянiлiся, i стрыптызёркi ўсе, як адна – невядомыя. Пэўна з-за таго, што там ладзiлi фэст геi з лесбiянкамi i трансвестытамi, такiм чужым выглядаў родны клуб. Вупыр сеў у кутку з вялiкай шклянкаю вiскi. Ён паспрабаваў зрабiць глыток i не змог. Страўнiк сцяўся, i алкаголь вылiўся праз рот i нос, на падлогу. Здаецца, нiхто не заўважыў, як скурчыла i званiтавала крывасмока. Ён абмыў твар у прыбiральнi i вярнуўся ў танцзалу. Каля барнае стойкi, на высокiм аднаногiм крэсле ён заўважыў даўнюю каханку.
        – Ты сягоння самотная? Такая прыгожая i адна сядзiш каля стойкi, гэта небяспечна. Хочаш, пачастую? Марцiнi. Раней ты вельмi любiла сухi марцiнi. Двайны марцiнi, бармен. Ба-а-армен, налi маёй жанчыне самага сухога марцiнi. А я сваё сягоння выпiў. Усё выпiў, да кроплi. Болей не магу. Можа, пазней змагу, а зараз прапускаю. Пi. Я вельмi рады цябе бачыць. Як i кожны мужчына рады сустрэцца са сваёй першай у жыццi жанчынаю.
        Вупыр абняў жанчыну ў сiнiм парыку за аголеныя плечы i пацалаваў у шыю. Клуб перакулiўся ў вачах крывасмока дагары нагамi. I музыка загучала ў адваротным кiрунку. Наведнiкi не выпiвалi змесцiва шклянак, а вылiвалi яго з сябе, неслi да бармена, той вяртаў iм грошы, вадкасцi залiвалiся ў бутэлькi. Дыджэй не гаварыў, а паядаў словы. Стрыптызёркi апраналiся…
        – Што з табой? Э-э-й! Ку-ку! Я тут. Ты сапраўды перабраў. Так нельга. I твар у цябе белы, як у нябожчыка. Дарэчы, мне сказалi, што ты разбiўся на машыне. А я не паверыла. Яны клялiся, што ты забiўся, а я смяялася i, як бачыш, мела рацыю. Пра цябе столькi рознага брыдкага распавядаюць, што я стамiлася выслухоўваць. Ты разоў дзесяць канаў ад перадазiроўкi гераiнам, разоў пяць сканчаў жыццё самагубствам, разбiваўся на самалёце, памiраў на жанчынах, нават п’яны замярзаў у снезе на могiлках, i такое гаварылi. Табе трэба дамоў, ты вырубаешся.
        Крывасмок угаварыў жанчыну правесцi яго дамоў. Той стала шкада свайго першага ў жыццi мужчыну. Яны разам выйшлi з аглушальнага грукату ў цiшу начнога праспекту. Вупыр адчуў сябе лепш, ён да болю сцiснуў цёплую жаночую руку i прапанаваў набыць дозу. Каханка не ўпарцiлася. Яны занырцавалi ў метро i выйшлi непадалёку ад могiлак, на якiх працаваў Далакопнiк.
        – Ты не паверыш, але я раскажу табе праўду. Нiякiх наркотыкаў, нiякай дозы гераiну ў гэтай чортавай старожцы я не набуду. Iх там i няма. Там… там iншае… Памаўчы. Я разбiўся на машыне, заснуў п’яны за рулём, i клён выскачыў насустрач. I разбiўся я насмерць. I мяне пахавалi тут, на гэтых праклятых могiлках, а нейкi… Як табе сказаць… Д’ябал, што называе сябе Далакопнiкам, адкапаў мяне i ўваскрасiў.
        Жанчына не паверыла. У якасцi доказу вупыр паспрабаваў паказаць шнар на прышытае руцэ. Але ад швоў i знаку не засталося. Тады ён запрапанаваў пералезцi праз плот i адшукаць крыж са сваiм прозвiшчам. Свой капец крывасмок знайшоў хутка. Жанчына ў святле запальнiчкi чытала прозвiшча каханка, калi лязо рыдлёўкi рассекла яе сiневалосы голаў напалам. Далакопнiк абцёр аб пясок акрываўленую рыдлёўку.
        – Смакчы, давай, пакуль свежая. Што стаiш, як слуп? Грызi горла i сiлкуйся. Ты ў мяне малайчына, талент, можна сказаць, ён або ёсць, або яго няма. I не важна, чым ты займаешся – музыку пiшаш, цi кроў высмоктваеш з першай жанчыны. Галоўнае, каб таленавiта справа рабiлася. Зараз мы яе закапаем пад тваiм крыжам, i адпачываць пойдзем. Я, мiж iншым, добрае жытло для цябе нагледзеў. Невялiкая каплiчка, недалёка ад касцёла, зусiм пустая стаiць, я ў ёй свой рыштунак трымаю, граблi розныя, венiкi, вёдры, тачку, каб увосень лiсце звозiць. Табе за невялiкую арэнду саступлю.
        Ператомлены Вупыр ледзь дайшоў да старожкi. Некалькi разоў ён падаў мiж магiлаў, а ўважлiвы Далакопнiк дапамагаў падняцца. У падполлi на гнiлым матрацы крывасмок iмгненна абрынуўся ў сон. Ён бачыў райскi сад i сябе аголенага, i безлiч кветак, i безлiч дрэў пладаносных, i сваю першую аголеную жанчыну. Яна плавала ў празрыстым возеры. Сонца стаяла высока-высока. I не заходзiла тое сонца ў райскiм садзе нiколi. Вечная святлынь панавала ў раi. Сон абарваўся грукатам Далакопнiкавых абцасаў. Вупыр вылез пад чэзлае святло лямпачкi.
        – Ты-ты… Ты засек яе. Як ты мог… Як ты мог забiць нi ў чым не вiнаватую жанчыну?! Ты – пачвара. Ты мусiш яе ажывiць, выкапаць i зашыць сваiмi нiткамi, яе цудоўную галаву. Ты можаш. Я прашу цябе. Я дапамагу яе выкапаць, я сам яе адкапаю. Толькi зрабi яе назад. Я буду тваiм рабом, на векi вечныя. Ты чуеш мяне? Ну, што ты хочаш, каб я зрабiў? Я ўсё зраблю… Усё, усё, усё…
        Далакопнiк запатрабаваў ад вупыра бутэльку медыцынскага спiрту. Той выскачыў у дзверы i паляцеў у дажджыстыя, плюгкiя гарадскiя нетры. Далакопнiк застаўся ў старожцы чакаць. Крывасмок дабег да блiжэйшай аптэкi. Вялiзным каменем разнёс вiтрыннае шкло. Падскочыў да палiцы з бутэлькамi. У святле запальнiчкi спраўдзiў на этыкетцы, цi тое ўзяў, i вылецеў на двор. З вулiцы да аптэкi заварочвала мiлiцыянцкая машина з маланкавай мiгаўкаю. Давялося бегчы ў двары, хавацца ў брудным пад’ездзе за смеццеправодам i перачакаць аблаву. Перабежкамi, ад пад’езда да пад’езда, ад кустоў да кустоў вупыр вярнуўся да соннага Далакопнiка. Выпiты спiрт яго ўлагоднiў.
        – Падыму тваю кралю. Угаварыў. Так яно табе весялей будзе. Адному сумнавата ў гэтым падмесячным свеце. Хто-хто, а я разумею. I цябе з зямлi выкапаў, бо сумна было. А мог бы i не цябе, а каго iншага з труны выцягнуць. Такiх у мяне радамi насцелена, збольшага стар’ё, рыззё, смецце. Маладзенькiя не часта хаваюцца, вось i спакусiўся. I цябе дарма слухаю. Хай бы яна там i ляжала, дзе ляжыць. Ты не перажывай, кладзiся, ноч за ранiцу мудрэйшая. Заўтра падымем тваю Еву.
        У месячным святле рассечаная напалам i засыпаная пяском галава жанчыны выглядала паскудна. Крывасмок абмыў яе мёртваю вадою. Далакопнiк удыхнуў у дзявочыя грудзi могiльнiкаўскага паветра. Ледзь прытомную прыгажуню мужчыны прывялi ў вартоўню, дзе гаспадар склаў i сшыў яе галаву. Парык давялося выкiнуць. Вупыр абмыў сваю каханку цалкам i пераапрануў у сухую, чыстую скураную адзежу. Потым апусцiў у сутарэннi, паклаў на матрац, абняў, i яны заснулi райскiм сном.
        – Марная марнасць, усё марная марнасць, марнатраўства, i ловы ветру i стома духу. Працуеш, робiш, як найлепш, атрымлiваецца найгоршае з магчымага. Пiў бы ён кроў, жыў бы вечна. Не, сумна яму, самотна пад поўняю. Цацкi яму давай, цыцкi яму спатрэбiлiся. Зраблю ўсё, што пажадаеце… Рабом вашым буду… Так i паверыў. Колькi такiх было. Ляжала-адпачывала пад маёю падлогаю. Войска. I дзе яны ўсе?
        Дапiўшы спiрт да рэшты, Далакопнiк абрубiўся, седзячы за сталом. Ён салодка хроп, паклаўшы лоб на рукi з брунатнымi пальцамi i чорнымi ад зямлi пазногцямi. Ён i чуць не чуў, як крывасмок з крывасмочыхай выпаўзлi з-пад падлогi i ўзялi: ён – цвiкадзёр, а яна рыдлёўку. Далакопнiк i ў свядомасць не паспеў вярнуцца са сну, бо цвiкадзёр з трэскам увайшоў у цемя i вырваў патылiцу. Вупыр з вупырыхай парвалi-пасеклi старое цела на кавалкi, кавалачкi, шматкi i шматочкi.
        – Ты выдатна прыдумаў пакоцаць трупаведа на кескi, каб духу ягонага на могiлках не было. Цяпер мы гаспадары цемры. I хай хто сунецца – парвём на палосы. А вартоўню смярдзючую спалiм, хай думаюць: згарэў стары п’янтос. Зробiм яму пекла. Дзяры ягоныя кнiгi са спiсамi мерцвякоў. Вось так, i пакамеч крыху старонкi, лепей гарэць будзе. Падпальвай у розных кутках. Фiранкi, фiранкi запалi! Пайшло, схапiлася, будзе гарэць… Сыходзiм.
        
        23.08.2000
        
        
        
        
КРЫЛЬНIК

        
        Мужчына вырашыў займець крылы. Прыдбаць штучныя – лягчэй лёгкага, ну хоць бы набыць квiток на самалёт. Але яму жадалася мець сапраўдныя крылы з пёраў, як у птушкi цi як у анёла. I ён намерыўся iх вырасцiць. Выгадоўваюць жа людзi Дамавiка з яйка пеўня. Вырасцiць крылы, меркаваў аматар палётаў, значна прасцей.
        Ён сеў у фатэль i сiлаю волi пачаў пераўвасабляць свае рукi ў крылы. Валасы пачалi пераўтварацца ў маленькiя белыя пёркi. I раптам яму стала шкада рук. Займее крылы, а рукi страцiць?! Што за жыццё без рук?
        Мужчына згалiў валасы з пёрамi. У запале галення ён зрэзаў усё чыста, не пакiнуў нiводнага валаска на целе. Стаў пад душ i паспрабаваў вырасцiць крылы на спiне, з лапатак.
        Ён сабраў волю, жаданне, генiяльнасць i… Страшэнна разбалелася галава. Жахлiвы боль сцёк з патылiцы на хрыбетнiк i папоўз долу. Але асноўнае – ён трываў пакуты, бо чуў, як растуць крылы.
        Яны выраслi: вялiкiя, глянцавiтыя, перапоначныя… А разам з крыламi выраслi рогi i хвост.
        
        11.09.2000
        
        
        
        
МIЛIЦЫЯНТ

        
        Каханкi павярнулi са светлага праспекта ў цёмны двор. Мужчына пацалаваў жанчыну. Яна расшпiлiла ягоныя нагавiцы. Ён сцiснуў цыцку.
        – Будзем тут? – яна пагладзiла чэлес.
        – Ты не баiшся? – ён загнаў свой указальны палец у похву.
        – Каго?
        – Мiлiцыянта.
        – А ты?
        – Ён, хутчэй за ўсё, апынецца натуралам i захоча, каб ты адсмактала.
        – А можа, ён будзе гомiк-педзiк, i яму спадабаешся ты? Пагодзiшся на секс з мянтом?
        – Дзеля цябе я гатовы рызыкнуць. А ты?
        – Я не супраць, каб ты мяне меў разам з мiлiцыянтам.
        Каханкi займалiся любошчамi на свежым паветры больш за паўгадзiны. Доўгачаканы Мiлiцыянт так i не з’явiўся.
        
        23.10.2000
        
        
        
        
ПАЛЮБОЎНIЦА

        
        Белыя аблачынкi плылi над сiнiмi гарамi, над чорным морам, над жоўтай вежаю марпорта. У каланадзе, за рэстарацыйным столiкам цiха размаўлялi закаханыя:
        – Ты з iм паплывеш на параходзе?
        – Не хачу гаварыць пра яго, i калi ты скажаш мне застацца, я застануся.
        – Разумею твае сумневы, але не магу сказаць «застанься».
        – Чаму?
        – А раптам ён святлейшы за мяне. Можа, надыходзiць шанец змянiць жыццё да лепшага, i ты выцягнеш з калоды джокера. Калi скажу «застанься», ты пачнеш думаць, што я забiраю магчымасць шчаслiвых зменаў.
        – Ён не лепшы.
        – Адпачнеш, ты больш як год не адпачывала. Сонца, карабель, мора.
        – I як ты можаш спакойна разважаць пра майго каханка? Няўжо ў цябе зусiм няма нянавiсцi i рэўнасцi?
        – Рэўнасць – гiпертрафаваны эгаiзм. Рэўнасцi хапае ў твайго мужа.
        – Давай пакiнем у спакоi былога мужа. Там iншая жонка, новая сям’я.
        – Але дзiця ты пакiдаеш з iм.
        – А з кiм пакiнуць дзiця? Гэта яго сын. Ён любiць сына i не адмаўляецца ад бацькоўства.
        – Ты не сказала мужу, з кiм i куды едзеш.
        – I табе я дарэмна прагаварылася. А гэта твая дурная манера чытаць чужы нататнiк… Нашто было лезцi ў мае запiсы?
        – Каб ведаць, з кiм ты паехала. I калi нешта здарыцца…
        – Я пакiнула ўсе ягоныя каардынаты ў сястры. I калi нешта непрыемнае здарыцца, яна пойдзе да майго былога мужа.
        – Вось i я пра тое. Яна пабяжыць да твайго мужа. А я да яго не пайду. Таму мне спатрэбiўся адрас твайго новага каханка.
        – Вярнi мне вiзiтоўку, – жанчына паклала на абрус белую далонь.
        З партманеткi выцягнулася вiзiтная картка новага каханка i апусцiлася на патрабавальную далонь. Тая загарнулася, скамечыўшы лiсток. А затым жанчына парвала картку на драбнюткiя шматкi i ссыпала iх у попельнiцу.
        – Табе лягчэй?
        – Не ведаю, цi лягчэй, проста ў цябе не павiнна быць ягонага адраса. I я больш не буду пра яго казаць.
        – Пра што мы будзем гаварыць, калi не пра яго? Ты заўтра ўзыдзеш на параход i паплывеш вакол сiняга-чорнага мора.
        – Няўжо ты не можаш гаварыць пра нешта iншае?
        – Магу. Вось я думаю, што кубачак, у якi налiлi каву, зусiм не ведае пра смак кавы. Белыя аблокi, што адлюстроўваюцца ў марской вадзе, нi на калiва не афарбоўваюць тую ваду ў белы колер. Ты можаш пайсцi чэрпнуць даланёю мора, i вада як была марскою, так i застанецца ўласна-марскога колеру. Нашы ўзаемаадносiны колеру марской вады. Сягоння яны здаюцца белымi, з-за адбiтку аблокаў, але назаўтра ты ўбачыш iх iнакшымi. А тваё новае каханне – гэта каханне спалоханай са спалоханым, пераляканай з пераляканым, i таму яно каротка часовае.
        – Ты заблытваеш мяне. Ты гуляеш са мною, як кот з папяровай мышкаю. У цябе складаная гульня, а ў мяне простая. Я еду ў адпачынак з мужчынам, якi прапанаваў мне марское падарожжа. Ты не прапаноўваеш падарожжаў.
        – Памыляешся. Больш за пяць гадоў мы з табою ў няспынным падарожжы. I заўтра з ранiцы я прывяду цябе сюды, у марпорт, i з каланады буду глядзець, як ты ўздымаешся па трапе на карабель.
        – А раптам мы сутыкнёмся з iм на прычале?
        – Скажаш яму, што я твая любiмая сястра.
        Закаханыя развiталiся каля фантана. Палюбоўнiца пайшла збiрацца ў марское падарожжа. Яе каханка вярнулася дамоў. Яна села ў скураны фатэль. Паставiла перад сабою бутэльку каньяку i пачала напiвацца. Памiж чаркамi яна пiсала развiтальную запiску…
        Дарагая i каханая. Я вельмi-вельмi любiла цябе. I цяпер люблю не менш, а, напэўна, больш. Змагацца са сваiмi страсцямi i пакутамi мне надакучыла. Адзiны шлях, якi мне бачыцца натуральным i выратавальным, – добраахвотная смерць. Я адплываю, расплываюся ў бясконцасцi. Асуджаць мяне не трэба, як не трэба асуджаць i нiкога iншага. Паспрабуй зразумець мяне i ацанiць мой учынак.
        Каханка высыпала на далонь 78 таблетак супакаяльнага. Праглынула iх i запiла рэшткамi каньяку. Апошняе, што яна бачыла перад тым, як заплюшчыць вочы, – святло лямпы праз пустую бутэльку. Першае жыццё Каханкi скончылася, святло згасла. Пачалося другое жыццё. I, як кожнае жыццё, яно пачалося з пакутаў.
        – Глынай шланг. Вось так. Выдатна.
        Доктар праз лейку налiў поўны страўнiк вады. Каханка скурчылася, i вада вылiлася ў ванну.
        – Выдатна. Цяпер яшчэ раз. Колькi ты з’ела таблетак? Колькi?
        – 78, – ледзь выгаварыла Каханка.
        Горла i стрававод балелi ад гумовага шланга.
        – Давай яшчэ прамыемся, а потым з’ездзiм у бальнiцу.
        – Я не хачу ў бальнiцу.
        – Нiхто не хоча ў бальнiцу. Сяброўка паедзе з табою, я дазволю.
        Толькi цяпер Каханка ўбачыла ў цемры калiдора сваю Палюбоўнiцу.
        У бальнiцы iх пасадзiлi на жорсткiя драўляныя крэслы i сказалi чакаць.
        – Смерць любiць праехацца на машыне «хуткай дапамогi», – здранцвелым языком прамармытала Каханка.
        – Нараджэнне таксама любiць катацца на машынах з чырвоным крыжам.
        Да жанчын выйшаў лекар у скамечана-белым каўпачку.
        – Ну, хто тут жыць не хоча?
        – Усе хочуць жыць, – як змагла цвёрда сказала Каханка.
        – Цудоўна. Жыццё цудоўнае. Мы пойдзем да мяне i пагаворым пра цуды жыцця. А вы тут пачакайце, – лекар паклаў руку на плячо бляклай жанчыны, якая паспрабавала ўстаць.
        – Дык што такое здарылася?
        У кабiнеце было халодна.
        – Мужчына пакiнуў мяне. Я выпiла супакаяльнае. Спахапiлася. Патэлефанавала сяброўцы. А цяпер шкадую пра тое, што здарылася.
        – Гэта з вамi ўпершыню?
        – Так.
        – Вы разумееце, што зрабiлi памылку?
        – Вядома.
        – Тады сядайце за мой стол i пiшыце. Я, прозвiшча, iмя, iмя па бацьку… Напiсалi? Дата, месяц, год нараджэння, спрабавала здзейснiць самазабойства, але своечасова зразумела ўласную памылку i абяцаю – больш гэтага не рабiць. Падпiсалi? Можаце iсцi.
        Каханка з Палюбоўнiцаю выйшла з лякарнi ў ветраную ноч. Ёй стала добра, так добра, як нiколi ў жыццi.
        
        27.11.2000
        
        
        
        
АПЕРАТЫЎНIК

        
        Пятнiца. Вечар. Пасляпрацоўны эйфарычны настрой.
        Мужчына шпацыраваў паўз рэстарацыю «Iспанскi куток». Нiякiх пэўных планаў не меў, а таму ўзрадаваўся, калi сутыкнуўся з былым аднакласнiкам. Не бачылiся яны гадоў з дзесяць.
        – У маёй цешчы – дзень нараджэння, я цябе запрашаю! – аднакласнiк гэтаксама не хаваў радасцi. – Ненавiджу цешчу. Добра, што ты трапiўся на дарозе. Будзе з кiм выпiць i пагаварыць за сталом.
        – А хто яшчэ будзе на цешчынай пагулянцы?
        – Свае. Я, ты, жонка i цешча. Пятнiца. Вечар. Пасядзiм, пабалдзеем.
        У крамянатварай гандляркi набыўся агромнiсты букет малiнава-чорных цюльпанаў, i мужчыны пайшлi адзначаць цешчын дзень. Сказаць, што тая ўзрадавалася нечаканаму госцю, будзе няпраўдаю, але асаблiвай незадаволенасцi не выказвала.
        Хоць закусак з прысмакамi быў поўны дом, пасля выпiтае пляшкi мужчына добра захмялеў. Iмянiннiца з дачкою сышлi спаць, а былы аднакласнiк прапанаваў пайсцi на вулiцу i працверазiцца на чэрвеньскiм паветры.
        Мужчыны выйшлi ў начны горад. Ахмялелы зяць як сядзеў за сталом у спартовым строi i хатнiх пантофлях, так i выйшаў на двор. Мужчына быў упэўнены, што той дойдзе да таксовачнага прыпынку i вернецца. Але зяць улез у машыну на пярэдняе сядзенне i загаварыў да шафёра:
        – Зямляк, у цябе бутэлечка ёсць? Мы тут крыху ўмазалi, а цяпер вырашылi да дзевак матануць. А без гарэлкi ў дзевак не той смак.
        – Няма ў мяне спiртнога, – сквапным голасам азваўся вадзiла.
        – Не пакрыўдзiм мы цябе. Знойдзеш палiва, адвязеш да блядзей, i пятнаццаць баксаў твае. Думай, зямляк, прыкiдвай.
        – Грошы пакажы! – у кабiне запалiлася лямпачка.
        Да вiславусага твару паднеслася рука з веерам даляраў.
        – У бардачку вазьмi пляшку, а да натыканак тут недалёка. Бабы, скажу табе, найвышэйшага гатунку. Сам бы кож…
        – Нешта твой бардэльчык не адчыняецца. Замок заклiнiла.
        – Быць не можа. Дай я гляну.
        Вiславусы пацягнуўся да бардачка. Сталёвы абрэнчык наручнiкаў абхапiў ягонае запясце, а другi такi ж самы зашчыкнуўся на стырне.
        – Што, гнiда, папаўся? Гарэлкай ён прыгандлёўвае, сутэнёрам падрабляе. Ты, сучы сын, ведаеш, з кiм справу маеш? Га? З Аператыўнiкам. Зараз мы ў аддзяленне паедзем, пратакол складзём. Сядзеш ты ў мяне, цешчаю клянуся, сядзеш.
        Мужчына зусiм не чакаў такога вiражу. Ён ведаць не ведаў, што ягоны аднакласнiк вывучыўся на Аператыўнiка. Удзельнiчаць у пасадцы таксавiка за бутлегерства ён зусiм не планаваў.
        – Сканчай тэатр. Iдзi дамоў, працверазей.
        – Не хвалюйся. Ты толькi да аддзялення са мной даедзеш, а там я ўсё сам зраблю. Паехалi на Карла Маркса.
        Таксоўка спынiлася каля параднага пад’езда высокастольнага дому. Дзверкi можна было адчыняць. I мужчына з неверагоднай палёгкаю вывалiўся на вулiцу, бо ўсю дарогу здавалася, што побач з iм на заднiм седале сядзiць амаль празрыстая рагатая пачвара чорна-слiвовага колеру, сядзiць, маўчыць, пазiрае i прыслухоўваецца. Паскардзiцца Аператыўнiку, а тым больш таксавiку, мужчына не наважыўся, збаяўся, што тыя паедуць не на Маркса, а ў Навiнкi – да псiхаў i дактароў, дзе i пакiнуць таго, хто бачыў нячысцiка. Мужчына выбраў матэрыялiстычны шлях развiцця начных падзеяў.
        Аператыўнiк прышпiлiў затрыманага да сябе i загадаў мужчыне йсцi побач, нiбыта сабаку. У смярдзючым памяшканнi пастарунка мужчына працверазеў канчаткова, яму зрабiлася гiдка ад свайго ўдзелу ў мянтоўскiх гульнях.
        – Пайду я, позна, дадому трэба, жонка хвалюецца, – схлусiў ён, бо нiякае жонкi нiколi не меў.
        – Чакай, зараз разам пойдзем, – цвяроза i сур’ёзна запэўнiў Аператыўнiк, – сядай вось на гэтае крэсла…
        Не паспеў мужчына апусцiцца на прапанаванае седала, як наручнiкi прымацавалi яго да батарэi.
        – Ты ў мяне сведкам па справе пойдзеш, а не дадому, такi твой лёс.
        – Не пойдзе ён нiякiм сведкам, – упэўнена загаварыў таксоўшчык, – не сфастрыгуеш ты супроць мяне справы, i ведаеш чаму? Таму што я сам у мянтоўцы дваццаць гадоў праслужыў.
        – Дык ты – мент? А я думаю, што ты такi спакойны. Я на яго абрэнчыкi, а ён хоць бы хны. Што ж ты, баця, адразу не сказаў, што ты свой?
        – Паглядзець хацеў, як маладыя працуюць.
        – Ну i як?
        – Так, як i мы, са смякалкаю. Ты свайго сябрука ад батарэi адшпiлi, мулка яму ў наручнiках.
        Субота. Ранiца. Мярзотны настрой, i галава расколваецца напапалам.
        
        30.12.2000
        
        
        
        
ЧЫТАЧКА

        
        Голая жанчына ляжала на жываце i чытала газету. Такi нацюрморт. Галадупая разлеглася ўпоперак раскладной канапы. Белая, як цеста. Такiх толькi мясiць з ранiцы да вечара. Што можа быць лепей за замешванне чалавекароднага цеста?
        А яна захапiлася газецiнаю. Наогул, газета i жанчына – рэчы мала сумяшчальныя, зусiм, блiн падгарэлы, не сумяшчальныя. Асаблiва калi цётка без апранах, а газета нясвежая. I вось раскiнулася на ўсю шырыню канапы i водзiць пазiралкамi па крывулях.
        – Ты што робiш? – мужчына агрэсiўна так навiс над Чытачкаю.
        – Праглядаю тваё iнтэрв’ю, – яна гаварыла да пакамечанага аркуша з вялiзным фота мужчыны.
        – Выкiнь ты гэту дрэнь. Паскудна глядзець, як голая баба чытае газецiну…
        – А мне цiкава, што ты думаеш…
        – А ты думаеш, што я гавару тое, што думаю… Хрэн. Я кажу тое, што надрукуюць. Адной газеце трэба палiтыка, i я вярзу пра рэжым, другой трэба пра паэзiю чыстае красы, i карэспандэнтка запiсвае пра велiч мастацкага слова. Нiякай праўды ў газетных радках няма i быць не можа, – мужчына схiляецца i прагна цалуе спiну, дупу i сцёгны.
        – Дык гэта цынiзм – даваць iлжывую iнфармацыю. Пачакай, пачакай… Я хачу дачытаць, – жанчына спрабуе адвесцi мужчынскую руку ад похвы.
        – А я хачу замясiць з табой цеста, – мужчына вырваў i падраў на шматкi сваё iнтэрв’ю з каляровым партрэтам. – Што можа быць больш прыемнае за тэмпераментнае замешванне чалавекадайнага цеста? Хай усе газеты ў свеце выйдуць з чыста-белымi аркушамi. Не зменiцца нi фуя. А мы з табой, я з тваёй найбялейшай у свеце сракаю магу стварыць новага чалавека.
        Мужчына прыпаў грудзьмi да жаночае спiны i распачаў мясiць цеста.
        
        15.01.2001
        
        
        
        
ХВАРАВIЧКА

        
        Тэлефонны званок парушыў спакойную ранiцу.
        – Як ты сябе адчуваеш? – жаночы голас трымцеў.
        – Выдатна, – злёту адказаў мужчына.
        – Выдатна?
        Недавер прымусiў яго зрабiць паўзу.
        – А чаму ты перапытваеш? – насцярога прагучала ў пытаннi.
        – Проста так, – як мага спакайней прагаварыла яна.
        – Не, ты скажы, чаму цябе цiкавiць маё здароўе?
        – Таму, што мой муж сказаў, што я яго ўзнагародзiла венерычным захворваннем! Адпаведна, я падумала пра цябе.
        – Толькi пра мяне? – з’iранiзаваць не атрымалася.
        – Толькi пра цябе! –з горкай крыўдай рэзнула жанчына.
        – А муж твой дакладна хворы? – хваляванне прыцiшыла мужчынскi голас.
        – Так, ён прытаранiў дахаты торбу лекаў.
        – А ты хадзiла да доктара?
        – Хадзiла, – за словам пацягнуўся ўздых.
        – I што? – падштурхнуў ён яе.
        – Заўтра будуць вынiкi аналiзаў. Як бы там нi было, а табе варта наведаць лякарню.
        – Калi?
        – Неадкладна! – выгукнула Хваравiчка.
        – У твайго самца СНIД? – злосць закрасавалаў абрэвiятуры.
        – Супакойся, – па-мацярынску суцешыла каханка.
        – А я, чорт, не хвалююся. Скажы, бля, нашто мне хвалявацца, бля, з якой, бля, нагоды? Пранцы? Трыпер? Так. Сiфон?! Трапак?
        – Так.
        – Пранцы?! Ё-маё праз калена…
        – Не! Супакайся, трыпер. Толькi трыпер… I ён проста лекуецца…
        – Выдатна! Лекуецца-невылекуецца-хуекуецца… I твой блудлiвы кнур кажа, што ты яго заразiла, а цябе заразiў я. Ну, сям’я! Прабачайце, рагатыя чэрцi! Рагатыя! Добра, еду да лекара.
        Тэлефонны званок уварваўся ў дзённую мiтусню.
        – Ты хадзiла ў лякарню? – амаль лагодна загучаў мужчынскi голас.
        – Вядома, – павольны сум вылiўся са слухаўкi.
        – Што сказалi? – пахавальна ўдакладнiў ён.
        – Ёсць трыпер, – цiха, нiбыта па сакрэце, паведамiла яна i дадала: – А ў цябе?
        – Заўтра даведаюся i ператэлефаную.
        Тэлефонны званок пабурыў вечаровую цiшу.
        – Я на ганку лякарнi. Чуеш мяне? – бадзёра крычаў мужчына.
        – Чую, – маркотна азвалася Хваравiчка.
        – Трыперу не знайшлi! А я настойваў! Казаў пашукаць… А лекар – няголены мудзiла з белымi вачыма – праслухаў нашу гiсторыю i сказаў, што такое бывае нячаста, але здараецца. I я, каханыя мае, зусiм не злуюся на вас. Нi на цябе, радасць мая, нi на твайго секс-асiлка. У мяне, дзякуючы вашае сям’i, выдатны настрой. Трыпер-пер-тоцын, нацынтацын, вер-вер сале, херцын-мерцын, шышка з перцам… Цудоўны вечар. Данцын-грыпцын, гопха-ха… За чэлес цягнуць мерцвяка…
        Тэлефонная слухаўка заплакала.
        
        20.01.2001
        
        
        
        
КАТАВАЛЬНIЦА

        
        – Што ж ты, гад, не ясi? Паглядзi на сябе… Рукi – нiтачкi, ногi – нiтачкi, на твары – адны вочы… Якi ты мужчына? Рахiт! Еш! – удар матчынай далонi прыпаў на вiхрастую патылiцу.
        Хлапечы тварок зморшчыўся, як той яблык у печы. З носу выскачыў празрысты, як сляза, смаркач.
        – Не хачу есцi. Я ранiцай добра пад’еў.
        – Ранiцай ён еў… А цяпер – абед. I пакуль не з’ясi суп, у школу не пойдзеш. Чуеш, здыхляк? – Мажная Катавальнiца, апусцiўшыся на зэдаль у перадпакоi, пачала ўсцягваць на круглую лытку чорны бот.
        – Мамачка, я прыйду са школы i з’ем увесь суп i ўсе фрыкадэлькi. Чэсна слова, – хлопец вывудзiў з талеркi мяккае цельца фрыкадэлкi i закiнуў у кiшэнь школьнага пiнжака.
        – Ты каго надурыць хочаш? Га? Зноў абед ва ўнiтаз спусцiш? – Катавальнiца нафарбавала вусны ў хiмiчна-чырвоны колер. – Я працую, зарабляю на кавалак хлеба, а ён ежу ў памыях топiць… Еш, я сказала. Думаеш, як твой бацька, грузчыкам у тралейбусным дэпо працаваць? Не выйдзе. Будзеш у мяне есцi i вучыцца. А то лупане, як бацьку, токам, i твой сынок байструком гадавацца будзе. Што ж ты, паскудзiна, робiш? Што ж ты суп у чарупiну вылiваеш?
        Хлапчанё з пустой талеркаю ў руках уцягнула галаву ў плечы. Рука Катавальнiцы ўчапiлася за каўнер пiнжака i перакруцiла яго так, што ў дзiцяцi перацяла дыхаўку. Талерка выслiзнула з пальцаў, бразнулася аб падлогу i разляцелася на два кавалкi.
        – Прыб’ю гада! Божа, няма больш моцы здзекi трываць… Вось жа вырадзiла гаўнюка сабе на пакуты. Прыбiрай падлогу i пiздуй у школу.
        Катавальнiца ахiнулася плашчом мышынага колеру i ў парозе амаль спакойна сказала:
        – Фрыкадэлькi з кiшэнi павымай, не забудзься, а то ў класе зноўку смяяцца будуць.
        У тралейбусе нейкi кволы студэнцiк, зачытаўшыся канспектам, выпадкова наступiў на блiскучы бот Катавальнiцы. Тая нiбыта незнарок крутнулася i саданула локцем па скабах так, што адна рабрына трэснула i зламалася. Той трэск пачулi ў тралейбуснай гамане адно збялелы юнак i няўрымслiвая Катавальнiца. Сагнуўшыся, трымаючыся за паранены бок, студэнцiк прабраўся да выхаду i выпаўз на першым жа прыпынку.
        Задаволеная Катавальнiца паехала далей, на працу ў турму. Яе чакаў кароткi, як пiсталетная руля, працоўны дзень. Такiя кароткiя працоўныя днi выпадаюць ёй па графiку не часцей, як раз на паўгода. Звычайна даводзiцца заступаць на дзяжурства праз дзень на цэлых дванаццаць гадзiнаў, наглядаць за сранымi злачынцамi i перажываць, цi не галодны яе адзiны-любiмы сыначка. А гэты дзень – адметны. Яна заўважыла, што ў такiя днi стаiць найцудоўнейшае надвор’е. I цяпер сярод лютага шэрая адлiга змянiлася на сонечны ранак з лёгенькiм марозiкам. Снег вясёла папiскваў пад яе вайсковымi ботамi. Яна дакладна ведала ўсё наперад. Яна пад роспiс атрымае пiсталет i шэсць патронаў. Разбярэ, пачысцiць i збярэ яго. Пачакае, пакуль арыштантам разнясуць посны харч. Пройдзе калiдорам да камеры, зойдзе, хаваючы за спiнаю зброю. Спытае, цi смачны абед… Для прылiку, каб зубы загаварыць. А потым ва ўпор расстраляе гадзiну. Гэта ў кiно iм чытаюць прысуд. Гэта ў тэлесерыялах асуджаным на смерць прапаноўваюць выпалiць цыгарэтку. У рэальнасцi ён здохне з непражаваным кавалкам хлеба ў роце.
        Катавальнiца цудоўна памятае ўсiх сваiх ахвяраў, усiх гэтых расстраляных яе рукою рэцыдывiстаў. I сумленне яе не мучыць. З чаго? Ёй трэба адной хлопца на ногi паставiць. Каб хто ведаў, як цяжка адной гадаваць дзiця!..
        
        11.02.2001
        
        
        
        
ЖУРНАЛIСТКА

        
        Таксоўшчык заблакаваў дзверы ў машыне.
        – Вось грошы, – жанчына дастала 5000.
        – А мне твае грошы не трэба…
        – А што, што табе трэба?
        – Здымi штаны, я пацалую твае каленi.
        – Лепш вазьмi грошы.
        – Не, лепей пацалую каленi.
        – Ты не пацалуеш мае каленi, я не здыму штаны. Я запомню нумар тваёй машыны, i ў цябе будуць вялiкiя непрыемнасцi. Вось паглядзi сюды. Бачыш? Гэта мiжнароднае журналiсцкае пасведчанне. Заўтра з ранiцы да вас у таксапарк прыедзе тэлебачанне.
        – Давай грошы.
        – Дзверы разблакуй.
        Жанчына кiнула 5000 рублёў на сядзенне i выйшла ў марозную ноч.
        
        09.03.2001
        
        
        
        
КАРЦIНШЧЫК

        
        У васемнаццаць хлопцу да смерцi заманулася стварыць карцiну. Не малюнкi алоўкам крэмзаць, не эцюды дробнафарматныя пiсаць, а зрабiць алейнымi фарбамi на льняным палатне найвыбiтны шэдэўр. Жаданне, канешне, не супала з магчымасцямi. У пакойчык, дзе жыў мастак, ледзь змясцiўся паўтараметровы падрамнiк. Хоць думалася пра ўдвая большы фармат. Галоўнае – праца пачалася.
        Па ўсiх канонах старажытных майстроў Карцiншчык намаляваў абрысы вугалем. Прапiсаў ценi тонкiм слоем разбаўленай шкiпiнарам умбрыстай фарбы, а святло выклаў густымi мазкамi. З кожным новым сеансам фарбы накладалася на паверхню зярнiстага палатна болей i болей, пакуль не назбiралася таўшчынёю ў палец. Фарбы шмат, а вынiк мiзэрны. Карцiншчык не згубiў самакрытычнасцi i сашкроб, зрэзаў, садраў усё чыста на газету i спусцiў у смеццеправод.
        Працэс накладання i абдзiрання цягнуўся месяцы са два. Ён бы iшоў i тры i чатыры, каб не выпадак з выкладчыкам.
        Якраз у той час Карцiншчык мусiў зацвердзiць эскiз будучай дыпломнай працы – эцюд на тэму iдылiчна-iдыятычнага вясковага жыцця. I ён паставiў перад вачыма экзаменатараў акварэль, на якой насаты селянiн мянцiў касу, а ягоная дзябёлая жонка раскладала ў цяньку пад вярбою абед. Экзаменатары ўхвалiлi выбар тэмы. Карцiншчык ужо сыходзiў, калi ягоны непасрэдны выкладчык загадаў затрымацца.
        – Шаноўныя экзаменатары, я цудоўна ведаю здольнасцi гэтага студэнта. Ён нас шальмуе. Паказвае нам адно, а сам таемна робiць зусiм iншае. У яго такая манера паводзiнаў – у апошнi момант прадэманстраваць зусiм iншае i паставiць нашую мастацкую вучэльню ў няёмкае становiшча. Таму я прапаноўваю не зацвярджаць гэты, хай сабе i таленавiты, эскiз, пакуль ён не прызнаецца ў сваiх намерах i не прынясе тое, што хавае. А найгалоўнае – мы павiнны пачуць раскаянне. Ты чуеш, што я кажу?
        Значна пазней Карцiншчык зразумее i асэнсуе правакацыйны цынiзм сказанага. А тады ён быў прыгаломшаны i папаўся ў пастку. Замест таго, каб з усiх сiлаў выдзiрацца з пятлi, ён зацiснуў яе тужэй. Карцiншчык прызнаўся:
        – Даруйце, – замармытаў ён, – я толькi пачаў працу над палатном. Яно сырое, ва ўсiх сэнсах. Там няма на што глядзець. I рабiў я карцiну выключна для сябе. У мяне не было жадання некага падмануць альбо зняважыць…
        Выбачаўся мастак доўга, блытана i няздарна. Экзаменатарам надакучыла слухаць вербальную дрысню. Яны загадалi прывезцi i паказаць карцiну. Студэнт на таксоўцы злётаў па шэдэўр.
        – Не карцiна, а гаўно з пяском, – секануў выкладчык.
        Карцiншчык пачуў смурод, якi сыходзiў ад гнiлых выкладчыцкiх вантробаў. Пра гэты малапрыемны пах яму казала аднакурснiца, да якой спрабаваў заляцацца шасцiдзесяцiгадовы кнур. Ён запрасiў яе ў майстэрню, напаiў шампанскiм, а потым схапiў за цыцку i паспрабаваў пацалаваць. Дзяўчына выцерабiлася з юрлiвых абдымкаў сiвога распуснiка i шуснула за дзверы. Выкладчык абразiўся, пачаў помсцiць не толькi ганарыстай дзеўцы, а i яе хлопцу, кiм i быў на той момант Карцiншчык.
        Экзаменатары падхапiлi дыскурс, пазначаны выкладчыкам. Песiмiзм, нягоднасць, драбнатэм’е, апалiтычнасць, шэрасць… Карцiншчыку плявалiў душу. Плявалi i размазвалi слiну падэшвамi брудных чаравiкаў. Мастак зрабiўся падманшчыкам, няздарным хлусам, цынiчным манюкам, амбiтным Нарцысам i ганарыстым жлабом.
        Толькi Карцiншчык не скiс, не паглыбiўся ў нетры самапрынiжэнняў i не захлынуўся ў дэпрэсiўных хвалях. Ён люта ўзлаваўся на педагогаў, занатаваў iх iмёны ў чорны спiс асабiстых ворагаў. Вярнуўся да жывапiсу i паўнавартаснага полавага жыцця са студэнткай-аднакурснiцай, да якой падкочваўся смярдзючы выкладчык. У адзiн з актаў, калi дзявочыя лыткi ўпiналiся ў хлапечыя ключыцы, а чэлес заглыбiўся ў похву на ўсю даўжыню, аднакурснiца папрасiла Карцiншчыка падараваць ёй шэдэўр. Адмовiць не выпадала. Яна сышла ад яго з палатном, загорнутым у непразрыста-шэры цэлафан.
        З таго дня праплыло чвэрць стагоддзя. Карцiншчык даўным-даўно адмовiўся маляваць шэдэўры памерам большым за манiтор. Аднакурснiца выйшла замуж за нейкага замежнiка, прадала кватэру разам з канапаю, над якой доўгi час вiсеў шэдэўр, i з’ехала ў Мексiку. Карцiна прапала. Яна знiкла для ўсiх, акрамя Карцiншчыка, якi ў настальгiчныя хвiлiны згадвае, як маляваў музыкаў.
        Заманулася напiсаць аркестр. Духавы местачковы аркестрык у вечаровым летнiм асвятленнi ад нiзкага сонца. Падобныя аркестранты граюць на правiнцыйных вяселлях гучныя полькi, але гэтыя ж музыкi выконваюць жалобныя маршы на пахаваннях. Звычайна, калi глядзiш на выяву з музыкамi, дык адразу бачыш, цi ў мiноры, цi ў мажоры яны працуюць. А Карцiншчык хацеў намаляваць аркестр так, каб у залежнасцi ад настрою гледача яны гралi цi нешта бадзёрае, цi нешта сумнае. Ён нават мелодыю для яго прыдумаў, калi танец «сем сорак» плаўна пералiваўся ў шапэнаўскi марш, а марш ператвараўся ў танец, i так да бясконцасцi. Таму i перапiсвалася несупынна карцiна. Таму i пераходзiла з цёплай гамы ў халодную, з гарачых чырвоных у сцюдзёныя зялёныя, з блакiтных празрыстых у шчыльныя жоўтыя. Сем мужчын у розных узростах, ад хлопчыка да дзеда, пад рытм з вялiзнага барабана выдзiмалi мелодыi на розных духавых iнструментах, ад флейты да гелiкона. Скончылася пiсанне карцiны тым, што яна амаль страцiла колеры, яна зрабiлася падобнай да чорна-белай выцвiлай на сонцы фатакарткi. Толькi дзе-нiдзе засталiся кроплi ружовага колеру, рыхтык разбаўленая спiртам i размазаная па скуры кроў.
        
        09.08.2001
        
        
        
        
ШАФНIК

        
        Муж вярнуўся з камандоўкi на дзень раней. Тысячы эратычных показак пачынаюцца менавiта гэткiм сказам. Палова сюжэтаў знiтоўваецца ў падобных гiсторыях з шафаю. Бо ў шафе муж знаходзiць палюбоўнiка распуснай жонкi. Палюбоўнiк, канешне, нi ў якiм разе не прызнаецца, што ён настаўляў рогi наiўнаму камандоўнiку. Ён называе сябе моллю, цi пiнжаком, цi вадаправоднiкам i, канешне, хлусiць. Часам жонка-распуснiца здзiўляецца наяўнасцi ў шафе палюбоўнiка не менш за мужа-раганосца. I нiколi яна не прызнаецца, што iстота з полавымi прыкметамi мужчыны, знойдзеная ў шафе, – яе каханак. Растлумачыць гэта можна тым, што жанчыны наогул не схiльныя да прызнанняў, пакаянняў i раскаяння ў, яны хутчэй пагодзяцца сысцi жыўцом у пекла, чым прызнацца ў здрадзе. I гэта тлумачэнне было б асноўным, каб не наяўнасць Шафнiка. У татальнай большасцi падобных здарэнняў нiякiх палюбоўнiкаў у шафах няма. Раўнiвец расхiнае дзверцы i бачыць Шафнiка. Той бессаромна выходзiць насустрач. Раганосец толькi таму раганосец, што захацеў iм стаць. А Шафнiк, як i ўсе падобныя iстоты з роду Дамавiкоў, здатны прыняць аблiчча гаспадара дома. Карацей, муж бачыць iстоту, вельмi падобную да сябе. Тут трэба пазначыць яшчэ адну выразную дэталь. Жанчыны, калi й знаходзяць сабе пастаянных палюбоўнiкаў, якiя набiраюцца нахабства качацца ў сямейным ложку, дык выбiраюць самцоў, падобных да мужа. Часцяком яны i самi блытаюцца i называюць каханкаў мужавым iмём. Горш, канешне, калi муж чуе iмя каханка, але гэта гучыць нячаста. Таму Шафнiк i мае такое унiверсальнае аблiчча мужа-палюбоўнiка. Але ёсць у iм асаблiвасць, якая страшэнна здзiўляе жанчыну. У адрозненне ад прататыпаў, ён заўсёды чысцютка апрануты. Сарочкi на iм накрухмаленыя, нагавiцы адпрасаваныя, вузел на гальштуку тугi i акуратны. Калi ж ён з’яўляецца голы, дык вымыты, пастрыжаны, наадэкалонены, з абрэзанымi пазногцямi. I галоўнае, чэлес у яго стаiць на ўсю моц. Глядзець на яго – адно замiлаванне. Пакрыўдзiць Шафнiка амаль немагчыма, зняважыць яго – тое самае, што вывернуць вядро са смеццем сабе на галаву. Можна. Але нашто? Шафнiк увасабляе iдэал знешняй чысцiнi i ўпарадкаванасцi мужчынскага аблiчча. Ягоны выхад – пратэст супроць неахайнасцi, неўпарадкаванасцi i бруду ва ўласным доме i канкрэтна ў шафе. Ён нiколi не з’явiцца, калi вопратка i бялiзна будуць чыстыя i адпрасаваныя, калi кожная рэч займае сваю палiцу або плечыкi. Трымай у парадку шафу, i нiколi не трапiш у трагiкамiчную сцэну, вярнуўшыся з камандоўкi на дзень раней.
        
        12.08.2001
        
        
        
        
ВЯРТАНКА

        
        У мужчыны памерла жонка. Звычайна здараецца наадварот: жонкi жывуць даўжэй за мужоў. Тут яна сышла ў зямлю раней за яго. Усё з-за драбязы. Шаравалася ў лазнi новай жарсткаватай вяхоткаю i сарвала радзiмку на жываце. У распаранасцi нават болю не пачула. Заўважыла, бо кроў пайшла. Ранка прамылася i прыпяклася духамi. Хто б думаў, што карэньчык ружовай радзiмкi перародзiцца ў чорную смерцядайную хваробу. Ракавая пухлiна пусцiла метастазы ў надстраўнiкавую залозу. Калi спахапiлiся, жанчына была ў неаперабельным стане. За якi месяц пасля лазнi яна згасла. Муж, яшчэ не стары мужчына, страшэнна перажываў. Лётаў па лякарнях, аптэках, акадэмiях – кансультаваўся. Марна. Расчараваўшыся ў дактарах i навуковай медыцыне, ён пачаў абыходзiць народных цалiльнiкаў, гадалак, астролагаў i ведзьмакоў з вядзьмаркамi, але i дзецi цемры не дапамаглi. Давялося купляць крыж i труну, замаўляць вянок i везцi жонку на могiлкi. Пахаванне мужчына памятаў кепска, бо адразу, як пачуў пра смерць адзiнага любiмага на свеце чалавека, пачаў пiць горкую. Запой цягнуўся акурат восем дзён. На дзевяты, зранку мужчына прачнуўся цвярозым i здаровым, як падавалася яму. Наведаўшы жончыну магiлу, ён прыбраў звялыя кветкi, занёс на сметнiк папсаваны дажджамi вянок, аккуратна паставiў партрэт пад крыжам. I ў добрым настроi вярнуўся дамоў. «Наспеў час пачаць новае жыццё», – думаў мужчына, седзячы на гаўбцы i смокчучы самавiтую цыгару.
        – Нiякага новага жыцця, – загучаў жончын голас.
        Цыгара выпала з рота перапуджанага курца i прапалiла святочныя нагавiцы. Ён механiчна схапiў вуглi пальцамi i пачаў тушыць, расцiраючы пякучы тытунь. Пальцы пакрылiся пухiрамi, як i нага пад прадзiраўленымi порткамi.
        – Гэта табе за думкi здраднiцкiя, – засмяялася нябачная жонка.
        Мужчына пабег у прыбiральню i памачыўся на мутна-малочныя пухiры. Палягчэла. У варэльнi ён разбiў яйка i змазаў апёкi слiзкiм бялком.
        «Дапiўся да галасоў. Так i да зялёных чарцей недалёка. Нi кроплi болей. Нi пiва, нi вiна. «Цвярозасць уратуе свет!» – казаў Цыцэрон, i меў грамадзянiн Рыму рацыю. Я не стары, нармальны, поўны сiлы мужчына, магу спакойна пачаць но…»
        – Нiякага новага жыцця ў цябе не будзе. Як жыў са мной, так i будзеш жыць.
        Праз адчыненыя на гаўбец дзверы мужчына ўбачыў жонку цi нешта вельмi падобнае да жонкi. Яна венiкам замятала на шуфлiк парэшткi растрыбушанай цыгары. Можна было падумаць, што жанчына не памерла, што мужчына прагаворваў свае думкi ўголас, каб не адна дэталь. Жанчына прыбiрала гаўбец са шчыльна заплюшчанымi вачыма. I ў варэльню, да вядра са смеццем яна iшла з закрытымi вачыма. Векi не прыўзнялiся i тады, калi яна вярнулася ў залу i прысела на край канапы.
        «Як бы яе вяр…»
        – I не думай. Я ўсё бачу, разумею, адчуваю i чую лепш за цябе.
        «Сакрэт?»
        – Ёсць. Але табе не так лёгка будзе яго разгадаць.
        – Але ён ёсць! – узрадаваўся муж.
        «Ёсць!» – голас Вяртанкi прагучаў рэхам у свядомасцi мужчыны.
        – I ён тут, недзе побач, у нашым доме, iнакш ты б не вярнулася сюды, да нас, да мяне, – мужчына мiтуслiва заазiраўся.
        Вяртанка, наадварот, уся збялела, аслабла, легла на канапу i склала рукi на грудзях, рыхтык нябожчыца.
        – Не спi, не спi! Скажы таямнiцу. Чаму ты вярнулася? Што я зрабiў не так? Крыж крывы? Труна мулкая? Магiла неглыбокая? Што, ё-маё, не так? – верашчаў муж, i слёзы цяклi па твары, неголеным дзевяць дзён.
        Вяртанка маўчала. Толькi на завостранай дзюбцы белага, як апёкавыя пухiры, носа выступiла кропля трупнага соку.
        Збянтэжаны муж пераварочваў дом дагары нагамi. Адчыняў шафы i выкiдаў на падлогу адзежу i бялiзну. Хапаў з палiц кнiгi i дзёр iх на шматкi. Пабiў тэлевiзар i радыёпрымач. Патрушчыў CD i касеты. Паразбiваў посуд у варэльнi. Папераварочваў мэблю. Часам яму падавалася, што Вяртанка варушыцца i клiча яго. Прыбягаў да канапы i знаходзiў нябожчыцу ў тым жа непрытомна-скамянелым стане, з кропелькамi трупнага соку на твары i руках.
        Дом ператварыўся ў сметнiцу.
        «А калi хто зойдзе, што скажу? Засумаваў i выкапаў цябе з магiлы? Так? Не адказваеш? Маўчыш?»
        Мужчына да слёз пашкадаваў сябе. Ён сядзеў на падлозе, каля ног Вяртанкi, i плакаў доўга, безнадзейна i неспатольна. Але ўсё мае пачатак i канец. Слёзы выплакалiся. Вочы высахлi. Мужчына правёў даланёю па няголенай шчацэ i вырашыў пачаць новае жыццё i перш-наперш пагалiцца.
        Сярод друзу, у лазенцы ён знайшоў цюбiк з крэмам i брытву. Намылiўшы твар, хацеў быў зiрнуць у люстэрка, але на тым вiсеў цёмны ручнiк. Мужчына сарваў анучу i пабачыў замест сябе Вяртанку.
        – Закрый люстэрка! – не раскрываючы вуснаў, загадала яна.
        Муж нiбыта i хацеў падпарадкавацца жонцы-нябожчыцы, але ў апошнi момант развярнуўся i брытваю развалiў ёй горла напалам. З раны пацякла густая земляная кроў. Вочы Вяртанкi расплюшчылiся, у пустых вачнiцах зеўрыла тлустая зямля. Мужчына зазiрнуў у калодзеж смерцi i страцiў прытомнасць.
        Прахапiўся ён ад пякучага казытання на шчоках i падбароддзi. Крэм для галення высах i сцягнуў скуру. Мужчына старанна абмыў твар гарачай вадою i абышоў дом. Вяртанка пакiнула яго.
        Яна больш не турбавала мужа, толькi на саракавы дзень, з ранiцы, калi мужчына зразаў недаголеныя валаскi пад самым носам, нешта празрысташарае, лёгкае, як пара, праплыло па люстэрку. Ён не заўважыў гэтага, прыняў за вiльгаць ад уласнага дыхання.
        
        15.08.2001
        
        
        
        
ЛIТМУРЫН

        
        Лiтаратурны Мурын наважыўся перарабiцца ў пiсьменнiка. Захацеў з рабства выпаўзцi на свабоду. Дзеля падтрымкi баявога духу ён выцягнуў з лядоўнi паўлiтроўку, налiў стограмовiк, заглынуў, зморшчыўся i закапаў у чырвоныя, па-трусiнаму, вочы штучныя слёзы.
        Зарганiзаваўшы ў кампутары новую папку пад назвай «vajna», Лiтмурын пачаў баявыя дзеяннi. У ахмялелых мазгах круцiлiся злосныя думкi. Яны складалiся ў наступны план…
        «Галоўныя ворагi: рэдактары, выдаўцы i распаўсюднiкi. Яны абкрадаюць мяне, чытачоў i дзяржаву. Iх трэба выкрыць i пасадзiць у турму. Тады я выйду напрасткi да сваёй шматмiльённай аўдыторыi, стану вялiкi… А я i так не малы! Вялiкi-вялiкi… Мяне пачнуць запрашаць на радыё, на TV… Журналiсты засыплюць мяне пытаннямi для iнтэрв’ю ў наймаднейшых часопiсах. У мяне будуць грошы, шмат грошыкаў, тысячы, тысячы, ты…»
        Мiнiтор хiстануўся, захваляваўся i расплыўся ў трусiных вачах Лiтмурына. Ён страсянуў кораткастрыжанай сiваватай маленькай галавой.
        «Ворагi – ясна. Iх чакае турма. У турму садзяць злачынцаў. Робiць гэта мiлiцыя-палiцыя. Трэба напiсаць у палiцыю. Напiсаць праўду. Усю праўду пра iх, пра ўсiх, пра сябе… Не трэба пра сябе. Пра сябе… Пра мяне яшчэ кнiгi напiшуць, фiльмы здымуць, тэлеперадачы… Паслы i консулы па культуры будуць стаяць у чарзе пад дзвярыма майго кабiнета. I будуць стаяць! Хрэн я пастаўлю канапу каля сакратаркi. Усе сакратаркi – прастытуткi. Прадаюцца самi i прадаюць iншых. А тут скураная канапа! Ого-го! Сiняя фiнская канапка, яна каго заўгодна разбэсцiць. Сакратарка пачне трахацца з дыпламатамi, i гэта не бяды. Яна пачне здраджваць мне з пiсьменнiкамi, з канкурэнтамi, пачне выкрадаць мае сюжэты! Нiякай канапы i блiзка не будзе. А калi я захачу пазабаўляцца з сакратарскiм целам, я зраблю гэта на пiсьмовым стале…»
        Полавы орган Лiтмурына ўстаў. Давялося скiнуць нагавiцы з майткамi. Каб супакоiцца, выпiлася яшчэ сотка ледзяной гарэлкi, а галоўка чэлеса апусцiлася ў халодную ваду. Орган зморшчыўся. Лiтаратурны раб вярнуўся на працоўнае месца.
        «Пiсаць трэба. Пiсаць заўсёды, пiсаць паўсюль, пiсаць усiм: палiцыi, падаткавiкам, кантралёрам, Прэзiдэнту… Бiць у званы! Галасiць на ўвесь свет! У трубы трубiць! Цiха, цiха… Пачынаем, лагодна i без спешкi, без шуму i пылу…»
        Паважаны мiнiстр унутраных спраў, пiша Вам лiтаратурны мурын (прыбрана), лiтаратар (прыбрана), пiсьменнiк Чорны. Не Кузьма Чорны i не Саша Чорны, а Аляксандр Чорны, аўтар шматлiкiх кнiжак пад рознымi псеўданiмамi. Для знаёмства, якое, спадзяюся, пяройдзе ў доўгае i трывалае сяброўства. Пералiчу асноўныя з iх: Раман Рублёў, Раман Смiрноff, Кэш Нал (так падпiсвалiся кнiжкi з замежнымi героямi) i Дыярэя Сяродночо (так стаяла на вокладках раманаў для жанчын). Смешна, праўда? Хi-хi! А народ чытаў, пiпалхаваў. Туебнi. Прабачце. Такi ў нас савецкi-постсавецкi народзец, не ведае, што дыярэя – панос, а педыкулёз – завошванне. Адхiлiўся, вяртаюся да стрыжня. Назвы маiх кнiжак самыя разнастайныя. «Аляксандр Неўскi», напрыклад. Уяўляеце, як цудоўна глядзелася б вокладка, каб на ёй вялiкiмi залатымi (можна срэбнымi, але каб з вясёлкавымi пералiвамi) лiтарамi стаяла: Аляксандр Чорны, «Аляксандр Македонскi». Пра Македонскага таксама я напiсаў, i пра Чарапашак-Нiндзя… «Чарапашкi-Нiндзя на Святой зямлi» – назва. Кнiга яшчэ не выйшла. У ёй чарапашкi-мутанты па мянушках Леанарда, Мiкеланджэла, Рафаэль i Данатэла (а гэта вялiкi архiтэктар часоў iтальянскага Адраджэння падобнае прозвiшча насiў)… Цёмны ў нас пiпал, чорны, можна сказаць. А мае чарапашкi, мiж iншым, выратавалi Iсуса Хрыста. I Юда не сам засiлiўся. Яго асудзiлi чарапашкi, i Данатэла выканаў прысуд – накiнуў пятлю на шыю хрыстапрадаўцы i задушыў гада. А 30 срэбранiкаў Чарапашкi-Нiндзя сумленна падзялiлi на чатырох. Канешне, 30 не дзелiцца на 4, таму на сходзе было вырашана даць Данатэла за цяжкую працу ката на 2 манеты болей. У мяне, як бачыце, таварыш мiнiстр, добрыя ўзаемаадносiны з матэматыкай. Таму я напiсаў кнiгу «Матэматыка для нема ўлятак i маўлятак». Вельмi свежа атрымалася, па-новаму, па-сучаснаму… Дзецi любяць круцiць з пальцаў фiгi. Я выкарыстаў такое назiранне. Тамму мой падручнiк пачынаецца не з палачак i алоўкаў, а з фiгi. Адна фiга, дзве фiгi, i так да бясконцай колькасцi фiгаў. Афiгiцельна атрымалася. Вы пабачыце. Вы абавязкова набудзеце мой падручнiк. Лепшых няма. Вы ўнукаў па iм вывучыце лiчыць. Там акрамя фiгаў ёсць яшчэ кулакi. Вам спадабаецца. Кулак – сiмвал сiлы. А Вы – сiлавiк. I свой моцны кулак Вы павiнны абрынуць на ворагаў дзяржавы, нашай з Вамi любiмай Радзiмы. А ворагаў Радзiмы я Вам пакажу, усiх пакажу, да самага астатняга дробнага органа пакажу…»
        Ад нaпругi Лiтмурын з трэскам пусцiў газ. Спалохаўся, што з газам мог выскачыць i кавалачак гною, а таму старанна агледзеў седала працоўнага крэсла. Нiякiх слядоў калу, акрамя смуроду, не знайшлося. Данос пацягнуўся далей.
        «Галоўную шкоду ў лiтсправе наносяць рэдактары, выдаўцы i гандляры гуртовых складоў. Iх трэба загнаць у казематы. А кнiжны працэс пойдзе наступным чынам: пiсьменнiк здае кнiгу ў друкарню, а з друкарнi твор iдзе ў краму. Грошы з крамы iдуць у друкарню i мне – лiтаратару. Проста i генiяльна. Засталося разабрацца з непатрэбнымi звёнамi. Для пачатку Вы залiчваеце мяне на працу. Я арыштоўваю кнiжныя склады. Вымаю дакументы з выдавецтваў. А там, Вы ўжо паверце, падман на падмане. Збiраецца камiсiя на чале з Вамi. Разумею, Вы чалавек заняты. Забойствы, маньякi, наркотыкi, несапраўдныя долары, палiтычныя i апалiтычныя прастытуткi, iлжывыя газеты… Працы хапае i без кнiжак. Так што з Вашага дазволу камiсiю ўзначалю я. Камiсiя мусiць быць невялiкая – тры асобы. Я i два Вашыя супрацоўнiкi. Аб’ектыўнасць захаваецца. I яшчэ выдайце мне зброю. Дастаткова пiсталета. Я гадаў замачу на месцы. Без сю-сю! Бац i забiлi. Забiлi i пахавалi.
        Шчыра Ваш Ачарнiцкi (знiшчана) Аляксандр Неўскi (знiшчана) Чорны».
        Выдавец дзве гадзiны праразмаўляў са следчым у фiнансавай палiцыi. Нарэшце следчы спытаў:
        – Скажы, што гэта за муйня такая?
        – Марыхуана, какаiн, гарэлка плюс графаманiя…
        – А раней ён быў нармальны?
        – Адносна…
        – Шкада хлопца.
        – I не кажы, – сказаў Выдавец i падумаў: «Не шкада».
        
        16.08.2001
        
        
        
        
ПРЫДАРОЖНIК

        
        Прыдарожнiк чакаў палюбоўнiкаў у лесапаласе. Непадалёк ад горада, сярод бярэзiнаў, нiзкiх елак i кустоў з воўчымi ягадамi сталiчная моладзь любiла зладзiць хуткi перапiхон. Спрынтарскi секс увайшоў у моду. Прыдарожнiк i падпiльноўваў аматараў эратычнай хуткасцi. На такi выпадак выгляд ён меў рокерска-харлеiсты. Хустачка на галаве, скуранка ў маланках, чорныя нагавiцы з бляскам, боты-казакi з выцiснутымi языкамi полымя, зарослы да вачэй твар i пярсцёнкi з чарапамi на кожным пальцы. Каб малюнак быў завершаны, ён трымаў у руцэ паўлiтровую бляшанку з пiвам «Amsterdam» i сядзеў на вялiкiм трохколавым матацыкле.
        Вечарэла. Пёрыстыя аблокi зазалацiлiся i заружавелi над далёка-белымi будынкамi мiкрараёнаў. Вецер ацiх, як звычайна ацiхае перад усходам i заходам сонца. Наплывала шарая гадзiна – час прыгарадных сексгульняў.
        Стары «BMV» з няспраўным глушыльнiкам збочыў з шашы на гравейку. Маладзён у чырвоным шаломе скiраваў матацыкл з гравейкi на сцежку i павёз дабрадупую сяброўку ўздоўж лесапаласы. Сама таго не ведаючы, пара наблiжалася да засады. Але, не даехаўшы да Прыдарожнiка крокаў са сто, хлопец заглушыў двухколага каня, пачакаў пакуль саскочыць з седала дабрацелая дзеўка, зняў шалом i пальчаткi i пачаў цалаваць каханку.
        Аматары хуткасцi на тое i любяць тэмп, каб усё рабiць шпарка.
        Вопратка разляцелася ў розныя бакi. Хлопец лёг плазам на спiну. Дзеўка насадзiлася на гарачы калок i рытмiчна заскакала, гучна пляскаючы гладкiмi клубамi па валасатых сцёгнах. Каханак ледзь не пусцiў насенне ў найпершы момант, але стрымаўся. Дзеўцы давялося праскакаць кiламетры са тры, чакаючы мужчынскага вывяржэння. А калi пачалiся штуршкi, похва сцiснулася, i каханка прыпала цыцкамi да цяглавiтага торса, на арэну выйшаў Прыдарожнiк.
        Памерамi ён быў ледзь не ўдвая большы за матацыклiста. Таму, калi ягоны чэлес загнаўся ў добрабелую дупу, а рукi ў пярсцёнках прыцiснулi каханку да каханка так, што ўсё паветра вылецела з лёгкiх, выглядала ўсё як падвоенае згвалтаванне. Прыдарожнiк таптаў спаралiзаваную пару палюбоўнiкаў да поўнай цемры. У нейкае iмгненне рукi й ногi хлопца заторгалiся. Ён пачаў скубсцi пазногцямi сухую па-летняму зямлю, пакуль не зацiх з шырока разяўленым перакрыўленым ротам. Па скону каханка надышла чарга памiраць i белабровай вершнiцы. Яна адчула, як палiлося нешта з носа. Яна паспела падумаць, што непрыгожа здохнуць з саплямi на вуснах i падбароддзi. Але з носа ў два струмянi ляцела чырвоная, як сонца, кроў.
        На злепленую пару голых нябожчыкаў Прыдарожнiк павалiў iх матацыкл. Адкруцiў бензабак i нахiлiў так, каб аблiць вадкiм палiвам трупы.
        Выкацiўшы магутны «харлей» на шашу, Прыдарожнiк крыху палюбаваўся полымем. Ён любiў раскладаць агонь у першыя гадзiны ночы, калi неба над горадам светлае ад электрычнасцi i далёка-далёка расплываецца гудзенне сталiцы. У такiя хвiлiны цела Прыдарожнiка напаўняецца сiлаю, ён адчувае непаўторнасць i радасць быцця. Дзеля гэтага ён жыве.
        Дапiўшы галандскае пiва, што моцна бiла водарам брагi i спiрту, ён скамячыў бляшанку i шпурнуў на адхон. Завёў добра адрэгуляваны апарат i паўлежачы пакацiў па кальцавой дарозе.
        
        18.08.2001
        
        
        
        
ГРОШАШУКАЛЬНIК

        
        Дзень 1. Кожная экспедыцыя вымагае падпарадкоўвацца пэўным правiлам. Адно з iх – вядзенне штодзённых запiсаў. Дысцыплiнуе.
        Маё падарожжа разлiчана на два тыднi. Мэта – збор манетаў, кiнутых адпачыннiкамi ў мора. Цудоўная традыцыя: кiдаць у хвалi грошы. Каб зноў вярнуцца. Яны кiдаюць, а я збiраю.
        У мяне выдатнае абсталяванне: гiдракасцюм, металашукальнiк, сак, спальны мяшок i аўтамабiль.
        Увечары буду назiраць за адпачыннiкамi, а на золку рыбачыць.
        Пляжы i пiрсы ў вялiкiх гарадах задоўгiя i зашырокiя, каб за адну ранiцу паспець нешта вартае назбiраць. Таму я выбраў гарадок, дзе ляжаў на пляжы мiнулым летам. Каля вялiкага пяцiзорачнага гатэля там ёсць невялiчкi пляжык. Яны спускаюцца па прыступках шырокай лесвiцы ў сваiх вечаровых строях, п’юць шампанскае i кiдаюць грошы ў ваду. Як я iх ненавiджу. Глабалiсты хрэнавы. Дзеляць нетры па ўсёй зямлi, загналi народы на зарплаты, блiзкiя да дапамогi па беспрацоўю, i жыруюць…
        Дабраўся да месца позна ўночы. Запiсы вяду пад святлом лiхтарыка.
        Дзень 2. Прачнуўся яшчэ ў цемры, па будзiльнiчку. Пабегаў па пяску. Выпiў кавы з тэрмаса. I на працу.
        Гiдракасцюм крышачку замалы. Цiсне паўсюль. Асаблiва цiсне ў пахавiннi. Яйцам няўтульна. Работа ёсць работа, на ёй заўсёды нешта муляе i замiнае.
        Месца апраўдала мае надзеi цалкам. Налавiў кiлаграмаў з пяць. Збольшага дробязь. Але i вялiкiя ёсць. Акрамя манетак вывудзiлася залатая завушнiчка i срэбны пярсцёнак. Калi так пойдзе, мае капiтала ўкладаннi ў экспедыцыю хутка вернуцца.
        Кепска, што манеты пачарнелыя, i ў краму з такiмi хадзiць няёмка. Найдрабнейшыя, каб не валэндацца, скармiў тытунёваму аўтамату. Толькi ў аўтаматах вада i цыгарэты даражэйшыя, чым ў крамах. А таму не варта кармiць аўтаматы.
        Надвячоркам шукаў iншыя месцы, дзе народ бяднее з уласнага глупства. Знайшоў. Пад замкам. Шпурляецца шмат манетак, але далезцi да таго месца будзе цяжка. Скалы, камянi… Калi хвалi падымуцца хоць бы i на паўбала, зусiм небяспечна.
        Дзень 3. Дапрацоўваў на першым месцы. Не набраў i паловы ад першага заходу. Сквапныя, тлустасракiя капiталiсты. Шкада iм капейчыну кiнуць. Карыстаюць з мора, з сонца, з ветру лагоднага, а як плацiць, дык грошай у iх няма. Душыць iх трэба, распаленым жалезам сальныя жываты прыпякаць, а iхнiм танканогiм каханкам верта ўсе пазногцi на нагах павыдзiраць абцугамi. Каб жылi, як i ўсе, у працы штодзённай цяжкай. Каб сям’ёй апекавалiся, а не яблiся тут на яхтах у месячным святле.
        Заўтра палезу ў скалы. Галоўнае, каб не пачаўся шторм. Тады экспедыцыя паляцiць у сраку. Грошы за гiдракасцюм сплочаны толькi напалову.
        У завадской сталоўцы ўгаварыў касiрку ўзяць чорныя манеты. Яна – душа-жанчына. Шкада, што застарая. Ёй, пэўна, ужо пад 30. Падыхаць час. Але добрая. Сказала, што манеты здае ў мяшках на вагу. А я й не ведаў пра вагу. Увечары мне гарантаваны гарачы суп. Выдатна. Бо пераахалоджваюся, тры гадзiны ў вадзе. I не такая яна цёплая. Уночы прачынаўся i мачыўся разоў 5. З такой працаю можна i без нырак застацца.
        Дзень 4. Калi не шанцуе, дык не шанцуе. Падняўся вецер. А за iм i хвалi. Залезцi пад замак я залез, а вынiк – адны страты. Металашукальнiк вiшчаў не перастаючы. А як я залезу сакам у шчылiны мiж камянёў? Тузаўся-тузаўся, пакуль сак не падраў. Нi хуя не выцягнуў. Не буду ж я ў навушнiках нырца даваць. А хвалi ўсё мацнелi. I калi вылавiў з-пад чортавага замка, такая хваля пракацiлася, што пырскамi залiла мне вочы. Аслеп на якое iмгненне. I ў гэты момант нага ў шчылiну мiж камянёў праслiзнула. Абадраў аб ракаўкi ўсё сцягно i ў трох месцах прарэзаў гiдракасцюм. У навушнiкi набралася вады.
        Целы дзень займаўся ратаваннем амунiцыi. Прамываў у прэснай вадзе навушнiкi i сушыў на сонцы. Крыва-коса, але ж заклеiў касцюм. А вось з нагою горш. Парэзы-пiсягi надзьмулiся, расчырванелiся i свярбяць. Усе спадзяваннi на гаючасць марской вады.
        Пакуль тое-сёе, сцямнела. Кiнуўся шукаць новае месца – запозна. Спаў зусiм кепска. Нага балiць, i ўвесь час хочацца сцаць. Сцыш i не можаш высцацца. Нiбыта сiкапусканне стала ў мяне неперарыўным працэсам.
        Пасярод ночы мяне пабудзiла п’яная кумпанiя распусных дзетак капiталюг. Заехалi на мой пляж на лiмузiне. Крычалi. Пiлi. Купалiся голыя ў святле фараў. Стагналi ў цемры, за лiмузiнам. Яблiся, пэўна. Бiлi бутэлькi.
        Такiх трэба страляць, пакуль не выраслi. Каста капiталiстаў падлягае татальнаму вынiшчэнню. Гiтлер з Мусалiнi памылiлiся, вынiшчаючы народы. Мелi рацыю Мао i Сталiн. У кожнага народа ёсць свае Ракфелеры, Крупы, Морганы, Гейтсы… Рэзаць да пятага калена…
        Ад такiх думак мне пацяплела.
        Дзень 5. Так стамiўся, што нiчога пiсаць не хачу. Грошай налавiў удвая больш, чым у першы i другi дзень. Бо працаваў блiжэй да берага, у самым прыбоi.
        Старая са сталоўкi прапанавала начаваць у яе. Адмовiўся. Дарма. Бо заўтра можа i не ўзяць мой чорны нал.
        Нага не гоiцца. Кепскiя прадчуваннi.
        Дзень 6. Прыемна пiсаць, седзячы за сталом, а не на брудным пяску.
        Сталоўнiца спакусiла мяне. Напаiла чырвоным. Прыцягнула да сябе i выкарыстала. У яе похву можна без напругi засунуць тры чэлесы, такiх, як мой. А самае гнюснае было прачнуцца i ўбачыць яе маршчынiсты твар на падушцы. Ляжыць, як у труне, i не дыхае.
        Нашто Бог стварыў Еву? Лепш бы зрабiў Адама нумар два. I пладзiлiся б людзi кланаваннем. Брэд.
        Хутка развiднее. Трэба ўцякаць у сёмы працоўны дзень. Але спачатку апiшу шосты…
        Ён самы грашадайны. Бо я здагадаўся шукаць не ў вадзе, а на пляжы, у пяску. Мору, аказваецца, грошы без патрэбы. Яно iх выкiдвае. Тое, што зверху, збiраецца, а што крышку глыбей – маё. I гiдракасцюм не патрэбны, i сак можна выкiдаць. Наадкопваў я многа. А сягоння нарыю яшчэ больш. I не трэба пад замак, у скалы лезцi. Каля старога дрота буду сабе перабiраць залаты пясок.
        
        
* * *

        
        Перачытваючы забыты на кухонным стале дзённiк, жанчына плакала. Побач са школьным сшыткам ляжала газета з тлустым загалоўкам «Выбух на пляжы». А пад iм была даволi невялiкая iнфармацыя пра лiцэiста-грошашукальнiка, якi ў пляжным пяску ўмудрыўся выкапаць баявую гранату, а тая, нягледзячы на свой сталы век i кепскi дагляд, не падвяла вытворцаў i выбухнула. Грошашукальнiк памёр на месцы.
        
        19.08.2001
        
        
        
        
КУХАРНIК

        
        Кухарнiк набыў вялiкi нож. Прыгледзеў яго даўно. Але не было нагоды купляць такi дарагi iнструмент. А тут усё склалася як мае быць, i аматар кулiнарыi выйшаў з супермаркету на праспект з выдатным падарункам самому сабе на дзень нараджэння. Ён цудоўна ведаў, што зброя, асаблiва нажы, не дорыцца, але стрымацца не мог. Тым больш навостранае люстраное лязо з чорным зручным дзяржальцам – толькi частка выдатнага дарунка, важная, але далёка не галоўная дэталь.
        Калi б Кухарнiк быў звычайным чалавекам, ён бы не пайшоў увечары на працу ў рэстаран, а запрасiў бы гасцей, накрыў бы на стол, паслухаў бы цёплыя слоўцы пра сябе, выпiў i закусiў, патанцаваў з дзяўчатамi… Зрабiў бы, як людзi, i не памылiўся б. Толькi назваць Кухарнiка простым чалавекам язык не павернецца. Дый на чалавека ён паходзiў хiба што аблiччам, знешняй абалонкаю. Нутро складалася з iншых тканак, з iншых хiмiчных элементаў.
        Яшчэ ў дзяцiнстве будучы кухар заўважыў за сабою дзiкунскую адметнасць – для яго не iснавала няўежных рэчываў. Яму хацелася пакаштаваць крышаную цэглу. I каштаваў. I галубiны памёт падбiраў на гарышчы i еў са смакам, i галубоў еў сырымi. Адзiнае, што хутка зразумеў маленькi дэгустатар, – падобныя схiльнасцi варта глыбока хаваць. I зразумеў ён тое не зусiм сам. Голас падказаў. Якраз выкалуплiвалася сцiзорыкам галубiнае вока, калi Цёмны Голас выразна сказаў: «З’еш, але нiкому нiколi не кажы!». I не сказаў.
        Напэўна, зусiм мала засталося непакаштаванага Кухарнiкам. Часам яму замiнаў харчавацца Светлы Голас, якi загучаў, калi ў рандэлi варыўся страўнiк кенгуру. Каб здабыць далiкатэса давялося доўга рыхтавацца, распрацоўваць цэлы план рабавання перасоўнага заасаду. I калi маладзенькi кiнгуронак быў забiты i выпатрашаны, калi ягоны рубец даварваўся з перцам i лаўровым лiстом, прагучала пагрозлiвае папярэджанне: «Не еш страўнiк кенгуру, бо шлях пачнецца незваротны!»
        Дзiва з галасамi палягала ў тым, што Светлы Голас казаў малапрыемныя, злосныя словы, а Цёмны – наадварот, апекаваўся, улагоджваў, суцяшаў. I, канешне, Кухарнiк больш радаваўся Голасу Цёмнаму. Але i Светлы слухаў не без цiкавасцi i павагi. Толькi пляваць ён хацеў на абодва галасы. I пляваў, як пляваў у кожную прыгатаваную страву, рытуальна. Пляўкi былi апошнiмi штрышкамi ў ягоным мастацтве.
        На рэстарацыйнай кухнi, куды заявiўся Кухарнiк з падарункам, было тлумна. Усё кiпела, шквiрчэла, пенiлася, калiхавала, шаткавалася, рэзалася, кроiлася, залiвалася, смажылася, гатавалася i выносiлася ў тры вялiкiя залы. Вялiкi рэстаран, вялiкая кухня, вялiкiя майстры сваёй справы мусяць шчыраваць над агнём. I ўсе сапраўды былi майстрамi. Кухарнiк працаваў першым памочнiкам галоўнага кухара. Гатаваў ён значна лепей не толькi за галоўнага, а i за ўсiх астатнiх разам узятых, але ўзрост не дазваляў займаць пасады. Хто ж цябе куды прызначыць, калi ты нават непаўналетнi? А васемнаццаць Кухарнiку якраз i спаўнялася, i якраз на паўналецтва купляўся i дарыўся вастрадзюбы нож.
        Перад закрыццём рэстарацыi Кухарнiк сказаў шэфу, што ў яго дзень нараджэння i ён з гэтае нагоды хоча падсмажыць сабе сэрца. Стомлены галоўны адно заплюшчыў вочы ў знак згоды. Кухарнiк дастаў з лядоўнi невялiкае сэрца, размарозiў у мiкрахвалёўцы, пакроiў новым нажом i ссыпаў на панiву, дзе тлуста сквiрчэлi бурштынавыя свiныя шкварачкi. З рысам i шклянкаю сухога чырвонага смачна павячэралася чалавечынай. Светлы Голас паспрабаваў быў сапсаваць урачыстасць, але на яго пачаў сварыцца Цёмны. Так сварачыся i сцiхлi.
        Нiчога асаблiвага ў паяданнi чалавечыны Кухарнiк не знаходзiў, па смаку сэрца дзяўчынкi нагадвала свiное, тым больш, што смажылася на сале з цыбуляю. Але пачаставацца менавiта гэтай дзяўчынкаю, менавiта яе пяшчотнай сэрцавiнаю ён спланаваў загадзя.
        Дзяўчынка жыла на адной вулiцы з Кухарнiкам. Ён нярэдка сустракаў яе ў кулiнарыi, дзе дзяўчаткi пасля школы куплялi салодкае. На любовi да слодычы i злавiлася ахвярка. Кухарнiк пачаў частаваць абранiнцу рэстарацыйнымi дэсертамi. Прыручыў, прызвычаiў да частых сустрэчаў i заманiў шакаладным мусам да сябе, i забiў, i выразаў сэрца, i з’еў. Астатняе мяса перакруцiў у свiныя катлеты, а косткi з чэрапам пасек сякераю i патоўк абухом. Парэшткi замардаванага дзiцяцi склалiся ў палатняны мех з каменем i ўтапiлiся ў вадасховiшчы.
        I ўсё было б шыта-крыта, цемраю спавiта, каб уночы пасля харчавання дзявочым сэрцам у Кухарнiка не схапiла жывот. Ён, бедны, месца сабе не знаходзiў, круцiўся-круцiўся, ванiтаваў да страўнага соку, паносiў, пускаў соплi i слёзы, нават з вушэй пацякла i перамяшалася з потам, што выкочваўся буйнымi кроплямi з усiх пораў, едкая сера. Золак сустракаў лежачы ў ванне з халоднай вадою.
        Дзень праплыў, як у сне. А ўночы да Кухарнiка з’явiўся дрогкi прывiд закатаванай дзяўчынкi. Галасы Светлы i Цёмны нешта спрабавалi сказаць, нешта важнае паведамiць, але былi такiя слабыя, што з iх шаптанняў Кухарнiк не вылузаў нiводнага ўцямнага слоўца. Затое прамова прывiднай пакутнiцы была ясная i гучная.
        – Ты жываглот, зжэр маё цела. Падсмажыў i зжаваў маё сэрца. I няма табе даравання. I я адпомшчу. Як тваё цела праглынула маё, так мая душа паглыне тваю душу. I памрэш ты не адразу, будзеш пакутаваць, станеш душэўнахворым, цябе чакае лякарня, i здохнеш ты там ад голаду, бо з таго моманту, як ты пахарчаваўся свiнымi шкваркамi з маiм сэрцам, больш нiчога ў цябе не ўвойдзе. Табе застанецца толькi слухаць, як мая душа цiха з’ядае тваю.
        Прывiд расплыўся ў паветры дымнымi пасмачкамi. Кухарнiк накiраваўся ў варэльню, адкроiў лусту хлеба i пачаў жаваць. Зубы скрыгаталi, пашчэнкi рухалiся па-жывёльнаму жорстка. Спроба праглынуць нажаванае скончылася выварочваннем нутра. Калi свядомасць вярнулася да Кухарнiка i ён расплюшчыў вочы, перад iм на стале ляжала вялiкая хлебна-ванiтная клякса. Сцяўшыся, Кухарнiк набухаў паўшклянкi спiрту, выдыхнуў з лёгкiх паветра i паспрабаваў заглынуць суха-пякучую вадкасць. Не здолеў. Папярхнуўся. Паабпальваў корань языка, паднябенне i горла. Раз’юшыўся. Схапiў нож i перарэзаў сабе шыю. Апошняе, што чуў Кухарнiк, гэта як ягоная ўласная кроў цячэ ў страўнiк, як ён прагна п’е самога сябе, як выпiвае сябе да апошняй кроплi гаю чай крывi.
        
        24.08.2001
        
        
        
        
УДАРНIК

        
        Пiў ён па-чорнаму, па тры месяцы ўзапар, а змогшыся, здаваў сябе ў вар’ятню. Там супакойваўся, адлежваўся, выветрываўся i вяртаўся да жонкi-спачувалкi, каб зноўку алкаголiць. Працаваць не працаваў. Нашто, калi жонка-разумнiца апранае, кормiць i на гарэлку дае? Распусцiўся, разбэсцiўся, распiўся Ударнiк напоўнiцу. Устаў, выпiў, лёг. Прачнуўся, каўтануў, заснуў. Прадраў вочы, заглынуў пойла, закiмарыў. Ну, пакурыў, ну, пакачаў жонку-каханку, ну й тэлiк пазырыў… Малiна. Рай. Цiхае сямейнае жыццё. Бясхмарная лiрыка. Але пра Рай мы ведаем толькi таму, что Пекла заўсёды пад бокам.
        Ударнiку зранку закарцела кавы папiць. Жонка паставiла турку на агонь. Тут сабутэльнiкi ў кватэру ўвалiлiся. Пайшлi i пайшлi. Ды што ты там робiш? Дзе мая кава? Колькi можна варыць? Бу-бу-бу! Бу-бу-бу! На! Задушыся каваю сваёй! Кiпень паляцеў у вочы. Аслеплены Ударнiк зароў.
        «Пасодзяць. Скалечыла. Сведкi бачылi. Засудзяць. Трэба апрануць усё сiняе. У турме буду першая. Апушчу ўсiх», – хутка кемiла жонка Ударнiка.
        Той адарваў кулакi ад вачэй i цiхенька вымавiў жончына iмя. Тут, я тут! Узрадаваны жаночы твар атрымаў касцяломны ўдар. Нос хрумснуў. Кроў паляцела на падлогу, заплямленую каваю.
        Ты першы мяне ўдарыў. Я – жанчына. Мне суд паверыць. I сведкi на маiм баку. У мяне грошы, у мяне гарэлка, у мяне сведкi!
        Забулдоны ўцяклi. Сляпы Ударнiк застаўся з радаснай жонкаю.
        Сем дзён яна вадзiла яго па кватэры за ручку. Сем найшчаслiвейшых дзён яны правялi ў цiшынi i спакоi, бо пiць гарэлку можна й з заплюшчанымi вачыма. Ды й большасць людзей сексам займаюцца ў поўнай цемрадзi.
        
        16.10.2001
        
        
        
        
ЦЫРУЛЬНIЦА-2

        
        Цырульня. Iскрыстае сьвятло. Цырульнiца ў цяжкiх чаравiках.
        – У нас, у цырульнiкаў, ёсць свае назiраннi. Калi валасы досыць мяккiя, а макушак дзве – у мужчыны дзве жонкi.
        – У мяне дзве. Можа, ты маю прафесiю адгадаеш?
        – Ну-у-у… Вы згадвалi Вiльню й Маскву. Вы будаўнiк. Правiльна?
        – Пiсьменнiк.
        – Пiсьменнiк? Сапраўды. Дай я на цябе пагляджу. Нiколi ў жыццi не бачыла жывога пiсьменнiка. Не ведаю, здаецца пры грашах, ездзiце многа, можа i праўда. А пра што Вы пiшаце?
        – Ты скажы, што ты чытаеш, а я скажу, што пiшу.
        – Калi стамляюся, чытаю Агату Крысцi. Калi яшчэ больш стамляюся, чытаю гараскопы i ўсялякiя астралагiчныя прагнозы, наогул люблю мiстыку, магiю, прыкметы, чароўны свет… А Вы пра што пiшаце?
        – Пра каханне.
        – Пра чужое?
        – Пра сваё.
        – I як?
        – Ну вось стаю я на ганку кавярнi «Консул», чакаю сябра, якi ў прыбiральню пайшоў. Стаю i думаю: два саракагадовыя мужчыны прагаварылi дзве гадзiны пра сваё няшчаснае каханне. Ён закахаўся ў яўрэйку, а яна закахалася ў яго. Ён беларус i антысемiт, а яна жыдоўка-патрыётка. Яна з-за яго вярнулася з Iзраiлю. У яе кватэра ў цэнтры. Жыве яна адна i чакае, калi ён ёй зробiць прапанову выйсцi замуж. А ён не робiць.
        – Чаму?
        – Не можа выбраць памiж каханнем i перакананнямi.
        – А Вы памiж чым i чым выбiраць не можаце?
        – Памiж сям’ёю i каханнем.
        – Во як! Мне ўсе мужчыны трапляюцца жанатыя. Мала мужчын. Здаецца, iх многа. Насамрэч мала. Давядзецца Вам усё ж выбраць. А можна й не выбiраць. Вось я цудоўна ведаю сваё месца. У яго там сям’я, праца, абавязкi, а тут са мною каханне.
        – Можа, не каханне?
        – Тады што?
        – Флiрт.
        – Апiшыце, калi Вы пiсьменнiк, флiрт.
        – Стаю на ганку кавярнi «Консул», чакаю сябра, мiма мяне праходзiць вясёлая кумпанiя. Iм вясёла. Мне сумна. Ну чаму iм добра, а мне кепска? Надвор’е кепскае. Снег з дажджом, лёд на дарозе. Адна жанчына з кумпанii кажа: «Так слiзка, што зараз абцас зламлю!» Нехта, нiбыта й не я зусiм, але дакладна маiм голасам кажа: «Ламi свой абцас, я цябе на руках панясу». Абарочваецца жанчына, падыходзiць, глядзiць так, нiбыта яе нiколi нiхто на руках не насiў. «Нясi», – кажа. Узяў. Цяжкая. Уся мая. Нясу. «Павалiмся!» – кажа. «Не павалiмся». «Грымнемся!» «Не грымнемся». «Паслiзнемся!» «Не гавары нiчога, лепш пацалуй мяне». Нясу i цалуюся. Прыемна, але цяжка, нязручна, слiзка. Каб хто лёд той пяском пасыпаў. «Далёка яшчэ несцi?» «Далёка, у Саюз кiнематаграфiстаў». «А ты хто?» – пытаюся. «Я генiяльны кiнапрадзюсер». «А я генiяльны сцэнарыст». «Праўда?» – яна, як i ты, не паверыла. Нiдзе, нiхто, нiкому не верыць. Паўсюль усiх падманваюць.
        – Як Вы мяне, наiўную цырульнiцу?
        – Як я сябе, недастрыжанага пiсьменнiка.
        – Што далей было? Данеслi Вы яе да Саюза кiнематаграфiстаў?
        – Не данёс. Прыспешыў я крок i нагнаў яе сяброў, яны каля шапiка з цыгарэтамi затрымалiся. «Гэй, я тут генiяльнага сцэнарыста знайшла!» Усе азiрнулiся. «Ён кажа, што ён сцэнарыст!» «Каго мы бачым? – плыве ва ўсмешцы незнаёмая мне кабета. – Вы ў сваiм амплуа, з жанчынаю на руках». «Ён што, сапраўды сцэнарыст?». «Ён пiсьменнiк». «Генiяльны?» «А ты што, не адчуваеш?» Я апусцiў жанчыну на лёд. «Заўтра кiнафестываль адчыняецца, «Лiстапад-2001». Прыйдзеш?» «Прыйду». «Дайце яму запрашэнне, адно дайце, ён жа да мяне прыйдзе. Аддай астатнiя. Пакiнь адно. Буду чакаць цябе на ганку Палаца Рэспублiкi ў 17.30». «Добра, чакай». Яна пацалавала мяне, i я пабег ад кавярнi «Консул». Там курыў папяросу закаханы ў жыдоўку мой таварыш. «Ты дзе дзеўся?» Распавёў я яму гiсторыю i паказаў запрашальнiк.
        – Скронi якiя будзем рабiць?
        – Ты ж ужо адну зрабiла наўскос…
        – Даруйце, заслухалася.
        – Больш не буду расказваць.
        – Вам вельмi пасуе наўскос.
        – Ты цырульнiца, i я табе паверу.
        – Вы хадзiлi на фестываль?
        – Не хадзiў. Я ж паабяцаў расказаць пра флiрт, а не пра каханне.
        – Дзе можна пачытаць вашу кнiгу?
        – Я прынясу, заўтра ўвечары буду iсцi з працы i прынясу.
        – Як я пазнаю, што гэта ваша кнiга?
        – На вокладцы будзе мой партрэт.
        
        29.11.2001
        
        
        
        
ДАСЦIПНIЦА

        
        Дасцiпнiца ўзяла ў рукi мужчынскую руку.
        – Драпiна, зусiм свежая…
        – Кот. Ён у мяне добры. Такая рэдкасць, кааб кот быў няпомслiвы й ласкавы. Ён у мяне такi. Але часам забавiцца й драпне. Я на яго не крыўдую.
        – Пазногаць на мезенцы ў цябе зусiм маленькi…
        – Суседка ў дзяцiнстве дзвярыма прышчамiла мне палец.
        – Балела?
        – Яшчэ як. Сорак гадоў прайшло, а я той боль памятаю. Памятаю, як крычаў, як плакаў, як мяне суцяшалi.
        – А гэта што за блакiтны шнарык на запясцi?
        – Хацеў вены ўскрыць.
        – З-за кахання?
        – Не, з-за войска. Ёсць такая метода… Ускрываеш вены, выклiкаеш «хуткую», апынаешся ў лякарнi, кажаш сто разоў «жыць не хачу», цябе супакойваюць, ты не супакойваешся, цябе лекуюць, i праз пэўны час ты нясеш вайскоўцам даведку: «псiх». Войска абыходзiцца без цябе, а ты застаешся цывiльным i вольным.
        – Ты хадзiў у войска?
        – Не хадзiў. Але вены не ўскрыў, не атрымалася, пашкадаваў руку. Рукi я выкарыстаў iнакш. Намаляваў лiрычныя краявiды з азёрамi, аблокамi, грудамi, на якiх цiхамiрна пасвяцца каровы, занёс падарункi лекарам, яны мне выдалi патрэбныя даведкi. Палкоўнiкi палаялiся, але адпусцiлi.
        – Сiнi грудок на далонi? – Дасцiпнiца пяшчотна пагладзiла кароткi шнар.
        – Выгналi мяне з працы. Прыйшоў дамоў злы. У варэльнi на сцяне вiсела талерка з караблiкам. Дэкаратыўная талерка з сiнiм ветразнiкам i сiнiмi хвалямi…
        – Не хвалюйся, любы, – жанчына пацалавала мужчынскую далонь.
        – Я сцiснуў кулак i разбiў караблiк. Парцалянавы аскепак прабiў мне далонь. Глыбока парэзаў. Месяц я нi пiсаць, нi маляваць не мог. Указальны й сярэднi палец на гадоў пяць страцiлi пачуццёвасць, а потым пацiху аднавiлiся.
        – У цябе цiкавая рука, – жанчына паклала мужчынскую руку на сваё калена.
        
        01.12.2001
Падабаецца     Не падабаецца
2009–2020. Беларусь, Менск.